Γνωρίζουν οι Κύπριοι πως συμμετέχουν σε πόλεμο;
Εαν όχι τότε είναι κρίσιμης σημασίας να το αντιληφθούν, εαν ναι και δεν έχουν ακόμη εκφράσει σοβαρή αντίθεση και πολιτική αντίδραση στην συμμετοχή της Κύπρου σε αυτό τον πόλεμο τότε έχουμε μάλλον μεγάλο (μεταξύ άλλων) κοινωνικό πρόβλημα. Αναφέρομαι φυσικά στην επίσημη συμμετοχή της Κύπρου στον νέο πόλεμο που έχει ανακυρήξει η Αμερική και το ΝΑΤΟ ενάντια στους τζιχαντιστές. Σε πάρα πολλές χώρες του εξωτερικού υπάρχει έντονος προβληματισμός και εναντίωση για το θέμα. Σε όλα τα εμπλεκόμενα στον πόλεμο κράτη (Αγγλία, Γαλλία, Γερμανίας, Αμερική κτλ) υπάρχει έστω μια ανταπόκριση και από την μερίδα η οποία επιχειρηματολογεί ενάντια σε αυτή την νέα εμπλοκή της Δύσης στην Μέση Ανατολή. Στην Κύπρο, φαίνεται πως μέσα στην ένταση της συνεχούς μεταβαλλόμενης από το μνημόνιο καθημερινής ζωής, δεν έχουμε χρόνο να δούμε λίγο πέρα από την άμεση προσωπική και οικογενειακή μας σφαίρα. Όταν πριν από λίγο διάστημα έγραφα για το μέλλον που μας περιμένει, έλεγα ότι ένας πόλεμος στην περιοχή ήταν ένα από τα σημαντικά ζητήματα που θα έπρεπε να μας απασχολεί άμεσα.
Δεν θα ασχοληθώ καθόλου με το αν οι τζιχαντιστές είναι φονταμενταλιστές ή όχι, αυτό είναι προφανές. Ούτε θα αναλύσω το πως οι Αμερικανοί και οι εμπλοκές της Δύσης και συγκεκριμένα του ΝΑΤΟ έχουν γιγαντώσει αυτές τις οργανώσεις τύπου ΙΣΙΣ. Ούτε θα ασχοληθώ εδώ με τα τόσα ψέματα και προφάσεις που πραγματικά κατασκευάστηκαν από τους Δυτικούς για εμπλοκή στην Μέση Ανατολή (για παράδειγμα τα αποδεδειγμένα πλέον εντελώς χαλεκευμένα έγγραφα τα οποία παρουσίασαν σαν έγκυρα για τον πόλεμο στο Ιράκ το 2003). Ήταν δόγμα του Μπούς (της ακροδεξιάς μερίδας του Αμερικανικού Ρεπουπλικανικού κόμματος) άλλωστε ότι οποιαδήποτε αντίθεση στον πόλεμο σημαίνει αυτόματα υποστήριξη τρομοκρατών αν και σε πολλές εμπλεκόμενες χώρες ο λαός δεν πίστεψε αυτό το παραμύθι. Μόνο οι λαοί μπορούν να αποτρέψουν αυτές τις δυνάμεις.
Είναι ξεκάθαρο και το παραδέχονται οι πλείστοι εμπειρογνώμονες (για παράδειγμα οι κύριοι Τζιάρρας και Ιακώβου) ότι κτυπώντας στρατιωτικά την ΙΣΙΣ δεν μπορεί να καταστραφεί, διότι τα κοινωνικά και πολιτικά αίτια που την ανέσυραν στην επιφάνεια δεν λύνονται με αυτό τον τρόπο. Αντιθέτως, οι προηγούμενες στρατιωτικές εισβολές είχαν δημιουργήσει αυτά τα φαινόμενα. Δεν μπορούν να βομβαρδιστούν τα κοινωνικά αίτια, αλλά βομβαρδίζοντας τους λαούς να είμαστε σίγουροι ότι το περιβάλλον το οποίο θα δημιουργηθεί θα ανασύρει κάτι πολύ χειρότερο στην επιφάνεια.
