Προβληματίστηκα ιδιαίτερα σοβαρά αν θα έπρεπε να απαντήσω στις πρόσφατες τοποθετήσεις πολιτικών προσώπων σχετικά με τα τεκταινόμενα στο Πανεπιστήμιο Κύπρου.
Δυστυχώς, ο λόγος που αρθρώνεται τις τελευταίες μέρες εκ μέρους ορισμένων πολιτικών διακατέχεται από ερασιτεχνισμό, αυταρχισμό και εκδικητική διάθεση. Ακούσαμε μέχρι και ύβρεις και απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς, μας αποκάλεσαν μεταξύ άλλων, αχρείους, χαρτοπαίκτες, παράνομους και αχόρταγους του κερατά. Κάποιοι μάλιστα είπαν ότι ντρέπονται για το ότι τα παιδιά τους έχουν δασκάλους σαν εμάς. Θα ήθελα ευθύς εξ΄ αρχής να επισημάνω ότι, ο λόγος και το λεξιλόγιο που χρησιμοποιεί κάποιος στο δημόσιο διάλογο, χαρακτηρίζει πρώτα και κύρια τον ίδιο και το επίπεδο του. Πρέπει να ομολογήσω ότι η αγανάκτηση που νιώθω για όλα αυτά, είναι πολύ πιο μεγάλη από την αξιοπρέπεια μου, η οποία και θα μου υπαγόρευε να αγνοήσω τις λασπολογίες και να απέχω από κάθε συζήτηση. Νιώθω όμως την ανάγκη να απαντήσω απευθυνόμενος στην κοινή γνώμη και να υπερασπιστώ έναν από τους σημαντικότερους θεσμούς της κοινωνίας μας, το Πανεπιστήμιο Κύπρου.
Πρώτον. Έχω παρατηρήσει ότι οι βουλευτές μας αναφέρονται συνεχώς και πρωτίστως στο ακαδημαϊκό επίδομα, όταν πρόκειται να εξηγήσουν τις τελευταίες αποφάσεις τους. Έχουν αλήθεια καταλάβει πόσο δευτερευούσης σημασίας είναι αυτή την στιγμή το θέμα του επιδόματος; Ότι αυτό που διακυβεύεται πλέον είναι κάτι πολύ πιο σημαντικό; Είναι η αυτονομία του Πανεπιστημίου, και ο χαρακτήρας που θα έχει η τριτοβάθμια εκπαίδευση στην Κύπρο για τις επόμενες δεκαετίες. Αν διαβάσετε τις τοποθετήσεις συναδέλφων, ακόμη και την ανακοίνωση της Γενικής Συνέλευσης του Ακαδημαϊκού Προσωπικού του Πανεπιστημίου Κύπρου, θα καταλάβετε ότι κανένας σχεδόν δεν αναφέρεται στο επίδομα. Γιατί λοιπόν, κύριοι βουλευτές, σε κάθε συζήτηση και παρέμβαση σας το ανάγετε σε πρώτο θέμα; Μήπως επειδή είναι βολικό στην όλη δημαγωγική και λαϊκίστικη εκφορά του λόγου σας;
Δεύτερον. Σταυρώσατε τα Ιδία Έσοδα του Πανεπιστημίου και θεωρείτε επιτυχία και πρόοδο αυτό που κάνατε. Να σας θυμίσω ότι από τα Ιδία Έσοδα χρηματοδοτήθηκε και χρηματοδοτείται ακόμη η ανέγερση της βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Κύπρου. Γνωρίζετε ότι από τα Ιδία Έσοδα έχουν χρηματοδοτηθεί και χρηματοδοτούνται δεκάδες ερευνητικά προγράμματα και εκατοντάδες ερευνητικές δραστηριότητες; Ότι από τα Ιδία Έσοδα χρηματοδοτήθηκαν και χρηματοδοτούνται μεταπτυχιακοί και διδακτορικοί φοιτητές, Επισκέπτες Καθηγητές, Ειδικοί Επιστήμονες, αγορές εξοπλισμού και αναλώσιμων υλικών αλλά και πολλές άλλες, ζωτικής σημασίας για το Πανεπιστήμιο, δαπάνες; Τέλος, γνωρίζετε άραγε ότι από τα Ιδία Έσοδα πληρώθηκαν πέρσι για δύο μήνες οι μισθοί του Προσωπικού του Πανεπιστημίου επειδή το Κυπριακό Κράτος αδυνατούσε να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του; Γιατί δηλαδή θεωρείτε αυτό που έγινε πρόοδο και όχι ένα τεράστιο πισωγύρισμα στην προσπάθεια του Πανεπιστημίου για μία στοιχειώδη έστω οικονομική αυτονομία; Έχετε υπόψη σας την έκθεση της EuropeanUniversityAssociation (EUA) για την αυτονομία των Πανεπιστημίων στην Ευρώπη; Ξέρετε ότι ένα από τα κριτήρια είναι και η οικονομική αυτονομία των πανεπιστημίων; Η Κύπρος στον κατάλογο αυτό είναι η τελευταία σε όλη την Ευρώπη, πιο κάτω ακόμη και από την Τουρκία. Δεν σας ενοχλεί και δεν σας προβληματίζει αυτό το γεγονός;
