Βία στη Βία. Του Γιάννη Ιωάννου

— Και τι θα παίρνω γι’ αυτή τη δουλειά;

— Τροφή, ρούχα και τριακόσια φράγκα μισθό.

— Δε θέλω να είμαι υπηρέτης.

— Και ποιος σου είπε, βρε ζώον, πως θα είσαι υπηρέτης; Νομίζεις πως θα ‘θελα εγώ να γίνει ο γιος μου υπηρέτης;

Σταντάλ «Το Κόκκινο και το Μαύρο»

Η υπόθεση της Κοζάνης μου προκαλεί έναν ανεξήγητο εκνευρισμό. Όχι για τη συνηθισμένη συζήτηση περί τρομοκρατίας στην Ελλάδα αλλά για τον τρόπο πρόσληψης των γεγονότων από τη κοινή γνώμη.

Στο βομβαρδισμό απόψεων (και γνωρίζετε το γνωστό ρητό περί αυτών –ας μη το παραθέσουμε) που διαβάζουμε στη πληθώρα των Μέσων (ηλεκτρονικών και μη) διακρίνει κανείς το βαθύ δίπολο εκφασισμού και υπεραπλούστευσης που διακατέχει την ελληνική κοινωνία, ανεξαρτήτου κοινωνικής τάξης, μορφωτικού και βιοτικού επιπέδου.

Από τη μια αυτοί που αναζητούν, σώνει και ντε, πολιτικά κίνητρα στη πράξη των νεαρών. Που βλέπουν στο πρόσωπο μερικών νεαρών τον νέο Νετσάγιεφ, τους νέους φλογισμένους αντάρτες πόλεων που θα ανατρέψουν το σάπιο πολιτικό και κοινωνικό σύστημα της Ελλάδος. Από την άλλη αυτοί, που βγαίνουν από τα ρούχα τους, αν οι φερόμενοι ως δράστες –συγκεκριμένα ο Νίκος Ρωμανός, είναι γόνοι γνωστών ή ευπόρων οικογενειών. Λες και άμα είσαι πλούσιος απαγορεύεται να έχεις άλλη ιδεολογία εκτός κάποιας συντηρητικής…

Προσωπικά, δεν με ενδιαφέρει καθόλου, αν ο νεαρός είναι γόνος πλούσιας οικογένειας. Επίσης δεν με ενδιαφέρει πως ήταν σαν μαθητής, τι μουσική άκουγε κοκ. Επίσης, πάλι μιλώντας για τον εαυτό μου, σιχαίνομαι αυτούς που την είδαν «αντάρτες πόλεων». Τα Καλάσνικοφ είναι τυφέκια εφόδου, ρίχνουν μια «μαρκούτσα» των 7 και 62 χιλιοστών και δεν πρέπει να βρίσκονται στα χέρια 19χρονων… (ας τα δίνει η Κυπριακή Δημοκρατία στο Μάλι, δεν με κόφτει). Στις δημοκρατίες δεν χωράει βία. Τελεία και παύλα. Στις δημοκρατίες που δεν λειτουργούν ορθά –λόγω κρίσης- η βία αντικαθιστά χωρητικότητες και δη κρατικές. Πρόβλημα…

Ο χειρισμός της Αστυνομίας είναι ερασιτεχνικός. Και η Αστυνομία στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια, δεν στέκεται στα όρια της έννομης βίας, αλλά συχνά, τα ξεπερνάει. Αυτό είναι το ένα ζήτημα της υπόθεσης. Δημοσιεύουν φωτογραφίες, επιλεκτικά για τη περίπτωση, και η επικοινωνιακή τους πρακτική δεν σκοπεύει στο να εστιάσεις στην «αστεία» αλλοίωση της υπερβολικής χρήσης βίας αλλά στο σοκαριστικά νεαρό της ηλικίας. Είναι σαν τα έργα ‘nazi–exploitation’. Από τη μια διασκεδάζεις από την άλλη λες «α τους σκατοναζί». Στην θέα ενός ‘baby face’ εικοσάχρονου που συνελήφθη για ένοπλη ληστεία με αυτόματο τυφέκιο, μια μεσόκοπη συντηρητική κυρία θα πει «-καλέ μάνα και πατέρα δεν έχει;» και ένας 16χρονος, με ιδεολογικές ανησυχίες, θα πει «-και γαμώ!».

Το δεύτερο ζήτημα, κατά τον τέταρτο χρόνο της κρίσης στην Ελλάδα, είναι ότι έχουν ειδωθεί όλα τα σενάρια διάχυσης της χρήσης βίας στο κοινωνικό γίγνεσθαι: Δολοφονία Γρηγορόπουλου, νέα γενιά τρομοκρατίας, γεγονότα στη Marfin, ρατσιστικές επιθέσεις, Κούνεβα, τηλεοπτικά χαστούκια, αυτοκτονίες στο Σύνταγμα… Κοινός τόπος όλων αυτών των γεγονότων δεν είναι απλά η βία αλλά ο εκφασισμός που απορρέει από αυτήν –από όπου κι αν αυτός προέρχεται. Μένει να δούμε απλά περιστατικά αντιδικίας ή ακόμη χειρότερα μαζικές δολοφονίες (στα πρότυπα Αμερικής) ή εμφάνιση «σούπερ-ηρώων» τιμωρών, στα πρότυπα της… Γκόθαμ. Μαζί με τον εκφασισμό, πάει πακέτο και η υπεραπλούστευση. Αυτή η ηλίθια, στείρα και άνευ κριτικής διάθεση του να μπαίνουν όλα στο ίδιο εξισωτικό καζάνι. Να εξισώνουμε μήλα με αχλάδια και πολιτικές διαδικασίες με πράξεις βίας. Μια διαδικασία μίσους, αλλά από τη πλευρά της όσμωσης…

Ελπίζω, στη μικρή και συντηρητική, κοινωνία της Κύπρου να μην βιώσουμε αντίστοιχες καταστάσεις. Και αυτή η ευχή μου μακάρι να γίνει η επιτομή των πολιτικών πράξεων, όχι μόνο των επόμενων πολιτικών ηγεσιών, αλλά και του συνόλου της κοινωνίας των πολιτών.

Γράφει: Γιάννης Ιωάννου