Από την άλλη μένω έκπληκτος με την συμπεριφορά των ΜΜΕ της Κύπρου, από το γεγονός ότι η αντίθετη άποψη δεν έχει ακουστεί πουθενά. Σαν να έχουνε συμφωνήσει όλοι και δεν χωράει αντίλογος σε αυτό τον μονόλογο. Με τις ευλογίες των ΜΜΕ, κάθε μέρα ακούμε για τις επιδρομές των Αγγλικών μαχητικών αεροπλάνων ωσάν να ακούμε για το τελευταίο κουτσομπολιό της σόουμπιζ. Ο Ντέιβιντ Κάμερον, μισητός στην χώρα του, κατεβαίνει ως αρχηγός στρατιωτικής αποστολής χωρίς καμιά αντίδραση στο νησί μας. Δυό μέρες μετά την επέτειο της ανεξαρτησίας της Κύπρου.
Η παρουσίαση του θέματος στα ΜΜΕ της Κύπρου, δίνουν την εντύπωση πως “συμφωνήσαμε” όλοι σ’ αυτή την προσπάθεια. Δεν υπάρχει ούτε μια αναφορά στα ευρύτερα συμφέροντα των Δυτικών στην Μέση Ανατολή παρά μόνο κάποιες αναξιόπιστες αναφορές σε “πόλεμο πολιτισμών”. Δεν υπάρχει κάτι άλλο δηλαδή βαθύτερο από τις εθνοτικές διενέξεις; Τα πετρέλαια δεν παίζουν κανένα ρόλο; Ξεχάσαμε δηλαδή την ιστορία; Αποκλείεται η Δύση να εκμεταλλεύεται εθνοτικές και θρησκευτικές διαφορές των λαών με στόχο να τους σύρει σε πόλεμο; Αυτό είναι κάτι δηλαδή που δεν συνέβη ξανά; Τα ερωτήματα είναι πολλά και νομίζω πως θα μείνουν αναπάντητα, όπως και τόσα άλλα.
Ακούγοντας τις δηλώσεις του Υπουργού εξωτερικών ότι “η Κύπρος ήταν έτσι και αλλιώς στόχος λόγω του χριστιανικού μας θρησκεύματος” αναρωτιέμαι εαν ο κύριος Yπουργός μας κοροιδεύει ή εαν πράγματι είναι τόσο αφελής (εν τω μεταξύ, κύριε Υπουργέ, υπάρχουν και μη χριστιανοί ορθόδοξοι σε αυτόν τον τόπο, εκτός και αν συμφωνείτε με τον Αρχιεπίσκοπο ότι το κράτος μας είναι χριστιανικό!). Εαν πιστεύει στην πραγματικότητα ότι είναι το ίδιο πράγμα να είσαι άμεσος συμμέτοχος σε ένα πόλεμο όπως είναι αυτή την στιγμή η Κύπρος με το να μην λαμβάνεις μέρος στους πολέμους για τα συμφέροντα άλλων χωρών! Και έτσι για να προλάβω τους κυνικούς, η ιδεολογική εμμονή ότι με την βοήθεια της Κύπρου στην αιματοχυσία των λαών της περιοχής θα έχουμε όφελος ως λαός είναι εντελώς λανθασμένη. Η ιστορία είναι ο καλύτερος δάσκαλος σ’ αυτό, ακόμη και η Κυπριακή ιστορία το επιβεβαιώνει. Σήμερα το αίμα ρέει δίπλα μας, αύριο όταν θα ρέει στο σπίτι μας θα τρέχουμε όλοι να καταγγέλλουμε και να λέμε ότι είμαστε τα θύματα.
Θέλω όμως να συμπληρώσω κάτι ακόμα βλέποντας τα μηνύματα στα πρόσφατα κείμενα των Κουκουμά, Φιλοθέου και Πήττα, αλλά και την αντίδραση πολλών Κυπρίων στο θέμα των Σύρων προσφύγων. Ξέρετε, η λογική του κανιβαλισμού έχει εμπεδωθεί στην Κυπριακή κοινωνία και αυτό δεν είναι αποτέλεσμα ατομικής επιλογής. Έχει να κάνει με πολιτικές επιλογές και συσχετισμούς εντός της χώρας. Όταν η επίσημη παιδεία που παρέχεται στηρίζεται σε εθνικιστικές ιδέες και πρακτικές, όταν δημιουργουμε στρατόπεδα συγκέντρωσης για να κλεινουμε ανθρώπους που δεν τους δίνουμε χαρτιά (π.χ. Μεννόγια), όταν άνρθωποι αποκλείονται από την κοινωνική και την πολιτική ζωή, επειδή είναι απλά “εργατικά χέρια”, τότε είναι φυσικό επακόλουθο, να καλλιεργηθούν ρατσιστικές αντιλήψεις. Ο ρατσισμός είναι η αντίληψη που δημιουργείται σαν επακόλουθο κάποιων πρακτικών και εαν δεν εξαλείψουμε τις πρακτικές αυτές, οτι και να λέμε θα είναι απλά αοριστολογίες για να περνάμε την ώρα μας.
