Είχα πολύ πριν την επίσκεψη πει πολλές φορές, ότι η ενέργεια αυτή θα είχε νόημα και κάποιο αποτέλεσμα, αν οι ευρωβουλευτές την ώρα που θα έβλεπαν τα χάσκοντα σπίτια στο σώμα της Αμμοχώστου, θα ένιωθαν ταυτόχρονα την ανάσα των Αμμοχωστιανών στο σβέρκο τους.
Και όχι μόνο των Αμμοχωστιανών. Ο κόσμος ήταν εκεί και θέλω όχι μόνο να τον ευχαριστήσω μα και να τον συγχαρώ, γιατί παρά τα 44 χρόνια έδειξε ξανά την πίστη του.
Τώρα όμως που πέρασαν λίγες μέρες θέλω να πω καθαρά μερικά πράγματα. Πίστευα πάντοτε ότι η Αμμόχωστος ήταν το αδύνατο σημείο της κατοχής. Και όπως ξηλώνεις ένα πλεκτό από το αδύνατο του σημείο, έτσι και με την κατοχή θα έπρεπε να σκεφτούμε. Χάσαμε όμως δυνατότητες στο παρελθόν και ο χρόνος επέβαλε νέες δυσκολίες. Επιβάρυνε το ζήτημα. Έτσι φτάσαμε στο σημείο τα ίδια τα ηνωμένα έθνη να αναφέρονται σε επιστροφή της πόλης στα πλαίσια συνολικής επίλυσης, παραγνωρίζοντας έτσι ψηφίσματα του ίδιου αυτού οργανισμού.
Είναι σήμερα εφικτό κάτι τέτοιο; Ακόμα και αν η απάντηση είναι δύσκολο να δοθεί, εξακολουθώ να πιστεύω ότι μέσα από το θέμα Αμμόχωστος μπορούσαμε να ενεργοποιήσουμε και να επαναφωτίσουμε εαυτούς και ξένους στην υπόθεση Κύπρος. Γιατί όμως; Υπάρχουν Κύπριοι που διερωτούνται και πρέπει να δώσουμε απάντηση. Δεν είμαστε καλά έτσι; Δεν είναι καλύτερα να αφήσουμε την κατάσταση να διαιωνίζεται; Είναι ως να βρίσκεται κάποιος εν υπνώσει και αρνείται να ξυπνήσει. Πρέπει να φωνάξουμε λοιπόν δυνατά και καθαρά. Η κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο φτάνει στο τέρμα της.
Ναι η λύση πρέπει να μας δίνει τη βεβαιότητα ότι η Τουρκία, αργά ίσως, αλλά σταθερά, θα αφήσει τους Κύπριους να διαχειρίζονται ελεύθερα τα του οίκου τους. Η ένταξη μας στην Ε.Ε. είναι υποβοηθητική σε κάτι τέτοιο. Και ταυτόχρονα η λύση θα πρέπει να επιτρέπει τη σταδιακή έστω, δυνατότητα συμβίωσης. Οι δυσκολίες όμως της λύσης θα πρέπει να συνυπολογισθούν με τους κίνδυνους της διαιώνισης. Άποψη μου είναι πως αν πάμε σε νέες συνομιλίες και δεν υπάρξει κατάληξη, τότε τα πράγματα δεν θα συνεχίσουν ως τα ξέρουμε σήμερα. Θα μπούμε σε περιπέτειες. Δεν θα μπω τώρα σε ανάλυση αυτού που λέω γιατί κάθε συγκεκριμενοποίηση επιτρέπει στον οποιοδήποτε να σε καταγγέλλει ότι κινδυνολογείς. Ξέρω όμως από πρώτο χέρι ότι η εποχή που η διεθνής κοινότητα έβλεπε το δίκαιο στην υπόθεση μας έχει περάσει. Που θα πάμε λοιπόν χωρίς συμμάχους; Η Ε.Ε. θα συνεχίσει βέβαια καθηκόντως να μας υποστηρίζει, αλλά χωρίς ουσιαστικές δυνατότητες. Δεν έχει ούτε κοινή εξωτερική πολιτική, ούτε στρατό. Και λέω καθηκόντως γιατί και εκεί διακρίνω κάτι πέραν από απλή κόπωση. Το κοινοβούλιο θα συνεχίσει να εκδίδει θετικά ψηφίσματα. Έχουν τη σημασία τους. Και εγω εργάζομαι γι’ αυτά. Φοβούμαι όμως μη σβήσουμε αργά και σταθερά εν μέσω χειροκροτημάτων. Άποψη μου είναι να πάμε στις συνομιλίες σοβαρά και υπεύθυνα. Να ξέρουμε τι ακριβώς ζητούμε . Αλλά όταν αποτύχαμε να πείσουμε τον Γενικό Γραμματέα ότι το Κυπριακό δεν είναι μόνο υπόθεση των δύο ηγετών, τι να περιμένει κανείς;
Έρχομαι ξανά στην επίσκεψη της ευρωβουλής στην Αμμόχωστο. Η επίσκεψη είχε επιτυχία. Ο κόσμος, παρ’ ότι εργάσιμη μέρα ήταν εκεί. Και οι ευρωβουλευτές κατανόησαν την κατάσταση. Τι όμως είχα εγώ στο νού μου όταν ανελάμβανα την πρωτοβουλία αυτή στο ευρωκοινοβούλιο; Η πρόθεσή μου είχε τους εξής στόχους. Η επίσκεψη να γινόταν σαββατοκύριακο. Να είχαμε μερικούς μήνες μπροστά μας για άρτια οργάνωση. Να καλούσαμε πέραν των ευρωβουλευτών της επίσημης αποστολής και πολλές άλλες εξέχουσες προσωπικότητες του κόσμου. Να εμπλέκαμε και την τουρκοκυπριακή κοινότητα, γιατί δια της Αμμοχώστου θα κοιτάζαμε το σύνολο της Κύπρου.
