Η κρίση στην Ευρωζώνη μας αφορά όλους. Αφορά τον αγώνα της Ελλάδας για την μείωση του χρέους, αφορά τις τσέπες όλων μας.
Πιθανή κατάρρευση του συστήματος του κοινού νομίσματος θα φέρει σεισμικές αλλαγές στην Ευρώπη και στις ζωές του καθ’ ενός από μας. Για άλλους θετικές (τους λίγους) για άλλους αρνητικές. Δεν λέω ότι βλέπω πιθανή μια τέτοια εξέλιξη.
Ας ρίξουμε λοιπόν μια ματιά.
Κάθισα πάρα πολλές φορές και σκέφτηκα όλη αυτή την ιστορία της δημιουργίας του Ευρώ. Το έκανα γιατί ήθελα να κατανοήσω αν η ίδια η δομή του Ευρώ δημιούργησε ή επέτεινε τα προβλήματα σε κάποια κράτη. Και αν την ίδια ώρα που έφερνε πλούτο στους μεν, έφερνε την φτώχεια σε κάποιους άλλους.
Να ξεκαθαρίσω ότι σήμερα δυνατότητα μονομερούς επιστροφής δεν υπάρχει. Υπάρχουν δρόμοι στην Ζωή που έχουν μόνο μια τροχιά. Και αυτή η τροχιά σήμερα επιβάλλει, κοινή προσπάθεια, και κοινούς στόχους όλων! Χωρίς πανευρωπαϊκή, προοδευτική υποστήριξη κοινών αγώνων δεν μπορεί να γεννηθεί ο νέος εκδημοκρατισμός στην Ευρώπη. Κοινών αγώνων όλων των προοδευτικών ανθρώπων-κινημάτων-κομμάτων στην Ευρώπη.
Επανερχόμενος όμως στο θέμα που έβαλα στην αρχή, κατέληξα στο συμπέρασμα πως ο τρόπος δομής του Ευρώ συνέτεινε σε πολύ μεγάλο βαθμό στην καταστροφή μερικών οικονομιών. Δεν αγνοώ καθόλου σωρεία άλλων λαθών που συνέβαλαν σ’ αυτό.
Πρώτη φορά λοιπόν καθιδρύεται νόμισμα κοινό, σε διαφορετικά κράτη, με διαφορετικά χρέη, με κανόνες ελλιπείς και σίγουρα πρόχειρους. Οι δημιουργοί αυτού του εγχειρήματος (που κατέληξε έγκλημα εις βάρος πολλών) πρέπει να λογοδοτήσουν.
Πιο συγκεκριμένα. Για να μπει μια χώρα στο Ευρώ έπρεπε να τηρεί τις εξής πιο σημαντικές προϋποθέσεις:
- Χαμηλό ποσοστό πληθωρισμού
- Ετήσιο δημοσιονομικό έλλειμμα που δεν πρέπει να ξεπερνάει το 3% του ΑΕΠ
- Δημόσιο χρέος κάτω του 60% του ΑΕΠ
- Μακροπρόθεσμα επιτόκια που να μην υπερβαίνουν κατά ποσοστό μεγαλύτερο του 2% εκείνα των τριών κρατών μελών με τις καλύτερες επιδόσεις από άποψη σταθερότητας τιμών
Διερωτώμαι λοιπόν, πως μπορούσε να λειτουργήσει αυτό το πράγμα, ισότιμα προς όλους, όταν το επιτόκιο (δανειστικό) ήταν για την Κύπρο από 5% εως και 10% (ή και παραπάνω), ενώ για την Γερμανία ένα ή δύο;
Αυτό επέτρεπε, για να μην πω επέβαλλε την ταχεία, (πιο σωστά τυχοδιωκτική) μετανάστευση τεράστιων κεφαλαίων χάριν κερδοσκοπίας, με αποτέλεσμα τη φούσκα, και την κατάρρευση συνακόλουθα τόσων οικονομιών!
Ο όρος για τα επιτόκια δεν αντανακλά αυτό που λέω, ούτε και εφαρμόστηκε ποτέ στην πράξη.
Το χρήμα δηλαδή μετακινήθηκε σε απεριόριστα όρια προς τις Ελληνικές τράπεζες, γιατί εκεί το καταθετικό επιτόκιο ήταν απίστευτα ψηλό. Το ίδιο και προς την Κύπρο.
Οι τράπεζες δάνεισαν επί δικαίους και αδίκους, η φούσκα μεγάλωσε και έσκασε πάνω στο κράτος. (Εδώ είμαι υποχρεωμένος να πω, πως καθόλου δεν αγνοώ ούτε παραβλέπω τις παθογένειες του δημοσίου).
Ποιός φταίει; Σίγουρα όχι οι πολίτες.
Να θυμηθούμε ακόμα πως τα κράτη που σήμερα ζητούν από την Ελλάδα, την μέχρι δεκάρας αποπληρωμή του χρέους (που μέγα μέρος του δημιουργήθηκε για τους λόγους που ανέφερα), δεν έκαμαν ακριβώς το ίδιο, όταν οι ίδιοι βρέθηκαν κάποτε στην ίδια κατάσταση!
Επιπρόσθετα, όταν έγινε η απομείωση του ελληνικού ιδιωτικού χρέους, μια τράπεζα (μια και μόνη) δεν υλοποίησε την συμφωνία. Και αυτή είναι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Γιατί; Διότι αυτή είναι ο “πάγκος”. Η Αγία Τράπεζα!!!
Η Ευρώπη χρειάζεται εκδημοκρατοποίηση. Πολιτική, κοινωνική και οικονομική. Έχει υποχρέωση και ανάγκη να ακούσει τη φωνή του Ελληνικού λαού. Και νομίζω με σωστή προετοιμασία, με συνέργειες, με απολύτως δικαιολογημένα αιτήματα, με υποστήριξη από άλλα κόμματα της Ευρώπης, ο κος Σόιμπλε θα υποχρεωθεί να ακούσει!
Δεν προσωποποιώ το θέμα! Το βάζω σχηματικά.
Αν η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν ακούσει σήμερα αυτό τον παλμό, αν δεν “εκλογικεύσει” τουλάχιστον τον βηματισμό της δεν θα έχει μέλλον.
Και σε τέτοια περίπτωση, η δουλειά θα ξεκινήσει επί ερειπίων.
Γράφει: Τάκης Χατζηγεωργίου
