Δε μπορώ να ξεχωρίσω τι με έχει απογοητεύσει περισσότερο. Η μη συμπερίληψη γυναικών στο υπουργικό ή η συζήτηση που έχει ανακύψει αναφορικά με αυτό το ζήτημα.
Η συζήτηση βεβαίως φανερώνει νοοτροπίες και οι νοοτροπίες δημιουργούν κουλτούρες. Οι κουλτούρες καταλήγουν σε πρακτικές και πρότυπα και αυτά με τη σειρά τους σε αποτελέσματα.
Καιρός για αλλαγή! Αρχής γενομένης καταρρίπτοντας μύθους και ψευδοεπιχειρήματα όπως τα πιο κάτω.
Το «αξιακό» επιχείρημα – «Να μπουν γυναίκες φτάνει να είναι άξιες».
Το επιχείρημα από μόνο του υποκρύπτει την πεποίθηση αυτού που το θέτει, ότι οι γυναίκες δεν είναι άξιες ή ότι εν πάση περίπτωση δεν είναι το ίδιο άξιες με τους άντρες. Θα μπορούσε ποτέ κανένας να ισχυριστεί το αντίστοιχο για το ανδρικό φύλο; Δηλαδή να διορίσουμε άντρες φτάνει να είναι άξιοι; Θεωρώ ότι η αξία είναι αυτονόητη. Αν προχωρήσουμε μάλιστα και ένα βήμα παρακάτω φέροντας παραδείγματα από τη μειονότητα των γυναικών που βρίσκονται σήμερα στην πολιτική, στη βουλή, στις ανώτερες διευθυντικές θέσεις στη δημόσια υπηρεσία και στον ιδιωτικό τομέα, τις Επιτρόπους μας κλπ όχι μόνο παρουσιάζουν μεγάλη αξία αλλά θα πρόσθετα κιόλας -σε μια ίσως αυθαίρετη και αδόκιμη σύγκριση- ότι υπερέχουν σε ορισμένα χαρακτηριστικά.
Το επιχείρημα της ανυπαρξίας – «Μα αφού δεν υπάρχουν γυναίκες στις κομματικές δομές»
Κατ’ αρχήν το ότι δεν υπάρχουν αρκετές γυναίκες στις κομματικές δομές θα πρέπει να απασχολήσει τα ίδια τα κόμματα και τα ανώτερα εκτελεστικά τους θέσμια. Όντως τα κόμματα θα μπορούσαν να είχαν καταστεί οι φορείς της αλλαγής αυτού του στερεότυπου του ανδρικού προτύπου στην πολιτική, αλλά, μέχρι στιγμής όχι μόνο δεν φαίνονται διατεθειμένα να το κάνουν, αντίθετα, αναπαράγουν την προκατάληψη αυτή με το χειρότερο τρόπο.
Το επιχείρημα της άρνησης – «Τους προτείναμε και αρνηθήκανε»
Η πλέον πιο εύκολη δικαιολογία και πολιτικά άμεμπτη. Το ερώτημα είναι γιατί οι άντρες οι οποίοι είναι αρνητικοί στη συνέχεια υποκύπτουν και αποδέχονται το διορισμό τους. Σίγουρα κανείς δε θα ήθελε να υπονοήσει ότι οι άντρες είναι χαμηλών αντιστάσεων, αλλά μήπως τελικά η ρίζα του προβλήματος είναι επειδή το πολιτικό παιχνίδι όπως είναι διαμορφωμένο σήμερα ξεκινά και τελειώνει στους άντρες; Μήπως ο λόγος που οι άντρες με λίγη πειθώ υποκύπτουν είναι επειδή εξαργυρώνουν ανταλλάγματα για το μέλλον αναπαράγοντας έτσι το κλειστό κομματικό παιχνίδι με ανδρικούς όρους;
Θα κλείσω με την αγαπημένη μου ρήση δανεισμένη από την καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κύπρου κα Μαίρη Κουτσελίνη. Ότι η ισότητα ανδρών και γυναικών δε συνιστά ελεημοσύνη απέναντι στις γυναίκες.
Αυτό περικλείει και την πεμπτουσία του προβλήματος.
Είναι πλέον καιρός που πρέπει να σταματήσει να μας διαφεύγει ότι το ζήτημα της ισότητας των φύλων είναι πρωτίστως ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ποιότητας της δημοκρατίας μας. Η αντίδραση της κοινωνίας στο μη διορισμό γυναικών στο υπουργικό ήταν για μένα εξαιρετικά θετική. Επειδή ενώ πιστεύω ότι είναι πιο εύκολο οι αλλαγές σε μια κοινωνία να ξεκινούν από πάνω προς τα κάτω, εν τούτοις, όταν οι πάνω αδυνατούν, εκεί ο ρόλος της κοινωνίας των πολιτών είναι ακόμη πιο κρίσιμος και ουσιαστικός. Εξάλλου κάθε ηγεσία που θέλει να προοδεύει θα πρέπει να είναι σε θέση να αφουγκράζεται την πρόοδο και αν επιθυμεί να βρίσκεται στην πρωτοπορία του εκσυγχρονισμού, να προλαβαίνει την κριτική με τις πράξεις της.
Γράφει: Ξένια Κωνσταντίνου
