Πρώτη φορά έτυχε να ακούσω για χαμένη ευκαιρία απελευθέρωσης των κατεχομένων στα μέσα της δεκαετίας του 1980. Εμπνευστής φερόταν ο τότε αρχηγός της Εθνικής Φρουράς, μακαριστός σήμερα, Στρατηγός Δημήτριος Ματαφιάς.
Ο Στρατηγός – όπως μας μετέφεραν ενθουσιασμένοι οι τότε πολιτικοί μας ινστρούχτορες – είχε εισηγηθεί επίθεση ένα βράδυ (χωρίς φεγγάρι) που τα τουρκικά άρματα μάχης στα κατεχόμενα τελούσαν σε πρόγραμμα συντήρησης. Αλήθεια ή ψέματα, θυμάμαι πόσο πολύ με είχε συγκλονίσει εκείνη η ιδέα και πόσο ακατανόητη φαινόταν στην εφηβική πολιτική μου αντίληψη η αδράνεια της τότε πολιτικής ηγεσίας. Όσοι μεγαλώσαμε βιολογικά και πολιτικά μέσα στο χώρο του «ενδιάμεσου» και της «εναλλακτικής στρατηγικής» στο Κυπριακό, καταναλώσαμε κατά καιρούς πολλά τέτοια αφηγήματα. Όλα είχαν ως κεντρική ιδέα το τρίπτυχο: α) Η ιστορία ξεκινά το 1974 β) Το 1974 δεν ηττηθήκαμε αλλά προδοθήκαμε γ) Δεν συμβιβαζόμαστε με τις συνέπειες του 1974 και προσμένουμε τη στιγμή για να αντεπιτεθούμε.
Τα χρόνια πέρασαν. Αρκετοί, αργά ή γρήγοροι, μεγαλώσαμε και συνειδητοποιήσαμε τον παραλογισμό και το αδιέξοδο του αφηγήματος. Άλλοι, δυστυχώς για τους ιδίους και για όλους μας, δεν το συνειδητοποίησαν ποτέ. Παρέμειναν προσανατολισμένοι σε ανάλογα αφηγήματα, αποφεύγοντας όμως να φαντασιώνονται αντεπιθέσεις και στρατιωτικού τύπου απελευθερώσεις. Ακόμη και τα διάφορα ακροδεξιά-εθνικιστικά σχήματα που εσχάτως ξεφύτρωσαν είναι προσεκτικά ως προς αυτή τη διάσταση της «πατριωτικής» τους ρητορικής.
Αυτά ήρθαν στο μυαλό μου καθώς διάβαζα εμβρόντητος την είδηση ότι ένας πρώην βουλευτής, στέλεχος του ΔΗΣΥ και μάλιστα προσφάτως υποψήφιος για βουλευτής του, επανέφερε το φαιδρό αφήγημα της στρατιωτικής απελευθέρωσης. Ο κ. Ρότσας υποστήριξε ότι το βράδυ του πραξικοπήματος στη Τουρκία, αν ήμασταν προετοιμασμένοι, θα μπορούσαμε να απελευθερώσουμε τα κατεχόμενα συλλαμβάνοντας αιχμαλώτους τους δεκάδες χιλιάδες Τούρκους στρατιώτες. Κατά την εκτίμησή του, θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε τους στρατιώτες αυτούς ως αιχμαλώτους στο αεροδρόμιο Πάφου και στο Βασιλικό ώστε να χρησιμοποιηθούν ως «ασπίδες» από επιθέσεις της Τουρκικής αεροπορίας. Κατά τον πρώην βουλευτή, το βράδυ του πραξικοπήματος στη Τουρκία είχαμε μια ευκαιρία η οποία είναι άγνωστο αν θα εμφανιστεί και πάλι. Ο πολύς κόσμος, ακόμη και στα κόμματα που ευαγγελίζονται την ανάγκη «εναλλακτικής στρατηγικής», αντιλαμβάνεται