Το σύμφωνο συμβίωσης αφορά όλους μας. Του Αντώνη Πολυδώρου

Aμφισβητώντας τα δικαιώματα οποιασδήποτε ομάδας ανθρώπων, δεν αμφισβητούμε απλά το αυτονόητο, τη λογική, την ίδια τη Δημοκρατία. Πρωτίστως αμφισβητούμε τα δικά μας δικαιώματα. Διότι η οποιαδήποτε αμφισβήτηση ή στέρηση δικαιωμάτων, αποτελεί πάντοτε το πρώτο βήμα αμφισβήτησης και των δικών μας δικαιωμάτων. Και επειδή σήμερα αυτοί, αύριο εμείς.

Με τη συζήτηση του νομοσχεδίου για το σύμφωνο συμβίωσης να βρίσκεται πλέον στη Βουλή, επιχειρείται, με πρόσχημα την ύπαρξη άλλων πιο σοβαρών ζητημάτων, μια προσπάθεια γενικότερης απαξίωσης ή αμφισβήτησης της αναγκαιότητας μιας τέτοιας πρωτοβουλίας. Σύμφωνα με αυτή τη λογική, η πείνα είναι πάνω από το ρατσισμό γι’ αυτό και η διαβούλευσή θεμάτων που άπτονται δικαιωμάτων και ελευθεριών σε συνθήκες οικονομικής κρίσης είναι «πολυτέλεια», αν όχι πρόκληση. Λες και η συζήτηση του ενός αποκλείει τη συζήτηση του άλλου.

Από τον ακραίο συντηρητισμό της εκκλησίας και μιας σημαντικής μερίδας της κοινωνίας που επικαλείται συνειδήσεις, αξίες ή το «μη κανονικό» και από τα κηρύγματα μίσους των διαφόρων Θεμιστοκλέους μέχρι τοποθετήσεις του στυλ «έχουμε τόσα βάσανα τώρα, με τους γκέι θα ασχολούμαστε;», η απόσταση δεν είναι και τόσο μεγάλη. Πίσω από κάθε μια απ’ αυτές τις στάσεις κρύβονται τα αδύναμα δημοκρατικά αντανακλαστικά μιας κοινωνίας που έχει μάθει με τη μεγαλύτερη ένταση να απορρίπτει οτιδήποτε με το οποίο αδυνατεί να ταυτιστεί και που με τη μεγαλύτερη ευκολία «θυσιάζει» δικαιώματα άλλων. Κυρίως όμως κρύβεται  η επιμονή της όχι μόνο να έχει άποψη για όλα όσα δεν θα έπρεπε να την αφορούν, αλλά και να την επιβάλλει στους υπόλοιπους.  

Διότι ποιο αλήθεια είναι το πρόβλημά μας με τον μη αποκλεισμό   των ομοφυλοφίλων ζευγαριών από το σύμφωνο συμβίωσης; Προβληματιζόμαστε για την υπογεννητικότητα; Φοβόμαστε την οργή της φύσης για μια πρακτική που θεωρούμε αφύσικη; Ή την οργή του Θεού; Ανησυχούμε ότι κάτι τέτοιο θα οδηγήσει και άλλους νέους στην ομοφυλοφιλία; Οτι θα μειώσει τις αντιστάσεις των υπολοίπων; Ποιο σοβαρό επιχείρημα μπορούμε να προτάξουμε ως πλειοψηφία ώστε να εξηγήσουμε αυτή την απροκάλυπτη προσπάθεια επιβολής των δικών μας «πιστεύω» επί μιας άλλης ομάδας και να δικαιολογήσουμε την εμμονή μας για περιορισμό των δικαιωμάτων της; Από τη στιγμή μάλιστα που η συγκεκριμένη πρόθεση δεν δημιουργεί οποιοδήποτε βάρος για την κοινωνία, δεν παραβιάζει δικαιώματα άλλων;

Ομολογώ πως αδυνατώ να κατανοήσω γιατί ο οποιοσδήποτε θα πρέπει να αποφασίζει για το τι δικαιώματα θα πρέπει να έχει κάποιος άλλος. Στην προκειμένη γιατί θα πρέπει διάφοροι σχετικοί και άσχετοι (που ετοιμάζονται να πάνε στη Βουλή),  να έχουν άποψη στα αντίστοιχα νομοσχέδια; Γιατί θα πρέπει να έχει άποψη η εκκλησία, από τη στιγμή που κανένας δεν ζητά την οποιαδήποτε ανάμειξη της (δεν ζητά δηλ. κανείς από την εκκλησία να τους παντρεύει); Τι λόγος πέφτει σε όλους αυτούς πως ένα ζευγάρι θα μοιράζεται καλύψεις και δικαιώματα, σε ποιον θα αφήσει κάποιος την περιουσία του;