Το ίδιο συμβαίνει και με τον δημόσιο λόγο. Πολλοί δημοσιογράφοι εσκεμμένα κατά την άποψή μου (δεν γίνεται μετά από τόση εκπαίδευση να μην γνωρίζουν τα στοιχειώδη) έπαιξαν (και συνεχίζουν να παίζουν) στον δημόσιο λόγο με τις λέξεις “λαθραίος” αλλά από την άλλη έχουν προσπαθήσει κατά καιρούς να μας πείσουν ότι οι Κύπριοι γενικά και αόριστα είναι ρατσιστές. Όχι, οι άνθρωποι δεν είναι ρατσιστές εκ γενετής ή επειδή είναι γενικώς και αορίστως αγράμματοι και “ττόππουζοι”. Αντιθέτως, στην Κύπρο η αγραμματοσύνη είναι κάτι ανήκουστο σήμερα αλλά ο ρατσισμός και ο κοινωνικός κανιβαλισμός καλπάζει. Ρατσιστές γίνονται όταν η λογική του πατώ επί πτωμάτων θεωρείται “φυσιολογική”, όταν οι θεσμοί του κράτους δημιουργούν αντιλήψεις για προνομιούχους Κύπριους πολίτες και φιλοξενούμενους μετανάστες και πρόσφυγες. Όταν οι πόλεμοι που δημιουργούν τόσο πόνο και μετανάστευση θεωρούνται σαν συναίνεση μέσα στην κοινωνία. Σ’ αυτό είναι (συν)υπεύθυνοι όσοι υποκριτές βλέπουν με θετικό μάτι ή ακόμη και προπαγανδίζουν υπέρ της συμμετοχής της Κύπρου σε πολέμους αλλά κατηγορούν μετά το Κυπριακό λαό ότι είναι ρατσιστής. Αλήθεια, αυτή δεν είναι η λογική που ακολουθείται και στην οικονομία; Τα προβλήματα είναι πολλά και σε διάφορα επίπεδα αλλά η λογική η ίδια.
Ο πόλεμος της πλειοψηφίας των Κυπρίων είναι ο αγώνας για ένα καλύτερο, πιο ειρηνικό αύριο που σίγουρα δεν μπορεί να δημιουργηθεί με την συμμετοχή μας, είτε έμμεσα είτε άμεσα σε περιφερειακούς πολέμους. Η συμμετοχή σε πολέμους για τα συμφέροντα είτε περιστασιακών και διαφαινόμενων εταίρων, είτε για κυνικούς λόγους στρατιωτικής αναβάθμισης του κράτους μας (ή νομιζόμενοι έτσι), δείχνει πως η ηγεσία αυτής της χώρας έχει διαλέξει ένα πολύ επικίνδυνο δρόμο. Το ερώτημα είναι εαν εμείς το αντιλαμβανόμαστε ή όχι. Εαν είμαστε διατεθειμένοι εκτός από λεκτική υποστήριξη ή ένα ανιαρό ωχαδερφισμό να αντέξουμε και τις συνέπειες αυτής της επικίνδυνης πολιτικής σε πρακτικό επίπεδο τότε ας συνεχίσουμε να μην ασχολούμαστε. Διότι εαν δεν είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε την ευθύνη να έχουμε αίμα στα χέρια μας και πιθανώς όταν το αίμα αρχίσει να χύνεται εντός της ήδη πληγωμένης πατρίδας μας, τότε θα πρέπει να εναντιωθούμε με κάθε τρόπο σε αυτή την τρομακτική για τα συμφέροντα του τόπου επιλογή.
Αυτός ο πόλεμος δεν είναι δικός μας!
Γράφει: Λέανδρος Σαββίδης