Τρίτον. Καταργήσατε τις ανελίξεις του Ακαδημαϊκού Προσωπικού. Είναι αλήθεια λυπηρό το πόσο λίγο ξέρετε τον τρόπο λειτουργίας ενός σύγχρονου Πανεπιστημίου και την σημασία των ανελίξεων για την διασφάλιση της ποιότητας του Ακαδημαϊκού Προσωπικού του. Ένα Πανεπιστήμιο είναι τόσο καλό όσο και το επίπεδο του Ακαδημαϊκού Προσωπικού του. Όσο δύσκολο είναι να φτιάξεις ένα καλό Πανεπιστήμιο άλλο τόσο εύκολο είναι να το καταστρέψεις. Η ανέλιξη για έναν πανεπιστημιακό είναι αναπόσπαστο μέρος της ακαδημαϊκής του πορείας και εξέλιξης, είναι η επιβράβευση της απόδοσης του σε όλους τους τομείς που δραστηριοποιείται. Το γνωρίζετε βέβαια ότι το Πανεπιστήμιο πρότεινε να γίνονται οι ανελίξεις αλλά με μηδενικό κόστος για το δημόσιο, χωρίς δηλαδή μισθολογικές αυξήσεις. Και όμως δεν το δεχθήκατε. Ακόμη και στην παραπαίουσα Ελλάδα, στην Ισπανία και στην Πορτογαλία της οικονομικής κρίσης, πουθενά και σε κανένα δημόσιο Πανεπιστήμιο δεν έχουν σταματήσει οι ανελίξεις. Και όμως στην Κύπρο του 2013, κάτω από την δημαγωγική πρόφαση της οικονομικής κρίσης το έχετε επιβάλει δημιουργώντας μία παγκόσμια πρωτοτυπία. Αντιλαμβάνεσθε ότι με αυτό τον τρόπο οι νέοι συνάδελφοι μας, βλέποντας ότι δεν έχουν πλέον μέλλον στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, θα οδηγηθούν προς την έξοδο; Πιστεύετε ότι υπό αυτές τις συνθήκες θα μπορέσει το Πανεπιστήμιο να προσελκύσει άλλους αξιόλογους επιστήμονες οι οποίοι έχουν εναλλακτικές επιλογές σε Πανεπιστήμια του εξωτερικού;
Τέταρτον. Έχετε σταυρώσει όλα τα ερευνητικά κονδύλια, άλλη μία επιτυχία, στον αγώνα σας για να σταματήσει το μεγάλο πάρτι των καθηγητών, όπως το αποκαλείτε. Αυτό που έχετε κάνει όμως είναι κάτι άλλο. Γιατί δεν το λέτε ειλικρινά για να το καταλάβει και ο απλός ο κόσμος? Ένας ερευνητής του Πανεπιστημίου Κύπρου ο οποίος μετά από μία πολύ ανταγωνιστική διαδικασία έχει καταφέρει να προσελκύσει ένα ερευνητικό πρόγραμμα, π.χ. από την Ευρωπαϊκή Ένωση, για να μπορέσει να πραγματοποιήσει μία οποιαδήποτε δαπάνη, ακόμη και για να αγοράσει ένα δοκιμαστικό σωλήνα με χρήματα αυτού του προγράμματος, πρέπει πρώτα να υποβάλει γραπτή και τεκμηριωμένη αίτηση στην Επιτροπή Παιδείας της Βουλής και να πάρει την έγκριση της πριν προβεί σε οποιαδήποτε άλλη, σχετική με την δαπάνη, ενέργεια. Μπορείτε σας παρακαλώ να μου υποδείξετε ένα, μόνο ένα, Πανεπιστήμιο σε όλο τον πολιτισμένο κόσμο που λειτουργεί με αυτόν τον τρόπο; Παραπλανάτε δυστυχώς την κοινή γνώμη όταν λέτε ότι ουδέποτε είχατε πληροφόρηση για τις δαπάνες που πραγματοποιούνται στα πλαίσια τέτοιων ερευνητικών προγραμμάτων. Η αλήθεια είναι ότι ΠΟΤΕ δεν ζητήσατε τέτοιου είδους