Ας είναι . Το γενικό αποτέλεσμα ήταν αυτό που ήταν. Και δουλειά δική μας είναι να κρατήσουμε τις δυνατότητες επίλυσης του Κυπριακού ανοιχτές. Έχω όμως μεγάλες και σοβαρές ανησυχίες. Η πίστη του προέδρου στη λύση έχει υποσκαφτεί, για να πω το ελάχιστο. Η Κληριδική σχολή στο Συναγερμό είναι στα πρόθυρα της ήττας. Όσοι στον ΔΗΣΥ πιστεύουν ακόμα σ’ αυτή τη σχολή είτε σιωπούν, είτε προσαρμόζονται στη νέα κατάσταση για λόγους πολιτικής επιβίωσης. Μιλάνε όσοι πια δεν έχουν μια τέτοια φιλοδοξία. Και ευτυχώς δεν είναι λίγοι. Αυτό ήταν πάντοτε ένα καρκίνωμα στην πολιτική δραστηριότητα και ισχύει για όλους και παγκόσμια. Η επανεκλογή ήταν πάντα υπέρτατος στόχος. Το μέλλον ήταν ήσσονος σημασίας.
Επιπρόσθετα, οι μηχανές παραγωγής εγκυτιώμενου φόβου δουλεύουν σε εικοσιτετράωρη βάση. Κάθε πρωί μας στέλλουν την αναγκαία δόση. Και κάθε βράδυ. Δεν είμαι απ’ εκείνους που λένε πως πρέπει να αγνοούμε τους φόβους μας. Λέω όμως ταυτόχρονα πως πρέπει να τους μελετούμε, για να βρίσκουμε τρόπους να τους πολεμούμε.
Λέγαμε πάντοτε όλοι μας ότι το φυσικό αέριο θα μπορούσε να αποτελέσει μοχλό για τη λύση. Εννοούσαμε όμως διαφορετικά πράγματα. Άλλοι μεν εννοούσαν ότι οι συνεργασίες που θα προέκυπταν με την Τουρκία θα έσπρωχναν σε λύση, άλλοι μεν εννοούσαν πως οι συνεργασίες με άλλες χώρες της περιοχής και η απομόνωση της Τουρκίας είναι αυτό που θα έφερνε το αποτέλεσμα της λύσης. Με λίγα λόγια, να κτιστεί διπλωματικά και πολιτικά ένα τείχος από την Ελλάδα, το Ισραήλ και την κατεχόμενη Κύπρο που να απομονώσει ενεργειακά την Τουρκία και έτσι να αναγκαστεί να υποκύψει. Προσωπικά είμαι υπέρ της δημιουργίας κόστους στην Τουρκία. Φτάνει αυτό το κόστος να είναι ικανό να κάμψει τη δύναμή της. Δεν βλέπω ότι οι ενέργειες μας στα του φυσικού αερίου θα επιφέρουν αυτό το κόστος. Το σωστό είναι να μην αγνοεί κανείς το κόστος που μπορείς και πρέπει να επιφέρεις στον αντίπαλο, αλλά ταυτόχρονα να εξετάζεις και πως μπορείς να αξιοποιήσεις , να χρησιμοποιήσεις τα συμφέροντα του. Τις ανάγκες του. Εδώ πάσχουμε και μάλιστα σοβαρά.
Τέλος, ένας οργανισμός αντιστέκεται αποτελεσματικά στους αντίπαλους του αν ο ίδιος είναι κατά το δυνατόν ένας υγειής οργανισμός. Εμείς εδώ βουτηχτήκαμε στη διαφθορά. Ο κόσμος, αθώοι άνθρωποι, ανησυχούν για την ασφάλειά τους. Μπαράκια και κέντρα αναψυχής καίγονται κάθε βδομάδα γιατί οι ιδιοκτήτες δεν θέλησαν ή δεν μπόρεσαν να πληρώσουν «προστασία». Πυροβολούνται με καλάσνικωφ αστυνομικοί εν ώρα καθηκόντος. Που πάμε; Πουλάμε αβέρτα υπηκοότητες και τα λεφτά πάνε σε όσους κτίζουν πολυόροφα. Πως μπορεί ένας τέτοιος οργανισμός να αντισταθεί στην κατοχή. Χρειαζόμαστε επειγόντως να σοβαρευτούμε. Δεν θα έχουμε ευκαιρία την επαύριο.
Γράφει: Τάκης Χατζηγεωργίου