ότι η άποψη αυτή δεν αντέχει ούτε στιγμή στη βάσανο της απλής λογικής. Ό,τι πρόκειται περί χονδροειδούς ανοησίας. Στο βαθμό που θυμάμαι την πολιτική διαδρομή και τις επιχειρηματικές δραστηριότητες του κ. Ρότσα, ωστόσο, δεν έχω καμία αμφιβολία, αφενός ότι δεν είναι ανόητος αφετέρου ότι δεν πιστεύει ούτε κατ΄ ελάχιστον σε αυτές τις ανοησίες. Τότε;
Η «στρατηγική» Ρότσα, στην ουσία της, δεν είναι πολύ διαφορετική από την «εναλλακτική στρατηγική» όσων απορρίπτουν συμφωνία στο Κυπριακό που οδηγεί σε ένα ομοσπονδιακό κράτος, στη διακυβέρνηση του οποίου θα έχουν πολιτικά ισότιμο ρόλο και οι Τουρκοκύπριοι. Είναι η «στρατηγική» της «διάσωσης» της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπως έχει ντε φάκτο διαμορφωθεί αρχικά μετά το 1964 και (ελπίζω όχι) οριστικά μετά το 1974, του κράτους δηλαδή στις δομές του οποίου δεν υπάρχουν Τουρκοκύπριοι. Ένα αμιγώς ελληνοκυπριακό κράτος, θεσμικά και πληθυσμιακά, έστω στα όρια του 63% της κυπριακής επικράτειας. Επισήμως, βεβαίως, δεν θα ομολογήσουμε αυτό το συμβιβασμό αλλά θα διεξάγουμε ένα ασυμβίβαστο αγώνα, χωρίς χρονικό τέλος, με ρητορικές ασυναρτησίες και ενίοτε με χονδρές ανοησίες. Οι «στρατηγοί» αυτής της «στρατηγικής» έχουν ένα διαχρονικό αφήγημα τρόμου με επίκεντρο την Τουρκία και οτιδήποτε τουρκικό. Σήμερα είναι ο δικτάτορας Ερτογάν, χτες ήταν επεκτατιστής Νταβούτογλου, προχθές ήταν ο Ντεμιρέλ και η Τσιλέρ, αντίπροχθες ο Ετζεβίτ και πάει λέγοντας. Διαβολική δεν είναι μόνο η πολιτική ηγεσία, είναι και ο λαός, ένας διαχρονικά αιμοσταγής, απολίτιστος, εχθρικός και επικίνδυνος όχλος. Ακόμη, δεν υπάρχουν Τουρκοκύπριοι, είναι όλοι, πολιτική ηγεσία και πληθυσμός, υποχείρια της Τουρκίας. Τι γυρεύουμε λοιπόν διαπραγματεύσεις, συμφωνία και ένα συνεταιρικό κράτος με δαύτους;
Όλους αυτούς τους «στρατηγούς» τους συναντάς παντού στο βαθύ κυπριακό κράτος (ιδιαίτερα στο ΥΠΕΞ), στα πολιτικά κόμματα (συχνά και στο ΔΗΣΥ, πιο αραιά και στο ΑΚΕΛ), στο εκπαιδευτικό σχολικό σύστημα, στα ΜΜΕ (ιδιαίτερα στα βραδινά δελτία ειδήσεων), στην Εκκλησία, μέχρι και στις επιτροπές που διορίζει ο Αναστασιάδης για να συμβάλουν στην επίτευξη ομοσπονδιακής λύσης (έλεος). Τους ακούς πρωί, μεσημέρι, βράδυ. Σε τέτοιο βαθμό, που συχνά, αγαπητοί αναγνώστες, αισθάνομαι ότι όσοι προσπαθούμε να δώσουμε μια άλλη οπτική, έξω από το κλίμα της παράνοιας, απλά πετούμε αυγά πάνω σε ρότσες.
Γράφει: Βασίλης Πρωτοπαπάς
