Πως καταντήσαμε να είμαστε οι αντίπαλοι που θέλει απέναντί της η Τουρκία; Αυτοί που την απαλλάσσουμε από κάθε ευθύνη.
Είμαστε μια τόσο μικρή και ημι-κατεχόμενη πατρίδα και πράττουμε ότι είναι δυνατόν για να αποφύγουμε τη δημιουργία συνθηκών απελευθέρωσης και επανένωσης της πατρίδας μας. Ο Αντόνιο Γκουτέρες στην έκθεση του μας διαμήνυσε ότι ούριος άνεμος δεν πρόκειται να φυσήξει χωρίς εμείς πρώτα να το θελήσουμε. Διαμηνύει ότι η μακροχρόνια διαδικασία είναι παρελθόν και ζητά να εμβολιαστεί το πλαίσιο του, με ότι καινοτόμο θέλουμε (έχασε πλέον και η λέξη «καινοτομία» τη σημασίας της) και να προσέλθουμε, από κοινού με τους Τ/Κ, σε συνομιλίες.
Δεν κρύβεται πλέον η αναξιοπιστία μας στην διεθνή σκηνή η οποία, δυστυχώς, έχει μακράν προϊστορία. Εδώ και 41 χρόνια συζητάμε, τα περισσότερα μόνοι μας, τις παραμέτρους μιας λύσης στα πλαίσια της ΔΔΟ. Μια διαδρομή στο παρελθόν και η κατάσταση είναι αποκαρδιωτική. Αν οι συμφωνίες Μακαρίου/Κυπριανού-Ντενκτάς αποτέλεσαν την απαρχή αυτής της συζήτησης, πέρασαν δέκα ολόκληρα χρόνια για να καταφέρει η Ε/Κ κοινότητα να καταθέσει ένα περίγραμμα λύσης, το 1989 υπό τον Πρόεδρο Βασιλείου. Πείσαμε τότε σε καιρούς πολύ δύσκολους και κερδίσαμε διαπραγματευτική υπεροχή. Αποκορύφωμα οι ιδέες Γκάλι αλλά και ευνοϊκά ψηφίσματα στο ΣΑ (ψήφισμα 750). Για χάριν της εξουσίας τις προτάσεις αυτές τις ανέτρεψε, μαζί και το Βασιλείου, ο μ. Γλαύκος Κληρίδης για να τις διαδεχθεί ένα μείγμα τακτικισμών που περιελάβανε την πολιτική του ενεργού ηφαιστείου (1994-96), του όλα στο τραπέζι και της πυραυλολογίας (S300, 1996-98). Η ένταξη μας στην Ε.Ε ήταν αποτέλεσμα του ότι πείσαμε ότι η Τουρκική αδιαλλαξία μπορεί να καμφθεί μόνο με την Κύπρο εντός της ΕΕ.
Φτάσαμε, στην πρώτη εκδοχή του σχεδίου Ανάν το οποίο ο μ. Τάσος Παπαδόπουλος δήλωνε, για τα αυτιά μόνο των Ακελικών ψηφοφόρων (Ιανουάριος 2003), ότι θα το διαπραγματευτεί ως βάση λύσης. Το Δεκέμβριο του 2003 ο Τάσος μπλοφάρει και ο Ντενκτάς του πιάνει το πόδι με αποδοχή της επιδιαιτησίας. Για να αναγκαστεί αργότερα να κάνει μυστικές συναντήσεις με τον υιό Ντενκτάς με μοναδικό στόχο την αποτροπή ενός δημοψηφίσματος. Απορρίφτηκε το Σχέδιο Ανάν και το 2005 (Μάιος) δηλώναμε ότι θέλουμε να το αλλάξουμε σε 19 σημεία, για να το θάψουμε αμέσως αργότερα. Επιτεύχθηκαν πολύ σημαντικές συγκλίσεις μεταξύ Χριστόφια και Ταλάτ σε μια διαδικασία που κράτησε μόνο δεκαοκτώ μήνες, προτού ο Αναστασιάδης κηρύξει τον πόλεμο για να κατέβει στις εκλογές του 2012 με υπόσχεση ότι θα εγκαταλείψει τις συγκλίσεις αυτές και χωρίς καν τον όρο ΔΔΟ στο προεκλογικό του πρόγραμμα του. Κέρδισε τις εκλογές αλλά κάτω από την πίεση της διεθνούς κοινότητας (έκθεση Γ.Γ ΟΗΕ, Δεκ-2013) προχώρησε στην επανέναρξη των συνομιλίων στη βάση αυτού που απέρριπτε. Για να κτίσει πάνω στις συγκλήσεις και να οδηγηθούμε στο Κρανς Μοντανά. Φύγαμε από εκεί όχι μόνο χωρίς συμφωνία, αλλά και με την Τουρκία απαλλαγμένη πλήρως από κάθε ευθύνη για το αδιέξοδο. Για πρώτη φορά όμως Πρόεδρος της ΚΔ κάνει αναφορά προς την ίδια την κατοχική Τουρκία ότι, μετά τις εκλογές, συζητά ακόμα και λύση δύο κρατών. Ο Αναστασιάδης επανεκλέγεται το 2018 με τη σύσσωμη στήριξη των ψηφοφόρων του ΕΛΑΜ και τη σιωπηρή στήριξη μερίδας του λεγόμενου κέντρου. Και ενώ διαμήνυε προς πάσα κατεύθυνση ότι είναι έτοιμος για συνομιλίες με αφετηρία το Κρανς Μοντανά, θυμήθηκε πρόσφατα ότι η στενότερη συνεργασία με τους ΤΚ στην κεντρική κυβέρνηση θα απειλεί τη λειτουργικότητα του κράτους. Εκεί, δηλαδή που για χρόνια πρόβαλε η ένσταση για τη διζωνικότητα, φτάσαμε να κάνουμε δεύτερες σκέψεις για τη δι-κοινωνικότητα.
