Ο φόβος από ενδεχόμενη λύση ήταν πάντα μεγαλύτερος από το φόβο του στάτους κβο.
Νομίζω πως σύντομα ο φόβος από το στάτους κβο θα είναι μακράν μεγαλύτερος από το φόβο της λύσης. Σκέφτομαι ακόμα πως μερικοί, ενώπιων του φόβου από την παρούσα κατάσταση θα είναι έτοιμοι να υιοθετήσουν οποιαδήποτε λύση. Ορίζω τα σημερινά δεδομένα ως στάτους κβο, γιατί αυτό που ζούμε σήμερα δεν είναι ακριβολογώντας “διχοτόμηση”. Γιατί η διχοτόμηση δεν είναι κάτι στατικό.
Το σχέδιο Β του κου Ερτογάν προιονίζει καθαρά την εικόνα. Έφεραν νερό, θα φέρουν ρεύμα, θα φέρουν πληθυσμό. Αν δε, εμείς συνεχίσουμε να έχουμε οικονομικά προβλήματα τι προβλέπεται ότι θα γίνει; Η Κύπρος θα φαίνεται διχοτομημένη από ψηλά. Βόρεια το πράσινο, νότια το κίτρινο.
Τα ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν είναι αμείλικτα. Και δεν αρκούν τα λόγια, ούτε ασφαλώς μόνον τα ερωτήματα. Με το να αρθρογραφούμε και να αναδεικνύουμε τους κινδύνους (άλλοι τους κινδύνους από τη λύση, και άλλοι τους κινδύνους από τη μη λύση) δεν πάμε πουθενά. Τα Ηνωμένα Έθνη μας έδειξαν πάρα πολλές φορές το δρόμο, σήμερα μας έτριξαν και τα δόντια.
Απέναντι άρχισε και ο πρόεδρος να τρίζει τα δικά του. Στην ΕΕ θα αρχίσουν ξανά τη συζήτηση για το απευθείας εμπόριο. Και όχι μόνο αυτό. Θα αναδείξουν και τη συζήτηση για δυο τουρκοκύπριους παρατηρητές. Και αν καταφέραμε προ ετών να τα αποτρέψουμε ήταν γιατί πείσαμε πως η λύση ήταν ορατή (άρα προς τι η πίεση) αλλά και γιατί ο κανονισμός για το απευθείας εμπόριο αναφερόταν σε εμπόριο “ως προς τρίτη χώρα”. Αυτό το σημείο μας έδωσε περεταίρω πολιτικά και νομικά επιχειρήματα για να το παλέψουμε το ζήτημα.
Τώρα θα αλλάξουν αυτή τη νομική βάση, πράγμα που θα αφαιρέσει βέλη από τη φαρέτρα μας. Μα το κυριότερο, μη υπαρχόντων συνομιλιών , δεν έχεις ούτε το επιχείρημα, πως μέσα από τη λύση θα αρθεί η “απομόνωση” των Τουρκοκυπρίων. Είναι οι συνθήκες που γεννούν τα γεγονότα. Και οι σημερινές συνθήκες δεν είναι ευοίωνες.
Πρέπει λοιπόν να υπερασπιστούμε την Κυπριακή Δημοκρατία και να προστατεύσουμε το κέλυφος της, αλλά να ξέρουμε πως λίγο ακόμα χωρίς λύση, αυτό το κέλυφος δεν θα παρέχει την προστασία που παρέχει σήμερα. Η μόνη προστασία μας, είναι η λύση της ομοσπονδίας. Όπως την περιγράφουν τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών. Κάθε παρασπονδία απ’ αυτό θα μας οδηγήσει (μας οδηγεί ήδη) σε αχαρτογράφητα ύδατα.
Κάποτε, όταν πρωτοείπα ( προ δωδεκαετίας ) πως απέναντι θα κατοικούν ένα και δυο εκατομμύρια, και μάλιστα πολλοί εξ αυτών εξτρεμιστές του Ισλάμ, πολλοί είναι που έσπευσαν να χλευάσουν την πρόβλεψη με το ευτελές επιχείρημα πως “δεν τους χωρεί”. Ξεχνούν πως η Σιγκαπούρη έχει το μέγεθος της Πάφου και έχει έξι εκατομμύρια. Και η Ταιβάν με μέγεθος λίγο μεγαλύτερο από την Κύπρο, έχει 25 εκατομμύρια.
Δεν έχω τη δυνατότητα της λύσης μέσα στα χέρια μου. Και η υπεροψία του Ερτογάν πολλαπλασιάζει τις δυσκολίες. Δεν έχουμε όμως κανένα άλλο όπλο από τη διεθνή υποστήριξη. Που αν δεν γίνεται να είναι υπέρ μας, δεν πρέπει να δίνουμε λαβή να είναι εναντίον μας.
Ο πρόεδρος έφυγε από τις συνομιλίες! Ναι αλλά όταν σηκώσεις το πόδι σου πρέπει να ξέρεις που θα το πατήσεις. Τώρα στέκει στο ένα πόδι εδώ και μήνες. Τι θα γίνει τελικά; Πολύ απλά, αλλά καθόλου απαλά, θα πέσει. Όταν δημιουργάς μια κρίση πρέπει να έχεις προβλέψει πως βγαίνεις απ’ αυτή. Απλή πολιτική σκέψη. Τίποτα περίπλοκο ή δαιδαλώδες.
Κατανοώ πόσο δύσκολο είναι να αναλάβει κάνεις το βάρος της λύσης. Πιστεύω πως κάθε πρόεδρος πρέπει να αισθάνεται αυτό το βάρος ως πραγματικά ασήκωτο. Ιδιαίτερα αν δεν αισθάνεται τη στήριξη που θέλει αυτή η μάχη. Όμως η μόνη στήριξη μπορεί να έρθει από τον λαό, αν μιλήσει κάνεις καθαρά και σταράτα. Αν ανοίξει το διάλογο με τον κόσμο, και αν απευθυνθεί στον ίδιο, πέραν από το να απευθύνεται στους διαμεσολαβητές.
Μέχρι πρόσφατα έγραφα πως η λύση μπορεί να συμφέρει σε όλους. Και πως και η Τουρκία έχει συμφέρον από τη λύση. Τώρα άρχισα να ανησυχώ, πως σαράντα χρόνια μετά, η Τουρκία άρχισε να σκέφτεται πως ίσως είναι καλύτερα για την ίδια να μετατρέψει τα κατεχόμενα σε ´´ κράτος ´´. Πληθυσμός, νερό, ρεύμα.
Ήδη το τρένο προς την Ευρώπη κουτσαίνει επικίνδυνα. Οι ράγες ράγισαν. Τι θέλω να πω! Στη κλεψύδρα η άμμος είναι πια μια κουκκίδα. Δεν αρκούν τα τηλεφωνήματα στη Μέρκελ και τον Γιούνκερ. Χρειάζεται και ένα τηλεφώνημα στον Νταβούτογλου, και ένα στον νέο πρωθυπουργό της Ελλάδας. Τουλάχιστον, για να βεβαιωθούμε αν υπάρχει οποιοδήποτε περιθώριο για λύση και αν υπάρχει, όσοι χρειάζεται και όσοι πρέπει να ενώσουν δυνάμεις. Όλοι λοιπόν, ενώπιoν των τελικών ευθυνών τους. Χειμάρρα ολόρθη. Οι λύκοι!
Γράφει: Τάκης Χατζηγεωργίου
