Σύμφωνα με τις μετρήσεις των τελευταίων ετών για το Κυπριακό, με πιο πρόσφατη τη μεγάλη έρευνα της «Ομάδας Κύπρος», ένα ποσοστό Ελληνοκυπρίων ξεκάθαρα απορρίπτει λύση Ομοσπονδίας.
Οι ενστάσεις δεν αφορούν τη διζωνικότητα και τη δικοινοτικότητα, δεν αφορούν καν την πολιτειακή δομή της Ομοσπονδίας. Bασικά δεν γίνεται αποδεκτή η ιδέα του διαμοιρασμού εξουσίας με τους Τουρκοκύπριους και η αρχή της πολιτικής ισότητας των δύο κοινοτήτων. Κάποιοι, λίγοι, που μιλούν για ενιαίο κράτος, πιθανόν να ασπάζονται με ειλικρίνεια μια ουμανιστική αντίληψη. Βεβαίως, δεν κάνουν την παραμικρή ενέργεια προκειμένου να βρουν συνομιλητές στην πλευρά των Τουρκοκυπρίων ώστε να συγκροτήσουν ένα κοινό μέτωπο. Κάποιοι, και δεν το κρύβουν καθόλου, είναι οι ιδεολογικοί επίγονοι του «ένωσις και μόνον ένωσις» της δεκαετίας του ΄50 και του «η Κύπρος είναι ελληνική» της δεκαετίας του ΄60. Δεν λείπουν και άτομα με χονδροειδή ξενοφοβικά και ρατσιστικά στερεότυπα, που εκφράζονται από δηλώσεις του τύπου «οι Τουρκοκύπριοι απειλούν τον τρόπο ζωής μας» και «οι Τουρκοκύπριοι γενικά είναι βρώμικοι».
Πρόκειται για συμπολίτες μας ταγμένους στην άρνηση και στην απόρριψη, ό,τι κι αν προκύψει από την ειρηνευτική διαδικασία, επειδή απορρίπτουν επί της αρχής το πλαίσιο στο οποίο διεξάγεται. Ακόμη κι αν η λύση κατοχυρώνει το δικαίωμα ιδιοκτησίας, ακόμη κι αν διασφαλίζει τις βασικές ελευθερίες και το ευρωπαϊκό κεκτημένο σε όλη την επικράτεια, ακόμη κι αν κατοχυρώνει τις ιστορικές πληθυσμιακές ισορροπίες και τερματίζει οριστικά τον κίνδυνο εποικισμού και δημογραφικής αλλοίωσης, ακόμη κι αν αναθεωρεί ριζικά τις εγγυήσεις του 1960, αυτή η μερίδα θα βρίσκει πάντα κάτι να αντιτάξει ώστε να απορρίψει τη λύση (ομοσπονδίας). Κάποτε γινόταν πολύς λόγος για το «σωστό περιεχόμενο», τώρα αυτό είναι ξεπερασμένο. Κι όταν ακόμη όλα τα μαξιμαλιστικά επιχειρήματα τελειώνουν, υπάρχει η πάντα αφοπλιστική απάντηση, «ναι αλλά η Τουρκία δεν θα τηρήσει τις δεσμεύσεις της» ή, «ναι αλλά η Τουρκία έχει κρυφό σχέδιο να καταλάβει όλη την Κύπρο». Με άλλα λόγια, η στρατηγική που προτείνουν είναι συνομιλίες για συντήρηση του στάτους κβο και αποφυγή επίρριψης ευθυνών.
Αυτές οι προσεγγίσεις μοιάζουν πολυπληθέστερες από ότι πραγματικά είναι, διότι, όντας δογματικές και φανατισμένες, αρέσκονται να φωνασκούν και ενίοτε να υβρίζουν. Όποιος δεν ταυτίζεται μαζί τους είναι «ύποπτος», είναι «πράκτορας ξένων συμφερόντων», είναι «πουλημένος». Αυτή η σχολή σκέψης μοιάζει ισχυρή διότι τροφοδοτείται και στηρίζεται από ισχυρά δημοσιογραφικά συγκροτήματα και άλλα κέντρα εξουσίας, εδώ και δεκαετίες. Από πρόσωπα που, φουσκωμένοι από την «ηθική της πεποίθησης», δεν έχουν την παραμικρή αναστολή προκειμένου να ισοπεδώσουν επί προσωπικού όποιον διαφωνεί μαζί τους. Η στοχοποίηση ανθρώπων, προκειμένου να επιτευχθεί προσωπική ηθική απαξίωση, είναι συνήθης πρακτική.
Οι πολιτικοί και διανοητικοί ηγέτες αυτού του ρεύματος επιχειρούν και σήμερα, με ακόμη μεγαλύτερο πάθος, να σκοτώσουν την ελπίδα, να δηλητηριάσουν το κλίμα, να τρομοκρατήσουν όσους παλεύουν για να μπορέσουν να καταλήξουν οι συνομιλίες σε μια συμφωνημένη λύση. Η τελευταία ανακάλυψη, μέχρι την επόμενη, είναι ότι ο Ακιντζί «απειλεί με πόλεμο» . Ξέρουν ότι αν κι αυτή η προσπάθεια βαλτώσει ή αποτύχει, θα περάσουν χρόνια μέχρι να υπάρξει ανάλογη συγκυρία. Βεβαίως, γνωρίζουν ότι η κατοχή, η διαίρεση, η δημογραφική αλλοίωση, η ανάπτυξη των περιουσιών, η παρουσία χιλιάδων στρατού, οι εγγυήσεις, κ.ά, θα συνεχιστούν και θα βαθύνουν. Το γνωρίζουν και το καταλαβαίνουν πολύ καλά, αλλά, παρά λύση Ομοσπονδίας καλύτερα όπως είμαστε (στάτους κβο) και, πού ξέρεις, «πάλι με χρόνια με καιρούς πάλι δικά μας θάναι».
Οι επιθέσεις, προσωπικές και άλλες, δεν μας πτοούν. Μπορεί να μας στεναχωρούν λίγο, διότι είναι άδικες και ενίοτε αισχρές, αλλά όχι τόσο ώστε να εγκαταλείψουμε τις ελπίδες της μεγάλης πλειοψηφίας των Ελληνοκυπρίων που, με τις εύλογες ανησυχίες και τους προβληματισμούς τους, επιθυμούν ειλικρινά λύση Ομοσπονδίας, επανένωση του τόπου, κατοχύρωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών, ειρήνη και προοπτική για μας και τα παιδιά μας. Ας υβρίζουν όσο θέλουν. Το μόνο που καταφέρνουν είναι να εκδηλώνουν το άγχος και το φόβο τους μπροστά στην προοπτική να υπάρξει επιτέλους συμφωνημένη λύση. Δεν ξέρουμε αν τελικά θα υπάρξει, ξέρουμε όμως ότι οι ηγέτες το προσπαθούν ειλικρινά και ότι σε αυτή την προσπάθεια είμαστε πολλοί , πάρα πολλοί, δίπλα τους. Και δεν φοβόμαστε.
Γράφει: Βασίλης Πρωτοπαπάς