Ο καθένας βέβαια μπορεί αυθαίρετα να αναπτύσσει εμμονές. Έχει αυτό το δικαίωμα. Όπως έχει και το δικαίωμα να ενοχλείται από το τι κάνει κάποιος άλλος. Μπορεί όμως αυτό το δικαίωμα στην εμμονή ή την ενόχληση να ιεραρχείται πιο ψηλά από το δικαίωμα κάποιου άλλου στην επιλογή; Aυτό να καθορίζει κατά πόσο η πολιτεία θα μεταχειρίζεται ισότιμα τον κάθε πολίτη;

Όπως αδυνατώ να αντιληφθώ και πως όλοι αυτοί που προτάσσουν το επιχείρημα ότι η πείνα είναι πάνω από το ρατσισμό δεν κατανοούν πόσο επικίνδυνη για τη Δημοκρατία για μια χώρα είναι η άποψη ότι σε περιόδους χρεοκοπίας, δεν υπάρχει χώρος να συζητάμε ζητήματα ελευθεριών. Σε τι έκταση έτυχαν εκμετάλλευσης στο παρελθόν λογικές όπως όταν πεινάς βάζεις στο περιθώριο τα ανθρώπινα δικαιώματα. Αλλά και πως γίνεται να μην κατανοούν ότι η διασφάλιση των δικαιωμάτων κάθε ομάδας- από την ισότητα των ευκαιριών μεταξύ των μεταναστών και των γηγενών κατοίκων μέχρι το δικαίωμα των ανθρώπων του ίδιου φύλου να ζουν στα πρότυπα των ετεροφυλόφιλων ζευγαριών- θα έπρεπε να αποτελεί απαίτηση όλων μας.

Όχι μόνο για ευνόητους ανθρωπιστικούς λόγους: Επειδή ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν μπορεί να τίθεται υπό όρους ή στη βάση του ποιον αφορά. Γιατί ένας τέτοιος διαχωρισμός εν έτει 2015 θα έπρεπε να προσβάλλει τον καθένα.

Γιατί δεν υπάρχει τίποτα περισσότερο «μη κανονικό» από την απαίτηση κάποιων, κάποιοι άλλοι να έχουν λιγότερα δικαιώματα επειδή έτσι αποφάσισαν ή επειδή απλά ενοχλούνται.

Διότιο αγώνας κατά του ρατσισμού δεν μπορεί να είναι ένα γενικό και αφηρημένο ζήτημα, αλλά βασική αξία και συστατικό της αντίληψης και της κοινωνίας που θέλουμε να φτιάξουμε. Άλλωστε το επίπεδο της Δημοκρατίας μια χώρας πάντα φαίνεται από το πως αντιμετωπίζει τις μειοψηφίες.

Ή γιατί έχει κουράσει πραγματικά κάποιοι πάντα να ξέρουν καλύτερα (από κάποιους άλλους).

Αλλά κυρίως γιατί η διασφάλιση των δικαιωμάτων και του τελευταίου πολίτη αφορά τον καθένα μας προσωπικά. Διότι η οποιαδήποτε αμφισβήτηση ή στέρηση δικαιωμάτων, αποτελεί πάντοτε το πρώτο βήμα αμφισβήτησης και των δικών μας δικαιωμάτων. Επειδή σήμερα αυτοί, αύριο εμείς.

Διότι αμφισβητώντας τα δικαιώματα οποιασδήποτε ομάδας ανθρώπων, δεν αμφισβητούμε απλά το αυτονόητο, τη λογική, την ίδια τη Δημοκρατία. Πρωτίστως αμφισβητούμε τα δικά μας δικαιώματα. Πολύ απλά διότι κάποια στιγμή ίσως αρχίσουμε να ενοχλούμε και εμείς. Και διότι πάντα κάποιοι θα ξέρουν καλύτερα.

Δημοσιεύτηκε και στον Πολίτη της Κυριακής

Γράφει: Αντώνης Πολυδώρου