Πρόσφατα έχει ανακοινωθεί η πρωτοβουλία «Είναι η ώρα» η οποία καλεί γυναίκες ανά το παγκύπριο να πραγματοποιήσουν μονόωρη στάση εργασίας την Παρασκευή 6 Μαρτίου στις 11:00π.μ. διεκδικώντας «τερματισμό κάθε μορφής έμφυλης βίας, ισότητα στα κέντρα λήψης αποφάσεων, μηδενική ανοχή στον σεξισμό, στις διακρίσεις και τα έμφυλα στερεότυπα, εφαρμογή των νομοθεσιών και δομών προστασίας και στήριξης, για κατοχύρωση των δικαιωμάτων των γυναικών και για εξάλειψη όλων των διακρίσεων στο χώρο εργασίας». Η πρωτοβουλία καλεί όλες τις γυναίκες να ενώσουν τη δύναμη και τη φωνή τους διεκδικώντας ίσα δικαιώματα και ίσες ευκαιρίες σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής. Αυτό δηλαδή που θα έπρεπε να ήταν αυτονόητο.
Είμαι περήφανη που ανήκω στη μεγάλη οικογένεια της Προοδευτικής Κίνησης Δασκάλων και Νηπιαγωγών, η οποία από την πρώτη στιγμή χαιρέτησε και στήριξε την προαναφερόμενη πρωτοβουλία. Άμεσα και χωρίς καμία επιφύλαξη. Ενημερώθηκα από αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι σύντομα θα στηρίξουν και στο σύνολό τους, οι εκπαιδευτικές οργανώσεις την πρωτοβουλία χωρίς όμως να έχει ανακοινωθεί καμία επίσημη τοποθέτηση. Σε σχόλια συναδέλφων εκπαιδευτικών σε διάφορες διαδικτυακές ομάδες, διαβάζω την ανησυχία τους για το ποιος «κρύβεται» πίσω από αυτή τη διοργάνωση, ποιος θα «προσέχει» τα παιδιά κατά τη διάρκεια της στάσης εργασίας, τους λόγους που χρειάζεται μια εκπαιδευτικός να απεργήσει αφού το επάγγελμα είναι «γυναικοκρατούμενο» κτλ. Ευτυχώς μεγάλη μερίδα συναδέλφων φαίνεται να κατανοεί και να συμμερίζεται τους στόχους της πρωτοβουλίας χωρίς όμως να δηλώνει την ενεργητική της συμμετοχή, αναμένοντας μάλλον οδηγίες από τη συντεχνία που την εκπροσωπεί.
Αρχικά θα ήθελα να εκφράσω τη θέση πως όσον αφορά την εκπαίδευση, η στάση εργασίας φαίνεται ανέφικτη αφού στο τέλος μια στάση εκπαιδευτικών θα παρεμπόδιζε την ίδια την επίτευξη του στόχου της πρωτοβουλίας. Θεωρώ επίσης πολύ σημαντικό η οποιαδήποτε άλλη στήριξη της πρωτοβουλίας «είναι η ώρα» να αγκαλιαστεί από όλους τους/τις εκπαιδευτικούς στο σύνολό τους και όχι μόνο από τις γυναίκες. Διότι η ισότητα δεν είναι «γυναικεία υπόθεση». Η ισότητα αφορά όλους και όλες. Και διότι το μήνυμα που θα λάβουν τα παιδιά και η κοινωνία στο σύνολό της θα είναι πολύ ισχυρότερο. Εκπαιδευτικές δράσεις λοιπόν από όλους, εντός σχολείου, που θα στοχεύουν σε ένα κόσμο απαλλαγμένο από διακρίσεις φύλου, θα αμφισβητούν τους παραδοσιακούς ρόλους που αποδίδονται στα παιδιά ως «αγόρια» ή «κορίτσια», θα αποδομούν τα έμφυλα στερεότυπα και θα καταρρίπτουν μύθους που εμποδίζουν την ισότητα λόγω φύλου. Εκπαιδευτικές δραστηριότητες που θα προβληματίσουν τα παιδιά και θα τα βοηθήσουν να κατανοήσουν πως έχουν τη δυνατότητα επιλογής και ίσων ευκαιριών ανεξαρτήτως φύλου.
