Με τα πολιτικά πράγματα να κρίνονται στη δεύτερη Κυριακή, ο χάρτης των πολιτικών κομμάτων της Κύπρου μπορεί να αλλάξει άρδην.
Οι εκλογές χθες δεν είχαν ξεκάθαρο νικητή και ηττημένο. Είχαν ωστόσο πολλαπλά μηνύματα προς όλες τις κατευθύνσεις. Πέραν των exitpolls, που άνετα θα τα παραφράζαμε σε ‘exitballs!’ (συγχωρέστε μου τον νεολογισμό) η εκλογή του Νίκου Αναστασιάδη δείχνει να είναι το επικρατέστερο σενάριο. Ωστόσο, τα ποσοστά που έλαβε ο Σταύρος Μαλάς αποτέλεσαν μια ισχυρή απάντηση σε όσους έσπευσαν, βιαστικά, να τον βάλουν στο «καναβάτζο» λόγω συμμετοχής στη διακυβέρνηση Χριστόφια και το ποσοστό που συγκέντρωσε ο Γιώργος Λιλλήκας, πράγμα που εκφράστηκε έμμεσα, του δίνει την δυνατότητα δημιουργίας ενός νέου κόμματος.
Προσωπικά θα εξάγω δύο συμπεράσματα. Το ΔΗΚΟ δείχνει να «έκανε τη δουλειά», παρά την αποτυχία που σπεύδουν να του προσάψουν περί χαμηλών ποσοστών προς τη πλευρά Αναστασιάδη, αποκλείοντας ουσιαστικά τον Λιλλήκα από το δεύτερο γύρο. Τα ποσοστά που έλαβε ο υποψήφιος του ΕΛΑΜ επίσης, που ξεπέρασε την Πραξούλλα Αντωνιάδου, μπορεί να είναι μικρά αλλά ουσιαστικά τον φέρνουν «τέταρτο» στη προτίμηση του κόσμου ανάμεσα σε έντεκα υποψηφίους… Ανησυχητικό or what?
Δεν θα σταθώ στα επιμέρους της διαδικασίας, στα SMSκαι στις καμπάνιες αλλά ούτε στα πολιτικά ‘deals’ της εβδομάδας που μας περιμένουν. Απλά, θα προσπαθήσω να ανιχνεύσω την επομένη της εκλογής νέου Προέδρου (με scenarioστο πίσω μέρος του μυαλού μου τον Νίκο Αναστασιάδη) για τα κυπριακά πολιτικά κόμματα. Θα υπάρξει άραγε στα επόμενα χρόνια κατακερματισμός του κυπριακού πολιτικού συστήματος όπως αυτό διαμορφώθηκε μετά το 1974; Νομίζω ότι αυτό το ερώτημα είναι και το κρισιμότερο αυτών των εκλογών αν δούμε τη συνολική πολιτική κατάσταση του τόπου μας κάπως ολιστικά.
ΔΗΣΥ: Αν ο Νίκος Αναστασιάδης εκλεγεί Πρόεδρος (το κρατώ σαν υπόθεση εργασίας) στον Δημοκρατικό Συναγερμό ανοίγει η ατζέντα διαδοχής του. Η επικράτηση του κ. Αβέρωφ Νεοφύτου στην ηγεσία του κόμματος, εκτιμώ ότι δεν θα γίνει αμαχητί μιας και υπάρχει ενδιαφέρον κι από άλλα στελέχη για διεκδίκηση της προεδρίας του κόμματος. Από μόνη της μια τέτοια εσωκομματική διαδικασία έχει ενδιαφέρον και αναπόφευκτα μπορεί να οδηγήσει σε τριγμούς μιας και στις τάξεις του ΔΗΣΥ υπάρχουν πολυσυλλεκτικές τάσεις, ένθεν κι ένθεν συμπάθειες και αντιπάθειες.
ΑΚΕΛ: Η επικράτηση του Σταύρου Μαλά στο δεύτερο γύρο δίνει ευκαιρία για συγκρατημένη αισιοδοξία στις τάξεις του ΑΚΕΛ. Ωστόσο δεδομένης της δριμείας κριτικής προς το ΑΚΕΛ εξαιτίας της διακυβέρνησης Χριστόφια υπήρξε αρκετή εσωστρέφεια τους τελευταίους μήνες. Μια εσωστρέφεια που θα γινόταν εν δυνάμει κρίση αν ο Σταύρος Μαλάς έβγαινε τρίτος… Το ΑΚΕΛ θα επανακάμψει στις επερχόμενες βουλευτικές εκλογές αν δείξει στοιχεία εκσυγχρονισμού σαν κόμμα και αν στρέψει το βλέμμα του και σε αριστερόστροφες τάσεις που διαμορφώνονται εντός του εκλογικού σώματος. Στα επόμενα χρόνια νομίζω ότι το βαθύ του πολιτικό στοίχημα εδράζεται στο να απορρίψει κάποιες παλαιοκομματικές τάσεις λενινιστικής φύσης και να στρέψει το βλέμμα του σε μια πιο σύγχρονη ευρωκομμουνιστική προοπτική.
