Η ετσιθελική πράξη της κυβέρνησης Σαμαρά να κλείσει, εν μια νυκτί, τη δημόσια ραδιοτηλεόραση γεννά μια τεράστια δημόσια συζήτηση η οποία βασανίζει τον καθένα από εμάς εδώ και λίγες ημέρες.
Και η οποία, αποκαλύπτει, σε όλο της το μεγαλείο, μια απροσδιόριστη αντίφαση, βαθιά ριζωμένη στη ψυχοσύνθεση των Ελλήνων –σε πρώτο επίπεδο και ίσως και των Ελλήνων τηλεθεατών –σε ένα δεύτερο πεδίο ανάλυσης.
Φοβάμαι, ότι πέραν των προφανών ερωτημάτων που γεννιούνται, και που εκτείνονται σε ένα τεράστιο φάσμα που ξεκινά από τα πρωτοσέλιδα του ξένου Τύπου, τα λογής λογής «δόγματα Σοκ» και τις συζητήσεις περί δημοκρατίας, συνταγματικής εκτροπής, ελευθερίας του Τύπου κτλ και που λογικά καταλήγουν στο «πως θα αγοράζει ταγέρ η κ. Στάη» ή πως «ο φτωχός οπερατέρ θα αγοράσει γάλα για τα παιδάκια του», το γεγονός ότι η Ελλάδα μπορεί ξαφνικά να απομείνει χωρίς δημόσια ραδιοτηλεόραση. Είναι μια τραγική πραγματικότητα.
Το ότι στο τηλεοπτικό χάρτη της Ελλάδος, ενίοτε, έβλεπε κανείς μόνο σκουπίδια δεν αποτελεί νέα διαπίστωση. Ούτε απαιτεί κανένα διδακτορικό από κανένα χιπστεράδικο πανεπιστήμιο πάνω στα media για να το διαπιστώσει κανείς. Η ΕΡΤ ήταν δημόσια και κρατική ραδιοτηλεόραση. Έβλεπες μάππα και Κούλογλου, άκουγες και κλασική μουσική από τη playlist σε βαθμό «αυτοκτονίας με κωλοδάκτυλο». Είχε καμεραμέν σκυλιά του πολέμου -αγωνιστές της ζωής- είχε και αργόμισθους συνδικαλισταράδες που τρώγαν με χρυσά κουτάλια από την εισφορά του Έλληνα φορολογούμενου. Καλούς και κακούς δημοσιογράφους. Φρέντυ Γερμανό και Φρουτοπία… Το ότι σαν δημοσιογραφικός οργανισμός όμως υπόφερε και υποφέρει (και θα υποφέρει), ακόμη κι αν το εξαγοράσουν άλιενς ορκισμένα στο βωμό του κέρδους και των διδαγμάτων της κ. Κλάιν (μάιν), είναι λογικό. Όπως κάθε ζωντανός δημοσιογραφικός οργανισμός, ο εκάστοτε κρατικός (και δημόσιος) αντανακλά τις παθογένειες και τις ιδιαιτερότητες της χώρας. Και δαμέ μιλούμε για την Ελλάδα…
Κάποτε δούλευα «στο Κόκκινο (105,5 FM), το ράδιο του ΣΥΡΙΖΑ. Βίωσα λογοκρισία σαν δημοσιογράφος. Αν ο κ. Τσίπρας θέλει να κάνει την ΕΡΤ, Κόκκινο, έχει ήδη ατυχήσει. Αν ο Σαμαράς από την άλλη θέλει να στείλει τον Βενιζέλο και την ΔΗΜΑΡ σπίτι τους, τώρα που δείχνει να ελέγχει την φάση, είναι παικταράς. Αλλά ας βρει άλλο πρόσχημα, όχι τον δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό φορέα.
