Αγγλική Σχολή: Υπάρχει χώρος για ελπίδα; Του Αντώνη Πολυδώρου

Πόσο παρήγορη μπορει να είναι η συνειδητοποίηση ότι αυτή η αλλαγή στον τρόπο σκέψης, στο πως βλέπουμε τη χώρα και το μέλλον μας, εναπόκειται στην θέληση και κρίση αυτού του πολιτικού και εκπαιδευτικού κατεστημένου; Η ρητορική και οι πράξεις του οποίου εδώ και 10ετίες δίνουν την εντύπωση ότι η αγωνία τους περισσότερο εστιάζεται όχι στην επανένωση ή την πρόοδο, αλλά στο ακριβώς αντίθετο; Μπας και κάτι πάει λάθος και όντως οδηγηθούμε σε λύση;

Δεν υπάρχει τίποτε καλύτερο, τίποτε πιο λυτρωτικό, από την ευκαιρία που σου δίνεται, κατά καιρούς, να ισχυρισθείς ότι κάτι αλλάζει. Από μια νέα γενιά που δείχνει ότι έχει και τη λογική και το τσαγανό να τα βάλει με το παλαιό, να αμφισβητήσει δεδομένα. Κυρίως σε μια κοινωνία όπου η ηθική και ο ορθολογισμός μπάζουν από παντού. Το κάνει, μάλιστα, με τέτοια άνεση, τέτοια βεβαιότητα που δεν επιβάλλει τη σύγκρουση.

Ήταν λοιπόν απόλυτα αναμενόμενος ο ενθουσιασμός όλων αυτών που εδώ και χρόνια ψάχνουν απεγνωσμένα από κάπου να πιαστούν, για το γεγονός ότι- τη στιγμή που τα κόμματα στήνονταν έξω από τα φυλακισμένα μνήματα, επιχειρώντας για μια ακόμα φορά να αξιοποιήσουν το παρελθόν για να κρατήσουν τον κόσμο εκεί και η κοινωνία έψαχνε σ’ αυτό τα τελευταία απομεινάρια αξιοπρέπειας και εθνικής υπερηφάνειας της- οι μαθητές τριών σχολείων επέλεγαν να αφήσουν το χθες εκεί που ανήκει, εκλέγοντας για πρόεδρο Τ/κ μαθητή. Αφού είχαν την ευκαιρία να ισχυριστούν ότι επιτέλους κάτι αλλάζει. Πως στην κοινωνία είναι έτοιμη να ενταχθεί μια ομάδα νέων ανθρώπων που έχει αποδείξει πως διαθέτει τα εχέγγυα- έχοντας ήδη αμφισβητήσει φοβίες και «δεδομένα» δεκαετιών- να αποτελέσει τον καταλύτη ώστε η χώρα να γυρίσει σελίδα. Θεωρώ όμως ότι όσο δύσκολο κι αν είναι, το συγκεκριμένο περιστατικό θα πρέπει να αναγνωσθεί ορθολογιστικά, μακριά από υπερβολές στις οποίες έχουμε συνηθίσει. Να δούμε την εξέλιξη αυτή για το τι είναι και όχι το τι θα θέλαμε να είναι.

Είναι νομίζω ξεκάθαρο ότι σχολές όπως η Αγγλική ή η Αμερικανική, δεν αποτελούν μια μικρογραφία της κοινωνίας. Οι μαθητές των σχολείων αυτών, λόγω των δεδομένων που τους επέβαλαν οι πραγματικότητες της συμβίωσης, (και ως αποτέλεσμα αυτής της συμβίωσης, οι δικές τους προσωπικές εμπειρίες), έχουν διαμορφώσει τα δικά τους χαρακτηριστικά, τη δική τους λογική. Που
καμιά σχέση δεν έχει με την υπόλοιπη κοινωνία η οποία μεγαλωμένη χώρια, έχει μάθει να λειτουργεί σ’ ένα περιβάλλον που προσδιορίζει ως πατριωτική τη διαίρεση και καθιστά την όποια συνεργασία και επαφή ανεπιθύμητη. Αυτό έδειξε η (αναμενόμενη) αντίδραση όλων αυτών που η εκλογή Τ/κ, έστω και σε σχολικές εκλογές, ήρθε να υπονομεύσει τη δική τους αφήγηση: Η αρθρογραφία που ακολούθησε, οι εκδηλώσεις εξωσχολικών που έσπευσαν να επαναφέρουν το καταρρακωμένο ηθικό της χώρας και να υπενθυμίσουν στους μαθητές ότι είναι Έλληνες, τοποθετώντας στη Αγγλική σχολή «εθνικές» σημαίες, η ανάγκη φρούρησης του σχολείου λόγω απειλών.