ΔΗΚΟ: Το ΔΗΚΟ έκανε την πολιτική επιλογή στήριξης του Νίκου Αναστασιάδη προσπαθώντας να εκτονώσει την πίεση από τη συμμετοχή του στη διακυβέρνηση ΑΚΕΛ αλλά ταυτόχρονα προσπαθώντας να επιβιώσει πολιτικά. Είναι το μοναδικό κόμμα που δέχεται κραδασμούς προ του τελικού αποτελέσματος των φετινών εκλογών και νομίζω πως το δίπολο Μάριου Καρογιάν VSΝικόλα Παπαδόπουλου θα έχει αρκετό ενδιαφέρον για τις εξελίξεις ως προς το μέλλον του κόμματος. Εκτιμώ πως ο Νικόλας Παπαδόπουλος δεν θα σπεύσει να κάνει κόμμα με τον Γιώργο Λιλλήκα, όπως πολλοί εκτιμούν, αλλά θα διεκδικήσει, επί ίσοις όροις, την προεδρία του κόμματος από τον Μάριο Καρογιάν. Η στάση του τελευταίου σε αυτό αναμένεται ενδιαφέρουσα…
ΕΔΕΚ: H ΕΔΕΚ, που κάποιοι της αποδίδουν το ρόλο ρυθμιστή για τη δεύτερη Κυριακή, συμμετείχε στη διακυβέρνηση Χριστόφια και ίσως σπεύσει να στηρίξει την συμμαχία ΔΗΣΥ-ΔΗΚΟ προκειμένου να εξασφαλίσει πολιτική επιβίωση αναβιώνοντας την επιλογή του 2008. Παραμένει ωστόσο ένα κόμμα με ασαφή πολιτική τοποθέτηση στο Κέντρο (αυτό που στη Κύπρο αναφέρεται τόσο κατ’ ευφημισμόν ο μεσαίος χώρος) και παλιομοδίτικη σοσιαλιστική ρητορική. Η επιβίωσή του στο μέλλον οφείλει να περάσει από την εκσυγχρονιστική διαδικασία της σύγχρονης ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας ενώ η ύπαρξη ενός νέου κόμματος από τη πλευρά Γιώργου Λιλλήκα αναπόφευκτα θα την συρρικνώσει…
ΕΥΡΩΚΟ: Εκτιμώ πως αν στη χειρότερη περίπτωση μη διάλυσης του εν λόγω κόμματος στα επόμενα χρόνια ίσως απορροφηθεί από τον ΔΗΣΥ.
Οικολόγοι: Στο μυαλό μου έχω ταυτισμένους τους Οικολόγους Πράσινους με το μεγάλο πολιτικό ρεύμα της γερμανικής Αριστεράς από το οποίο προήλθε η πολιτική οικολογία στον 20ο αιώνα και αναδείχθηκαν προσωπικότητες όπως ο Γιόσκα Φίσερ. Στη Κύπρο δεν νομίζω πως έχουν προοπτική για να γίνουν ποτέ έστω και μικρό κόμμα ενώ η πολιτική στάση του μοναδικού βουλευτή τους κ. Γιώργου Περδίκη ίσως τους οδηγήσει κι εκτός κοινοβουλίου στις επόμενες βουλευτικές.
Γιώργος Λιλλήκας-Νικόλας Παπαδόπουλος:
Φλερτ, έρωτας ή σχέση θα ήταν ένας πιθανός υπότιτλος για να εντοπίσει κανείς τη σύνδεση αυτών των δύο. Ο Γιώργος Λιλλήκας, αν επιθυμεί, έχει τη δυνατότητα του να δημιουργήσει ένα κόμμα που θα γοήτευε απογοητευμένους από όλους τους χώρους, προεξέχοντος του ΔΗΚΟ. Ένα κόμμα με κεντροδεξιό προφίλ, ψήγματα σοσιαλιστικής ρητορικής και τη γνωστή του (τρέχουσα) «δυναμική στάση» στο Κυπριακό. Το ζήτημα είναι αν θα τον ακολουθήσει ο Νικόλας Παπαδόπουλος (ο οποίος παρά την αποστασιοποίησή του από την συμμαχία ΔΗΣΥ-ΔΗΚΟ δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά του). Νομίζω πως θα το πράξει μόνο αν το σενάριο διαγραφής του από το ΔΗΚΟ επαληθευτεί… Η ύπαρξη ενός τέτοιου κόμματος αναπόφευκτα θα επηρεάσει, κατά τη γνώμη μου, ΕΔΕΚ και ΔΗΚΟ.
Σαν υστερόγραφο θέλω να αναφερθώ στο ΕΛΑΜ. Το ΕΛΑΜ δείχνει να μανατζάρεται απευθείας από τον Λαϊκό Σύνδεσμο της Χρυσής Αυγής. Μπορεί τα ποσοστά του υποψήφιου του κ. Χαραλάμπους να ήταν μικρά όμως η πιθανότητα εισόδου του στη Βουλή είναι εμφανέστατη. Κι αυτό κυρίως γιατί έχει κατορθώσει να κάνει «φοβερή δουλειά» στις τάξεις των μαθητών, οι οποίοι στις επερχόμενες βουλευτικές θα κατέλθουν για να ψηφίσουν σαν μέρος του εκλογικού σώματος των νέων ψηφοφόρων. Αν το ΕΛΑΜ καταφύγει σε πρακτικές Χρυσής Αυγής Ελλάδος οφείλει να απομονωθεί όχι μόνο πολιτικά αλλά και θεσμικά…
Γράφει: Γιάννης Ιωάννου