Λοιπόν θέλω πραγματικά πολύ να πιστέψω τον Αβέρωφ Νεοφύτου όταν λέει ότι υποσκάψαμε στο παρελθόν τη ΔΔΟ, έστω και αν σήμερα παριστάνει κάπως τον Κύπριο Boris Johnson. Αυτό δεν αρκεί όμως. Επιβάλλεται και εκείνος και κάποιοι άλλοι να κατέβουν από το άλογο της ηθικής υπεροχής και να μιλήσουν στις μάζες της λαϊκής δεξιάς όπως τους μιλά ο Μαρκίδης, ο Πουργουρίδης και ο Χάσικος. Να μιλήσουν στις φοιτητικές οργανώσεις που ακόμα δαφνοστεφανώνουν το Γριβα ή ακόμα και σε κάποιους ποδοσφαιρόφιλους οι οποίοι θεωρούν την ΚΔ ως εκλιπούσα! Να προβάλουν όραμα με πειστικότητα και όχι όραμα μονταρισμένο με φόντο το 2023. Γιατί τα παιγνίδια εξουσίας απλά αποτέλεσαν και αποτελούν με τον ένα ή άλλο τρόπο το ρέκβιεμ της προσπάθειας λύσης του Κυπριακού.
Ορισμένοι κατάντησαν το Κυπριακό πρόβλημα απλά μια πολιτική πιπίλα. Την σερβίρουν γαρνιρισμένη με πολιτικά και οικονομικά αναλγητικά κάτω από το μανδύα του εκσυγχρονισμού, κάθε φορά που έχουν να επιλέξουν μεταξύ του μακροχρόνιου συμφέροντος της πατρίδας μας και των βραχυπροθέσμων λαφύρων της εξουσίας. Μίζες, εξυπηρετήσεις, εκδουλεύσεις, ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, χειραγώγηση της κοινής γνώμης, πατριδοκαπηλία, ψεύδος, δημαγωγία, χρηματιστήριο, φούσκα ακινήτων, πωλήσεις διαβατήριων και καζίνα αποτελούν τα αιμοφόρα αγγεία ενός πολιτικο-οικονομικού μορφώματος το οποίο παρήγε και συνεχίζει να παράγει το ψέμα και την πολιτική διαπλοκή. Απλά για να αυτοσυντηρείται μια χούφτα πολιτικών αυλικών σε μια μοιρασμένη πατρίδα στην οποία να ζουν ημι-ελεύθεροι πολίτες, πολιορκημένοι από την Τουρκία και χειραγωγημένοι από ένα σαθρό πολιτικό κατεστημένο.
Όταν αντιληφθούμε πόσο νοσηρό είναι το πολιτικό μας σύστημα τότε μπορούμε να ελπίζουμε. Όταν αντιληφθούμε ότι η Ε.Ε στην οποία ανήκουμε κτίστηκε μετά από ένα ολοκαύτωμα, αλλά από ηγέτες που είχαν όραμα, μετριοπάθεια και διάθεση για συναίνεση τότε θα βρούμε, ίσως, τη δύναμη να συνεννοηθούμε με τους ΤΚ. Όταν θα αντιληφθούμε ότι η προστασία της ΚΔ δεν περνά μόνο μέσα από τη μονοπώληση της από τους Ε/Κ, τότε θα ελπίζουμε. Ο Διονύσιος Σολωμός ήταν πάντα επίκαιρος με το «δυστυχισμένε μου λαέ καλέ και αγαπημένε. Πάντα ευκολόπιστε και πάντα προδομένε». Το τραγικό όμως είναι ότι με τον ένα ή άλλο τρόπο όχι μόνο θα βάλουμε ταφόπλακα στην προσπάθεια για επίλυση του Κυπριακού, αλλά θα γράψουμε επάνω και το «Απάντων τιμιώτερων εστί…. η εξουσία και τα λάφυρά της».
Γράφει: Σταύρος Μαλάς
