Ο Μέσι έχει φοροδιαφύγει 4.2 εκατομμύρια ευρώ και ο Ρονάλντο 14.7 εκατομμύρια ευρώ.
Όμως πόσο μακριά μπορεί να πάει ένας σύλλογος για να υποστηρίξει τον καλύτερο του παίκτη; Αναφέρομαι στην ομάδα ποδοσφαίρου της Μπαρτσελόνα (και σε μένα αρέσει η Μπάρτσα) η οποία αμέσως μετά την καταδίκη του Μέσι στην γνωστή υπόθεση φοροδιαφυγής εκατομμυρίων το 2016, ξεκίνησε μια διαδικτυακή online εκστρατεία υπέρ του!!
Στο πλαίσιο της εκστρατείας (ακούστε) ο σύλλογος ζήτησε και έλαβε από χιλιάδες, για να μην πω εκατομμύρια οπαδούς του, να δείξουν αλληλεγγύη επαναδημοσιεύοντας το μήνυμα «Είμαστε όλοι Μέσι». Το νόημα ήταν σαφές, και εξίσωνε την καταδίκη του Μέσι με επίθεση εναντίον της ομάδας του και την ιστορία της. Στην πραγματικότητα όμως η εκστρατεία ακύρωνε όλες τις προσπάθειες εξυγίανσης ενάντια στην τραπεζική απάτη και την φοροδιαφυγή. Παρείχε δηλαδή ένα είδος αμνηστίας στις ‘φορολογικές υποχρεώσεις’ των πολιτών.
Η φοροδιαφυγή στο ποδόσφαιρο, ένα θέμα το οποίο βγήκε στην επιφάνεια μέσω της πλατφόρμας καταγγελιών (whistleblowing) Football Leaks, είναι αντικείμενο ευρείας διερεύνησης της Επιτροπής για τα Έγγραφα του Παναμά του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην οποία είμαι μέλος.
Η ιστορίες του Football Leaks είναι μια απλή διάσταση του τεράστιου προβλήματος της φοροδιαφυγής. Αν και συγκοινωνούντα δοχεία με τα Έγγραφα του Παναμά (με όλες τις γνωστές αρνητικές παρενέργειες), εντούτοις το Football Leaks είναι η αστραφτερή πλευρά της φοροδιαφυγής!! Έχει να κάνει με ονόματα και μύθους. Σε βαθμό που τυφλώνει και πολλές φορές παρεμποδίζει την ομαλή πορεία των ερευνών. Κανένας δεν θέλει να μιλήσεις για τις ρήτρες, τις συμβάσεις, τις αμοιβές των συμβούλων και ατζέντηδων. Όλα αυτά έχουν γίνει θέμα ταμπού στο ποδόσφαιρο. Πρέπει να διεξαχθεί δημόσια συζήτηση σχετικά με το άθλημα, προκειμένου να αποσαφηνιστεί αυτή η μυστικότητα. Μια επιχείρηση, ένας τομέας που στερείται διαφάνειας (όπως λειτουργεί η βιομηχανία του ποδόσφαιρου) είναι ένας παράδεισος για τη διαφθορά, τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και τη φοροδιαφυγή.
Επιστρέφω πίσω στον Μέσι. Η στάση της Μπαρτσελόνας δεν πρέπει να ξενίζει και δεν είναι η μόνη. Λίγο πολύ όλες το κάνουν. Μεγάλες και μικρές. Διάσημες και άσημες. Το ίδιο ισχύει και για τους παίκτες. Σημειώνω τα ονόματα του Ρονάλντο και του Μουρίνιο που βγήκαν στην επιφάνεια πριν λίγους μήνες για το ίδιο ζήτημα.
Αυτό που θάπρεπε να ξενίζει από την ιστορία με τον Μέσι είναι η ευκολία με την οποία απλός κόσμος – φορολογούμενοι πολίτες και αυτοί – συμπαραστέκονται σε αυτούς που τον καταδολιεύουν. Υποστηρίζουν δηλαδή την εις βάρος τους ανισότητα (μειωμένοι πόροι για δημόσιες υπηρεσίες όπως η υγειονομική περίθαλψη, η εκπαίδευση και η υποδομή).
Γιατί το κάνουν όμως;
Από την μια είναι η επίδραση των μύθων στις ζωές των ανθρώπων. Κάθε εποχή έχει του μύθους της. Πλέον είναι παγκοσμιοποιημένοι, viral, μα πάνω απ’ όλα διαθέσιμοι 24/7 και με άποψη επί παντός επιστητού.
Η διαρροή των Panama Papers όπως και του Football Leaks αποκάλυψε, αν όχι το ίδιο το γεγονός, την έκταση της φοροδιαφυγής και του αποσυντιθέμενου καθεστώτος λειτουργίας των φορολογικών παραδείσων, στους οποίους δεν υπάρχει δικαιοδοσία ελέγχου και επιβολής του νόμου. Ενός καθεστώτος που δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς τον αδιαφανή ρόλο των μεσάζοντων.
Όπως έχω πει πολλές φορές η λύση σε αυτές τις περιπτώσεις είναι μία και είναι πάντα η ίδια.
Να στήσουμε ένα σύγχρονο και διαφανές ευρωπαϊκό κράτος. Που θα σέβεται τους πολίτες-φορολογουμένους του. Ένα κράτος το οποίο θα εξασκεί κοινωνικό έλεγχο σε αυτές τις εταιρείες, μεγάλες και μικρές αντίστοιχα. Ένα κράτος που θα ανταμείβει τους σωστούς και θα επιβάλλει απαγορευτικές κυρώσεις σε αυτούς που φοροδιαφεύγουν. Που θα μειώνει τον ρόλο των μεσάζοντων και την αυξανόμενη επιρροή των επενδυτικών ταμείων στο ποδόσφαιρο (θυμίζω τον ρόλο των επενδυτικών ταμείων του Κατάρ στην μεταγραφή του Νευμάρ!).
Χρειαζόμαστε ένα κράτος που δεν έχει ανάγκη από μύθους για να δικαιολογήσει την ύπαρξη του!
Χρειάζεται ακόμα οι πολιτικοί, εγώ αλλά και όλοι, να μην στοχεύουμε σε ένα «ποδοσφαιρικό κοινό» έτοιμο να φωνάξει «Je suis όλοι Ακελικοί» ή «Je suis όλοι Συναγερμικοί» για να μας προστατεύσει. Είμαστε οι πολιτικοί, πρέπει να είμαστε, διαφανείς μπροστά στο κοινό. Ενάντια στη διαφθορά και εντός και εκτός!
Γράφει: Τάκης Χατζηγεωργίου
