Η αναγκαιότητα αναθεώρησης της “αστόχευτης” επιδοματικής πολιτικής του κράτους υπό τις δεδομένες συνθήκες μάλλον δεν βρίσκει κανέναν αντίθετο.
Εκτός βέβαια και αν οι ιδεολογικές του γραμμές είναι πιο επιβλητικές από το ένστικτο επιβίωσής του. Με βάση την λογική αυτή, η πρωτοβουλία της κυβέρνησης Αναστασιάδη για μεταρρύθμιση της κοινωνικής πολιτικής με εισαγωγή ενός Εγγυημένου Ελάχιστου Εισοδήματος για διασφάλιση αξιοπρεπούς διαβίωσης κρίνεται ορθή.
Κρίνεται αρμόζουσα των περιστάσεων γιατί σύμφωνα με τα όσα διακηρύχθηκαν, το σχέδιο προνοεί συμπερίληψη των αποφοίτων πανεπιστημίων που δεν έχουν κατορθώσει ακόμα να εισέλθουν στην αγορά εργασίας και ως εκ τούτου να καταστούν δικαιούχοι ανεργιακού επιδόματος.
Επιπλέον, στον βαθμό που το Εγγυημένο Ελάχιστο Εισόδημα έρχεται να αντικαταστήσει το ανεργιακό επίδομα με την πάροδο των 6 μηνών διάρκειάς του, συνδέει και την επιδοματική αυτή πολιτική με την αγορά εργασίας, αφού προϋπόθεση είναι οι δικαιούχοι να (συνεχίσουν να) συμμετέχουν στις πολιτικές ενεργούς απασχόλησης.
Επίσης, αποτελεί μια από τις λίγες πολιτικές τόνωσης της πραγματικής ζήτησης της οικονομίας, ιδιαίτερα αν αναλογιστεί κανείς τον αντίκτυπο που θα έχει στο λιανικό εμπόριο, δεδομένης της δραματικής συρρίκνωσης ύψους 9% της εμπορικής κατανάλωσης που έχει καταγραφεί για το διάστημα Ιανουαρίου-Απριλίου, σύμφωνα με δημοσιεύματα.
Από την άλλη, ο χρόνος εφαρμογής του, που προβλέπεται για τον Ιούνιο του 2014, είναι μάλλον πολύ απομακρυσμένος, εν μέρει γιατί η ανάγκη κοινωνικής προστασίας είναι άμεση. Επιπρόσθετα, διότι σύμφωνα με οικονομικές εκτιμήσεις, ο αριθμός των 47.697 εγγεγραμμένων ανέργων και των ατόμων με ιδιαίτερα χαμηλά εισοδήματα μέχρι το 2014 θα έχει μάλλον αυξηθεί κατά πολύ, γεγονός που θα παίξει σίγουρα ρόλο στην προοπτική οικονομικής βιώσιμότητας του εγχειρήματος και που θα πρέπει να συμπεριληφθεί στην έρευνα κατάρτισης της νέας πολιτικής. Γιατί σίγουρα, το κράτος δεν θα είναι σε θέση να συντηρεί υπό μορφή επιδομάτων ένα σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού. Η πραγματικότητα αυτή οφείλει να γείρει την προσοχή της κυβέρνησης στην αναγκαιότητα ανάπτυξης πρακτικών ενεργούς απασασχόλησης πέραν των τετριμμένων και αμφιβόλως αποτελεσματικών πολιτικών που εφαρμόζονται σήμερα.
Όλα αυτά, καθώς και μια ολοκληρωμένη έρευνα γύρω από το οικονομικό συμφέρον που θα αποκομίσει το κράτος από την μεταρρύθμιση αυτή (ανάλυση εξοικονόμησης από τα επιδόματα που θα αντικατασταθούν και σύγκριση με προβλεπόμενο κόστος νέας πολιτικής) , καθώς επίσης και γύρω από τον τρόπο εφαρμογής του θα πρέπει να απασχολήσουν τους τεχνοκράτες της κυβέρνησης, αν και ίσως θα έπρεπε να είχε συνοδεύσει προηγουμένως την διακήρυξη του Προέδρου προς μια κίνηση πειστικότητας της λεπτομερότητας και σοβαρότητας της δουλειάς που έχει γίνει πίσω από αυτήν.
Εν ολίγοις, στόχος της κυβέρνησης θα πρέπει να είναι η μετεξέλιξη του πατερναλιστικού κράτους σε «ενεργό κράτος πρόνοιας», και η καταπολέμηση της σχέσης εξάρτησης μεταξύ επιδοματικών πολιτικών και πολιτών που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες πληθυσμού. Η ιδέα αυτή θυμίζει λίγο Ανώνυμους Αλκοολικούς. Δεν φτάνει μόνο κάποιος να αντιληφθεί ότι αντιμετωπίζει πρόβλημα εξάρτησης και να ενταχθεί σε μια παρόμοια ομάδα ακολουθώντας βήματα απεξάρτησης. Η ομάδα ΑΑ οφείλει εν τέλει όχι μόνο να στηρίξει τον παθόντα στην φάση απεξάρτησής του, αλλά και να τον βοηθήσει σταθεί στα πόδια του και να αφεθεί να συντηρήσει την κατάστασή του χωρίς αυτούς.
Γράφει: Χαρά Ζυμαρά