Αυτό έδειξε κυρίως το γεγονός ότι για τους πολλούς, είδηση έγινε η εκλογή και όχι η αντίδραση. Το γεγονός ότι οι προστάτες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των Ε/κ, με τους οποίους έχει γεμίσει η χώρα, ξέρουν πάντα καλύτερα από τους υπόλοιπους μέχρι που αυτά μπορεί να φτάνουν. Πως κανένα δεν προβλημάτισε το ότι κτίζουμε μια κοινωνία, η οποία ενώ μιλά για επανένωση, δεν μπορεί να δεχθεί ούτε σε σχολείο πρόεδρο Τ/κ. Και είναι ακριβώς αυτό που επιτρέπει σε ανθρώπους, που έχουν ξοδέψει κάθε ικμάδα των δυνάμεων τους ώστε να μην αλλάξει τίποτε, να δηλώνουν δικαιωμένοι. Πως δεν χρειάζονται διζωνικά μορφώματα που διαιωνίζουν την διαίρεση, για να εκλέγονται Τ/κ. Γνωρίζουν ότι ένα τέτοιο αποτέλεσμα δεν θα ήταν ποτέ δυνατό σε μια κοινωνία, που με τη δική τους «συνδρομή», έχει κτίσει όλο της το μέλλον στο παρελθόν. Την κάθε της πράξη στο φόβο και την προκατάληψη. Εξού και σε αυτήν αισθάνονται πολύ πιο άνετα.

Σ’ αυτό που θα μπορούσε κάποιος να επικεντρωθεί είναι στο ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει το εκπαιδευτικό περιβάλλον στη λογική που διαμορφώνουν τα παιδιά ως μελλοντικοί πολίτες. Που μπορεί να οδηγηθεί μια κοινωνία η οποία, αντί να κατηχείται, επιμορφώνεται. Πόσο παρήγορη όμως μπορει να είναι μια τέτοια συνειδητοποίηση, όταν αυτή η αλλαγή στον τρόπο σκέψης, στο πως βλέπουμε τη χώρα και το μέλλον μας, εναπόκειται στην θέληση και κρίση αυτού του πολιτικού και εκπαιδευτικού κατεστημένου; Η ρητορική και οι πράξεις του οποίου εδώ και 10ετίες δίνουν την εντύπωση ότι η αγωνία τους περισσότερο εστιάζεται όχι στην επανένωση ή την πρόοδο, αλλά στο ακριβώς αντίθετο; Μπας και κάτι πάει λάθος και όντως οδηγηθούμε σε λύση; Ή μήπως η πτώση της χώρας οδηγήσει σε πτώση και το δικό τους σάπιο σύστημα; Ποιος μπορεί αλήθεια να ισχυριστεί ότι αυτό το κατεστημένο θα μπορούσε κάποια στιγμή να καταστήσει την άνεση, τη βεβαιότητα αυτών των παιδιών σε άνεση και βεβαιότητα ολόκληρης της κοινωνίας;

Είναι γι’ αυτό που αν κάτι έκανε η συγκεκριμένη υπέρβαση από μέρους των μαθητών ήταν να επιβεβαιώσει τη μεγάλη ήττα της λογικής και της κοινωνίας μας. Διότι η Αγγλική Σχολή δεν είναι δημιούργημα της δικής μας εκπαίδευσης. Του δικού μας πολιτικού-εκκλησιαστικού κατεστημένου. Μιας πολιτείας που ανησυχεί για κυπροποίηση της παιδείας ή μήπως και φύγουν οι σταυροί και οι εικόνες από τις τάξεις. Που συζητά εδώ και 2 δεκαετίες την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση.

Δημιούργημα της είναι η αντίδραση που ακολούθησε. Η οποία δείχνει ότι αυτή η κοινωνία έχει, προ πολλού, περάσει το σημείο μη επιστροφής. Είναι ο τρόπος με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον πατριωτισμό, η διάθεση που δείχνουμε για να αλλάξουμε μια κατάσταση, την οποία μέχρι πρόσφατα θεωρούσαμε ως μη αποδεκτή, αλλά που σήμερα αντιμετωπίζουμε ως (μόνη) λύση. Η συνειδητοποίηση ότι τελικά αυτές οι ακραίες αντιλήψεις και τοποθετήσεις δεν αφορούν σε μια θορυβώδη μειοψηφία αλλά μια σημαντική μερίδα του κόσμου.

Θα ήθελα πολύ να επαναλάβω όσα γράφτηκαν για «μηνύματα αλλαγής». Για χαραμάδες ελπίδας που ανοίγει η μελλοντική γενιά. Να γράψω για παιδιά που διδάσκουν σε όλους τι είναι αξιοπρέπεια και πατριωτισμός. Που μέσα από καθημερινές ενέργειες τους υπόσχονται κάτι που δεν μπορεί κανένας πολιτικός και κανένας της δικής μας γενιάς ή της προηγούμενης να υποσχεθεί: την ελπίδα. Από τα οποία, αν η κοινωνία διδαχθεί, όλα μπορούν να γίνουν. Σε μια χώρα όμως που έμαθε πως ό,τι πιο λογικό και πατριωτικό είναι η διαίρεση και η άρνηση, που έχει εδώ και καιρό χάσει τη λογική και το μέτρο, υπάρχει χώρος για ελπίδα;

Δημοσιεύτηκε και στην Καθημερινή της Κυριακής

Γράφει: Αντώνης Πολυδώρου