Φέτος, τα ατέλειωτα φαγοπότια που έπονται της εορτής του πάσχατος κρέμονται από μια πλαστική κορδέλα του σουπερμάρκετ. Αυτήν, που χρησιμοποιεί ο Abdi για να στεριώνει τα κουρέλια που φορεί γύρω από την καχεκτική του μέση.
Όχι, ο 17χρονος Abdi Rasak Ome Mohamed στον οποίον αναφέρομαι δεν βρίσκεται στην Σομαλία, από όπου κατάγεται, ούτε είναι έρμαιο στη δίνη κανενός πολέμου. Δεν είναι ένα από αυτά τα υποσιτισμένα παιδιά που εισβάλλουν δια μέσου των υψηλής ανάλυσης τηλεοράσεών μας στα τακτοποιημένα μας καθιστικά κατά τις ειδήσεις των οκτώ, ούτε ένα από τα θύματα κάποιου λιμού στην Αφρική, τη φρίκη του οποίου –και τις τύψεις μας- μπορεί να ξορκίσει μια δωρεά σε φιλανθρωπικό ίδρυμα.
O Abdi, βρίσκεται εδώ και πέντε μήνες φυλακισμένος στο νησί μας, εντός της μαύρης τρύπας που κρύβεται ανάμεσα στις ευρωπαϊκών προδιαγραφών καθημερινότητες μας, σε ένα κελί κάποιων κρατητηρίων. Θεωρητικά, το θέαμα του υποσιτισμένου του κορμιού δεν φτάνει στα μάτια μας, και ο απόηχος της λυγισμένης του συνείδησης που ψάχνει το καταραμένο της το δίκιο δεν ακούγεται στα δικά μας τα’ αυτιά.
Μπορούμε λοιπόν και αυτό το Πάσχα να νηστέψουμε ακοπίαστα πλην όμως περήφανα, να εξομολογηθούμε με περισσή ευλάβεια τα ξεστρατήματά μας από το αλάνθαστο δόγμα της ορθοδοξίας κι έπειτα να γυρίσουμε ξέγνοιαστοι το αρνί μας, να φάμε ήσυχοι τις φλαούνες, τ’ αβγά μας και τη σούπα μας, χωρίς παρεμβολές. Οι Αρχές και το αδιάβροχο πετσί μας έχουν ενεργοποιηθεί επιτυχώς ως προς αυτό. Τίποτα δεν μπορεί να κάμψει την εορταστική μας διάθεση. Α, ναι, εκτός ίσως από τον Abdi, που κρύβεται βαθιά στη μαύρη τρύπα των συνειδήσεών μας.
Αυτό το παιδί, που λέτε, βρίσκεται παγιδευμένος σε κάποιο μπουντρούμι από τον περασμένο Δεκέμβρη γιατί αρνήθηκε –λέει, να γίνει παιδί-στρατιώτης στις υπηρεσίες μιας τρομοκρατικής οργάνωσης, και γι’ αυτό χτυπήθηκε άγρια, σε σημείο που να χάσει το 70% της ακοής του. Αλήθεια ή ψέματα, είχε πάντως το θράσος να χρησιμοποιήσει την Κύπρο ως σταθμό προς τον τελικό του προορισμό, τη Νορβηγία, με πλαστά ταξιδιωτικά έγγραφα –ξέρετε, αυτά τα έγγραφα που έχουν την ιδιότητα μέσα από διεθνείς συνθήκες να σε κάνουν άνθρωπο.
Ούτε λόγος βέβαια για επίσκεψη σε γιατρό, παροχή νομικής βοήθειας ή μεταφραστή από τις Αρχές –αστυνομικές και μη. Οι αρχές δεν μπήκαν καν στον κόπο να ακούσουν τι έχει να πει, πόσο μάλλον να τον βοηθήσουν στην προσπάθειά του να υποβάλει αίτηση για διεθνή προστασία. Απέλαση, απέλαση, και ξανά απέλαση.
Προσωπικά, δεκάρα δε δίνω για το πώς και γιατί βρέθηκε στο νησί μου ο Abdi. Ξέρω, ότι αν χρειαζόταν ποτέ εγώ να εγκαταλείψω τη χώρα μου γιατί εκεί δεν γίνομαι αποδεκτή ως γυναίκα, ως ομοφυλόφιλη, ως αντιφρονούντας, ως έγχρωμη –όποιο χρώμα και να είν’ αυτό, ακόμα κι αν γιατί απλώς αναζητώ εργασιακές ευκαιρίες που θα μπορούσαν να μου αλλάξουν τη ζωή, θα το έκανα δίχως άλλο, με όποια έγγραφα και να (μην) είχα στη διάθεσή μου. Και, όσο και να με πονεί που το παραδέχομαι, θα ευχόμουν να μην καταλήξω σε μια χώρα όπως η Κύπρος.
Ξέρω ότι ο Abdi ξεκίνησε ένα ταξίδι για το μέλλον που είχε το θράσος να οραματιστεί. Δεν με νοιάζει αν το όραμά του ήταν να ξεφύγει από την οργάνωση που τον προόριζε για στρατιώτη ή αν απλώς προσέβλεπε σε καλύτερες συνθήκες διαβίωσης, οικονομικές, πολιτικές, πολιτιστικές κλπ. Με νοιάζει ότι εγώ τη γη που πατώ θέλω να τη μοιράζομαι. Θέλω οι άνθρωποι με τους οποίους έτυχε να πατώ τούτο το χώμα να νοιάζονται τον διπλανό τους όχι γιατί είναι νομίμως (σε όποια νομιμότητα και αν βασίζεται αυτό –θρησκευτική, διπλωματική, χρωματική, εθνοτική) άνθρωπος, αλλά γιατί κατανοούν ότι δεν χωρεί ανθρωπογενής διάκριση μεταξύ ανθρώπων.
Ο Abdi δεν είναι άλλος ένας μετανάστης που έτυχε να ξεβραστεί στο νησί μας εν όψει εορτών. Ο Αbdi είναι αυτή η φωνή που καταφέρνουμε με τόση ευκολία να λογοκρίνουμε, αυτή η φωνή που ακούγεται στο βάθος του μαύρου συνειδησιακού μας κενού και που δειλά μας ψιθυρίζει ότι έχουμε χάσει το νόημα. Ο Abdi δεν είναι άλλος ένας λαθραίος που εισβάλλει και μας χαλά το όμορφα στημένο εορταστικό μας σκηνικό. Είναι η επαλήθευση του ανομιμοποίητου που κρύβεται πίσω από το αίσθημα της ανωτερότητάς μας.
O Abdi, είναι η απόδειξη της αποτυχίας της ανθρωπιάς μας. Αυτής της ανθρωπιάς που δεν εξαγοράζεται με καμία φιλανθρωπία, καμία εξομολόγηση, καμία νηστεία και κυρίως, αυτής που δεν μπορεί να θαφτεί κάτω από κανένα αίσθημα ανωτερότητας.
Γράφει: Χαρά Ζυμαρά