Δεν ξέρω κατά πόσο η ΕΡΤ είναι φορέας πολιτισμού. Μεγάλη κουβέντα. Ήταν όμως ένα πεδίο όπου μπορούσε κανείς να έχει μιας πρώτης τάξεως ματιά στα πολιτιστικά δρώμενα του τόπου. Και τα προγράμματα, τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά, διακρίνονταν από μια ποιότητα. Αλλά τόσα λογιστήρια ρε παιδιά γιατί; Γιατί δε ο εκάστοτε «Υφυπουργός Πολιτισμού» να κάνει ότι θέλει μέσα στο κανάλι; Ρητορικές ερωτήσεις ασορτί με τα «πολιτιστόμετρα». Ο δε Άδωνις Γεωργιάδης, ο τηλεστάρ που βγήκε από το TELE–CITY aka ΤΗΛΕ ΑΣΤΥ κατά το ελληνικότερον, γιατί έχει άποψη για την ΕΡΤ; Να πάει πίσω στο τρασοκάναλό του… Και ΥΕΝΕΔ την λέγανε επί Χούντας, κ. Κασιδιάρη. Πίσω στο «Λούφα και Παραλλαγή» να μάθετε την αλφαβήτα σας.
Το κλείσιμο της ΕΡΤ, πράγμα που εκτιμώ ότι δεν θα προχωρήσει, είναι ένας προάγγελος για το τι θα έρθει… Αλλά όχι σε σχέση με το αν ξεπουλήσουν τα πάντα –τα λιμάνια, το νερό, τα νησιά, τις νεαρές (παρθένες) γυναίκες της Ελλάδος. Σε σχέση με το πώς άλλαξε ο χάρτης των τηλεοπτικών καναλιών στην χώρα. Η δημοσιογραφία αλλάζει, ο τρόπος παραγωγής του προϊόντος διαφοροποιείται συνεχώς και ο τηλεθεατής δεν είναι εκείνος ο αποχαυνωμένος τηλεκανίβαλος των 90’s. Είναι κάτι χειρότερο… Κριτής και τιμητής των πάντων, εστέτ ή χούλιγκαν, γεροντοκόρος χωρίς σεξουαλική ζωή ή γριά σε κάποια ακριτική περιοχή της χώρας. Και έχει ανάγκη την τηλεόραση. Όχι ηδονιστικά –σαν συντροφιά ενός κουτιού μονίμως στο on– αλλά σαν φορέα ενημέρωσης, διασκέδασης και ψυχαγωγίας. Πριν χάσουμε τον μπούσουλα, με αυτόν που θα ΕΡΤ-ει, πριν καταλάβουμε κτήρια και πριν αφορίσουμε ή κατακεραυνώσουμε, οφείλουμε να αναλογιστούμε πως μπορούμε, ακόμη κι αυτή την ύστατη στιγμή, να έχουμε μια σοβαρή, αξιόπιστη, υγιή κι ανταγωνιστική δημόσια ραδιοτηλεόραση. Όταν επιλύσουμε αυτό το απλό ζήτημα θα προχωρήσουμε και ίσως στα επόμενα χρόνια έχουμε αυτό που επιζητούμε. Είτε λέγεται ΕΡΤ είτε κάτι άλλο… Κυρίως όμως, θα έχουμε κάνει τον «κάφρο», «άνθρωπο». Αυτόν που έβλεπε ειδήσεις στο Star να παρακολουθεί ένα ντοκιμαντέρ ή ένα decent δελτίο ειδήσεων.
Το ΡΙΚ ακολουθεί στη γωνία. Η περίπτωση της ΕΡΤ πρέπει να μας ξυπνήσει όσο είναι νωρίς. Πριν γεμίσουμε με επίδοξους «Αυτιάδες» στην ουρά των κυπριακών τηλεοπτικών καναλιών να αναμοχλεύουν τον ελληναράδικο τηλεοπτικό ιμπεριαλισμό έναντι των ιθαγενών μας και πριν βρεθεί εκείνος που θα κάνει κάτι αντίστοιχο με την κυπριακή δημόσια ραδιοτηλεόραση… Αυτοί που θα ΕΡΤ-ουν είναι ήδη δαμέ και μας κοιτούν περίεργα. Η αλήθεια είναι όμως ότι ανέκαθεν ζούσαν ανάμεσά μας.
Γράφει: Γιάννης Ιωάννου
