Η Εσθονία είναι μία μικρή χώρα της Βαλτικής με πληθυσμό γύρω στο 1.3 εκατομμύρια πληθυσμό η οποία απέκτησε την ανεξαρτησία της από την ΕΣΣΔ μόλις το 1991.
Σήμερα η Εσθονία την ώρα που πολλές νοτιοευρωπαϊκές χώρες αγωνίζονται για την οικονομική τους επιβίωση, πέτυχε να παρουσιάζει κάθε χρόνο οικονομικά στατιστικά στοιχεία που θα ζήλευαν και οι πλέον προηγμένες οικονομίες.
Ενώ μέσα σε λιγότερο από 20 χρόνια έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν την πλέον εξελιγμένη ηλεκτρονική διακυβέρνηση.
Περίπου 4000 υπηρεσίες της εσθονικής διοίκησης προσφέρονται «online». Μόνο κατ´ εξαίρεση κάποιες από αυτές απευθύνονται αποκλειστικά προς τους Εσθονούς πολίτες, όπως η ηλεκτρονική επιστολική ψήφος. Όλες οι υπόλοιπες υπηρεσίες τίθενται στη διάθεση όλων όσων έχουν αποκτήσει την εσθονική «ηλεκτρονική υπηκοότητα». Με τον τρόπο αυτό η Εσθονία αποτελεί χώρα – πρότυπο σε θέματα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. H ιστοσελίδα e-estonia, μέσω της οποίας μπορεί κανείς να ζητήσει την υπαγωγή στο προνομιακό καθεστώς της e-residency, έχει γίνει στο ιδιαίτερα προσφιλής σε νέους επιχειρηματίες και ιδρυτές νεοφυών επιχειρήσεων (start up) από όλο τον κόσμο.
Ο Πρωθυπουργός της Εσθονίας βρέθηκε πριν από μερικές ημέρες στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και έδωσε μία εξαιρετική διάλεξη για την εφαρμογή του συστήματος ηλεκτρονικής διακυβέρνησης στη χώρα του. Τα παραδείγματα και οι πρακτικές που εφαρμόζουν είναι πραγματικά εντυπωσιακές.
Για παράδειγμα, όλοι οι πολίτες είναι κάτοχοι ηλεκτρονικής κάρτας μέσω της όποιας μπορούν να διευθετήσουν, φόρους, κοινωνικές ασφαλίσεις, να έχουν πρόσβαση σε ιατρικά αρχεία, να προβαίνουν σε τραπεζικές συναλλαγές κλπ
Όλοι οι γιατροί υποβάλουν τις συνταγές φαρμάκων ηλεκτρονικά για να μπορεί ο κάθε ασθενής να τα προμηθευτεί με την κάρτα του από όποιο φαρμακείο επιλέξει.
Η πλήρης εγγραφή μιας νέας εταιρείας ολοκληρώνεται μέσα σε 18 λεπτά, με την όλη διαδικασία να είναι μόνο ηλεκτρονικά.
Ο κάθε πολίτης μπορεί να συμπληρώνει τη φορολογική του δήλωση μέσα σε δύο λεπτά επίσης ηλεκτρονικά.
Στη δημόσια υπηρεσία όλες οι υπηρεσίες είναι συνδεδεμένες ηλεκτρονικά και επικοινωνούν.
Ενώ ο κάθε πολίτης έχει το δικαίωμα να ψηφίσει ηλεκτρονικά όπου κι αν βρίσκεται στον πλανήτη και έχει τον δικό του ηλεκτρονικό φάκελο υγείας στον οποίο έχει αποκλειστική πρόσβαση εκείνος κι ο γιατρός του.
Όλα τα πιο πάνω παραδείγματα καταδεικνύουν κάτι εξαιρετικά σημαντικό. Ότι, η ηλεκτρονική διακυβέρνηση δεν αποτελεί απλά ζήτημα ευκολίας. Αλλά κυρίως, εμπεδώνει τη διαφάνεια και την ισονομία ανάμεσα στους πολίτες. Περιορίζει τις προσωπικές παρεμβολές στο σύστημα, ευνοεί την επιχειρηματικότητα, την καινοτομία και τις επενδύσεις.
Όλα τα πιο πάνω έχουν γίνει ήδη σε μία χώρα του 1.3 εκ. η οποία μετρά μόλις 25 χρόνια ζωής. «Nothing is impossible» είπε ο Εσθονός Πρωθυπουργός όταν άρχισε ο καταιγισμός ερωτήσεων από το ακροατήριο για τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν στην υλοποίηση των αλλαγών.
Χρειάζεται μόνο ένας «τρελός» για να τα κάνει σκεφτόμουν εγώ και έφυγα με αισιοδοξία γνωρίζοντας ότι, ήδη ο σχεδιασμός έχει ξεκινήσει…
Γράφει: Ξένια Κωνσταντίνου
Πρόεδρος ΓΟΔΗΣΥ