Χθες ήταν η πρώτη επίσημη ημέρα έναρξης της σχολικής χρονιάς στη Γαλλία και ο Γάλλος Πρόεδρος πέρασε την ημέρα του μαζί με τους μαθητές στις τάξεις ενός δημοσίου σχολείου. Ήταν μια ωραία εικόνα.
Ίσως καθαρά μιντιακή ενέργεια και πρωτοβουλία των επικοινωνιολόγων του, αλλά, ήταν ωραία και αισιόδοξη και προφανώς καθόλου αυτονόητη, αφού, στη δική μας χώρα -τουλάχιστον αυτή την ώρα- ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού όχι μονό δεν είναι ευπρόσδεκτος στις σχολικές αίθουσες αυτοπροσώπως αλλά ούτε καν τα γραπτά του μηνύματα δε μπορούν να φτάσουν εκεί.
Το πώς οδηγηθήκαμε μέχρι εδώ δεν είναι της παρούσης και δεν εξυπηρετεί σε κάτι η όποια αναδρομή στα γεγονότα ή τα παρασκήνια του τελευταίου διμήνου. Ο καθείς μπορεί να διατηρήσει την άποψή του. Εκείνο το οποίο προέχει αυτή τη στιγμή είναι να βρεθεί λύση στο πρόβλημα. Ένα πρόβλημα το οποίο είναι οπωσδήποτε πολυδιάστατο μεν αλλά με μία σημαντική κοινή παραδοξότητα. Ότι τα αντιμαχόμενα μέρη προτάσσουν ότι μάχονται για τον ίδιο βασικό στόχο, δηλαδή, τη διασφάλιση καλύτερης και πιο ποιοτικής δημόσιας παιδείας.
Ενώ όμως προτάσσουν τον ίδιο στόχο τους είναι αδύνατο να καταλήξουν σε μια κοινή συνισταμένη ως προς το πώς αυτό επιτυγχάνεται. Ο διάλογος που διεξάγεται είναι διάλογος κωφών. Οι προτάσεις που έχουν κατατεθεί μέχρι στιγμής δεν ήταν το προϊόν διαβούλευσης και συμβιβασμού. Η διαδικασία του διαλόγου αποτυγχάνει επειδή 1ο δεν είναι συμμετοχική και 2ο επειδή διεξάγεται εν πολλοίς δημόσια λόγω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Όλο αυτό το κλίμα όμως γίνεται τοξικό και καταλήγει σε εκατέρωθεν ανακοινώσεις – τελεσίγραφα οι οποίες οδηγούν αναπόφευκτα σε περαιτέρω βάθυνση της κρίσης και αδιέξοδο.
Θεωρώ ότι μια λύση για εκτόνωση του κλίματος είναι να υπάρξει άμεση δέσμευση τόσο από πλευράς Υπουργείου όσο και από πλευράς εκπαιδευτικών να αποδεχθούν να συμμετάσχουν με αντιπροσώπους τους σε έναν δομημένο διάλογο με υποστήριξη από έμπειρους διαμεσολαβητές επίλυσης συγκρούσεων. Για να μπορέσουν να καταλήξουν από κοινού μέσα από ένα συμμετοχικό και ειλικρινή διάλογο μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας σε μία από κοινού λύση την οποία θα κληθούν όλοι από κοινού να εφαρμόσουν.
Έμπειροι διαμεσολαβητές υπάρχουν και στον ιδιωτικό και στον δημόσιο τομέα (Ακαδημία Δημόσιας Διοίκησης). Το αντικείμενο επίλυσης διάφορων είναι κλάδος επιστημών και ένας έμπειρος διαμεσολαβητής είναι σε θέση να γνωρίζει τεχνικές και διαδικασίες για να θέσει μία δύσκολη συζήτηση μέσα σε κατάλληλο πλαίσιο για να αναπτυχθεί ένας ουσιαστικός διάλογος. Το να επιλύεις συγκρούσεις είναι μέρος μιας μη τυπικής μάθησης η οποία ενδεχομένως σήμερα να μπορέσει να επιλύσει τη μεγαλύτερη κρίση που έχει ανακύψει κατά τα τελευταία χρόνια στην τυπική μάθηση. Οπότε γιατί να μην επιχειρήσουμε να επιλύσουμε την κρίση στην εκπαίδευση, “εκπαιδευόμενοι”; Το να έχουμε τα εργαλεία συζήτησης ίσως να αποτελεί και την καλύτερη πρόληψη για κάθε άλλη μελλοντική κρίση.
Γράφει: Ξένια Κωνσταντίνου