Η δική μας γενιά έζησε το ξεριζωμό του 1974.
Πάλεψε σκληρά για να σπουδάσει, να βρει δουλειά, να ορθοποδήσει. Το ίδιο και η γενιά των ξεριζωμένων γονιών μας, που έκαναν την νύκτα μέρα για να ξαναφτιάξουν σπιτικό… Σήμερα αργοσβήνουν αδικαίωτοι στην προσφυγιά.
Στις 16 Αυγούστου κλείνουν 40 χρόνια από την κατάληψη της Μόρφου και των χωριών του διαμερίσματος. Χρόνια που μας ωρίμασαν, γιατί ήταν γεμάτα από πλούσιες βιωματικές εμπειρίες, αγώνες και αγωνίες, αλλά και πολλά αναπάντητα ερωτήματα. Ερωτήματα για το προδοτικό πραξικόπημα που παραμένει ατιμώρητο. Για τη στάση της χούντας των Αθηνών και των εδώ συνεργατών της. Για την υπέρμετρη ανοχή των ισχυρών της γης, που λεκτικά μας συμπαρίστανται, αλλά ποντιοπιλατικά ανέχονται τους Τούρκους δαρρήχτες, να εμπεδώνουν τα τετελεσμένα και να μιλούν ανερυθρίαστα για «εκλιπούσα» Κυπριακή Δημοκρατία… Ερωτήματα για πλειάδα δικών μας λαθών και παραλείψεων που μας οδήγησαν, ξανά, σε νέα επικίνδυνα αδιέξοδα.
40 χρόνια μετά, δεν ξεχνούμε. Η καρδιά ακόμη πονά για την προδοσία που άνοιξε την Κερκόπορτα στον Αττίλα, για να διαβεί, να βιάσει, να ρημάξει τις ζωές και τα όνειρά μας. Ανίσχυροι βλέπαμε τότε την στρατιωτική υπεροχή του εχθρού και τα δικά μας αμούστακα παιδιά, να σύρονται άοπλα στο θυσιαστήριο ενός προδωμένου πολέμου. Τα τουρκικά αεροπλάνα βομβάρδιζαν. Ο Αττίλας προήλαυνε. Η στρατιωτική βοήθεια από την Ελλάδα, δεν έφτασε ποτέ. Είδαμε χωριά και πόλεις μας να τουρκοπατούνται. Καραβάνια προσφύγων στους δρόμους στην πρώτη και δεύτερη φάση της εισβολής… Κλάψαμε νεκρούς. Αναζητούμε ακόμα αγοούμενους. Μάθαμε τί σημαίνει εθνοκάθαρση, εγκλωβισμένοι, αναμονή σε ατέλειωτες ουρές για λίγη ζάχαρη, ένα ψωμί, μερικά ρούχα για να καλύψουμε άμεσες ανάγκες… Μάθαμε να κοιμούμαστε κάτω από τον έναστρο ουρανό, ή να στοιβαζόμαστε στο πάτωμα μιας καμαρούλας, με άλλους πρόσφυγες. Πιστεύαμε ωστόσο πως ο Εφιάλτης θα κρατούσε μόνο για λίγο και μετά θα επιστρέφαμε στη Μόρφου.
Κι όμως, ο Εφιάλτης της προσφυγιάς, κρατεί 40 ολόκληρα χρόνια…
Κατεβήκαμε σε αντικατοχικές πορείες, σε πλατείες και οδοφράγματα, με συνθήματα και φωτογραφίες αγνοουμένων. Διαμαρτυρηθήκαμε σε πρεσβείες και διεθνείς οργανισμούς. Κερδίσαμε σωρεία ψηφισμάτων. Είχαμε τη ψευδαίσθηση πως θα εισακουστούμε και πως το άδικο δεν θα περάσει.
Μέσα από τις στάχτες, ανασυνταχτήκαμε. Πετύχαμε οικονομικά θαύματα. Μπήκαμε στην ΕΕ. Κι όταν πήραμε μια ανάσα, πιστεύοντας πως τα καταφέραμε, ο εφιάλτης ξαναγύρισε με την οικονομική κρίση που έφερε στο προσκήνιο σκάνδαλα και φοροδιαφυγές, κακοδιοίκηση, διαπλοκές, μικροκομματικές σκοπιμότητες και προσωπικές ατζέντες. Λαμόγια κατάκλεψαν τους κόπους του λαού. Το πρωτοφανές κούρεμα και οι άδικες αποφάσεις του Γιούρογκρουπ πετσόκοψαν την επίπλαστη οικονομική ευμάρεια. Ανέδειξαν φούσκες που ακαριαία ξεφούσκωσαν. Ασήκωτες οι κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις στο λαό, ιδιαίτερα στις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού…
Κι ως να μην έφταναν όλα αυτά, οι διαχρονικές αδυναμίες μιας εκκωφαντικά ελλειπούς στρατηγικής στα εθνικά θέματα, η ατιμωρησία σκανδάλων και ο διχασμός της πολιτικής ηγεσίας, έκαναν τον προσφυγικό κόσμο να νοιώθει διπλά προδωμένος. Η πολιτική ίσης κατανομής βαρών ουδέποτε εφαρμόστηκε. Έναντι πινακίου φακής, ο πρόσφυγας αναγκάζεται δυστυχώς σήμερα να προσφεύγει στην ψευτοεπιτροπή αποζημιώσεων, ξεπουλώντας πατρίδα. Οι επικείμενες εκποιήσεις ανοίγουν τον ασκό του Αιόλου για ξεπούλημα περιουσιών σε επιθετικούς κερδοσκόπους. Αγάλι αγάλι γίνεται κι η κατοχή πιο χωνευτή, ενώ ο τούρκος κατακτητής απειλεί πως οι αγωγοί νερού από την Τουρκία προδικάζουν μη επιστροφή της Μόρφου ..
40 χρόνια μετά. Επισκεφτήκαμε ξανά τις ξένες πρεσβείες, διεκδικώντας Λευτεριά και Επιστροφή. Ωστόσο, σήμερα ξέρουμε πια, πως οι ευσεβοποθισμοί δεν αρκούν. Η πολιτική του «καλού παιδιού» απέτυχε. Η πατρίδα κινδυνεύει με εθνικό αφανισμό. Το κούρεμα στις καταθέσεις προδικάζει και προσπάθεια κουρέματος στο κυπριακό .
Οφείλουμε να ξυπνήσουμε. Να επαναπροσδιορίσουμε στόχους. Να επανατοποθετήσουμε το κυπριακό στις σωστές του διαστάσεις. Να προωθήσουμε μεταρρυθμίσεις σε ζωτικούς τομείς. Να αλλάξουμε νοοτροπίες. Να εργαστούμε ενωμένοι και μονόβουλοι. Μόνο έτσι μπορούμε να ελπίζουμε πως η επιστροφή στη Μόρφου και όλα τα χωριά και τις πόλεις μας δεν θα παραμείνει όνειρο απατηλό.
Γράφει: Αντιγόνη Παπαδοπούλου