Αναμφισβήτητα στην Κύπρο το επάγγελμα της/του εκπαιδευτικού υπηρετείται περισσότερο από γυναίκες. H Eurostat πρόσφατα δημοσίευσε πως η πλειοψηφία των εκπαιδευτικών της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην Κύπρο είναι σε συντριπτικό βαθμό γυναίκες και προσεγγίζει το 72%. Γιατί λοιπόν να απεργήσουν οι εκπαιδευτικοί αφού το επάγγελμά τους είναι ήδη «γυναικοκρατούμενο»; Κοιτάξτε μόνο τη σύσταση των Διοικητικών Συμβουλίων Π.Ο.Ε.Δ., Ο.Ε.Λ.Μ.Ε.Κ. και ΟΛΤΕΚ. Στο Διοικητικό Συμβούλιο της Π.Ο.Ε.Δ από τις 25 θέσεις μόνο 5 εκπροσωπούν γυναίκες, στο Διοικητικό Συμβούλιο της Ο.Ε.Λ.Μ.Ε.Κ. από τις 21 θέσεις υπάρχουν μόνο 4 γυναίκες, ενώ το Διοικητικό Συμβούλιο της ΟΛΤΕΚ εκπροσωπούν 15 άνδρες και μόνο μία γυναίκα. Πώς εξηγείται η συντριπτικά «ανδροκρατούμενη» σύσταση των Διοικητικών Συμβουλίων σε ένα συντριπτικά «γυναικοκρατούμενο» επάγγελμα; Αυτό το ερώτημα θα μπορούσε να αποτελέσει την αρχή συζητήσεων και διαλόγου μέσα στις τάξεις για να απαντήσουν τα ίδια τα παιδιά αν η πιο πάνω παραδοξότητα είναι αποτέλεσμα της «ανικανότητας» και της «αδιαφορίας» των γυναικών για ηγετικές θέσεις ή αποτέλεσμα έμφυλων στερεοτύπων, διακρίσεων και έλλειψης κοινωνικών δομών που να ενθαρρύνουν και να επιτρέπουν τις γυναίκες να έχουν ενεργότερη συμμετοχή και δράση στα κέντρα λήψης αποφάσεων.
Πέραν όμως των πιο πάνω δεδομένων στο επάγγελμα, οι εκπαιδευτικοί οφείλουν να στηρίζουν και να είναι πρωτοστάστες σε όλους τους κοινωνικούς αγώνες ιδιαίτερα όταν αυτοί αφορούν την αρχή της μη διάκρισης και την ισότητα. Συνάδελφοι και συναδέλφισσες εκπαιδευτικοί, είναι η ώρα. Να δώσουμε έναν αγώνα κοινωνικής δικαιοσύνης και ένα «μάθημα ζωής» στα παιδιά μας. Γιατί αυτά σίγουρα αξίζουν έναν πιο δίκαιο κόσμο, απαλλαγμένο από κάθε μορφής διάκριση.
Υ.Γ. Το 2015 σε ένα νηπιαγωγείο στη Σουηδία, έβγαλα τις πιο κάτω φωτογραφίες. Ήταν αναρτημένες σε τοίχους τάξεων, σε διαδρόμους, σε γραφεία και υπήρχε διάχυτο το αίσθημα της επιλογής και της ισότητας όλων των παιδιών ανεξαρτήτως φύλου. Γιατί η ισότητα φύλων είναι ο κοινωνικός αγώνας αποδόμησης στερεοτύπων, που ξεκινά από τη νηπιακή κιόλας ηλικία.
“Gender equality is a human fight, not a female fight”.