ενημέρωση. Πως μπορείτε να τιμωρείται ένα Ίδρυμα αφού για την μη πληροφόρηση σας, είστε αποκλειστικά εσείς και μόνο υπεύθυνοι; Εξ’ άλλου, οι εκθέσεις για όλα τα ερευνητικά προγράμματα είναι διαθέσιμες και θα μπορούσατε ανά πάσα στιγμή να τις διαβάσετε, αν φυσικά θέλατε. Τι προσπαθείτε αλήθεια να κάνετε, πέρα από το να καταστρέψετε κάθε δυνατότητα έρευνας αλλά και απασχόλησης νέων επιστημόνων σε αυτό τον τόπο; Και όλα αυτά γίνονται στον βωμό ενός υποτιθέμενου ελέγχου τον οποίο εσείς θεωρείτε ότι μπορείτε να ασκήσετε πολύ καλύτερα ακόμη και από τους ίδιους τους χρηματοδότες των προγραμμάτων. Προσπαθείτε να πείσετε την κοινή γνώμη ότι οι Ακαδημαϊκοί του Πανεπιστημίου Κύπρου έχουν στήσει, με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ένα τεράστιο φαγοπότι στο οποίο εσείς θα βάλετε, επιτέλους, τάξη; Καταλαβαίνετε καθόλου το ανυπόστατο, αν όχι το αστείο των ισχυρισμών σας;
Πέμπτον. Έχετε σταυρώσει τις χορηγίες για τις επώνυμες έδρες και περηφανεύεστε μάλιστα γι αυτό. Κάποιοι μάλιστα από εσάς ισχυρίζονται ότι θα πήγαιναν ακόμη πιο πέρα και θα τις καταργούσαν. Ξέρετε πόσες επώνυμες έδρες υπάρχουν σε όλα τα καλά και γνωστά Πανεπιστήμια του κόσμου και πόσο τιμητικό για ένα Πανεπιστήμιο αλήθεια είναι να έχει τέτοιες έδρες. Γνωρίζετε ότι αυτές οι έδρες διέπονται από διμερείς συμφωνίες οι οποίες ρυθμίζουν όλες τις λεπτομέρειες, ακόμη και το τι γίνεται στην περίπτωση που ο χορηγός της έδρας δεν μπορεί πλέον να ανταποκριθεί; Αντί να χαίρεστε και εσείς μαζί μας λόγω του ότι μέσω μιας τέτοιας έδρας έγινε δυνατό να έχουμε στην Κύπρο, επιστήμονες, όπως ο κ. Πισσαρίδης, που θα τον ήθελαν ακόμη και τα καλύτερα πανεπιστήμια της Ευρώπης και της Αμερικής, τρέξατε και την σταυρώσετε. Καταλαβαίνετε ότι με τις ενέργειες σας αυτές αποδομήτε την εμπιστοσύνη που απολαμβάνει το Πανεπιστήμιο Κύπρου από την ευρύτερη κοινωνία και η οποία οικοδομήθηκε με πολύ προσπάθεια την τελευταία εικοσαετία; Ειλικρινά πιστεύετε ότι υπάρχει δωρητής ο οποίος θα σας εμπιστευόταν την διαχείριση της όποιας δωρεάς του προς το Πανεπιστήμιο Κύπρου;
Έκτο. Προβάλλετε το επιχείρημα ότι οι Ακαδημαϊκοί τυγχάνουν διπλής ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης που τους καλύπτει, μάλιστα οδοντιάτρους, οπτικούς, εμφυτεύματα και πλαστικές εγχειρήσεις! Η αλήθεια είναι ότι τίποτα από όλα αυτά που λέτε δεν καλύπτεται , ούτε με ένα σεντ. Γιατί τα προβάλλετε άραγε και μάλιστα με προκλητικά σχόλια; Γιατί ψεύδεστε και δημαγωγείτε; Γιατί δεν πληροφορείστε σωστά πριν τοποθετηθείτε και ακόμη περισσότερο πριν κατηγορήσετε; Καταλαβαίνετε την ανάγκη των Καθηγητών του Πανεπιστημίου να έχουν και μια διεθνή ιατροφαρμακευτική κάλυψη λόγω του ότι βρίσκονται πολύ συχνά στο εξωτερικό στο πλαίσιο διάφορων αποστολών; Δεν συνεπάγεται αυτό και μία ιατροφαρμακευτική κάλυψη πέρα από αυτή του δημοσίου;
Και μία τελευταία ερώτηση. Προβληματιστήκατε αν ο τρόπος που πολιτεύεστε είναι υπεύθυνος ή είναι αυτός που τελικά οδήγησε την χώρα στην κατάρρευση μετά από μόλις πενήντα τρία χρόνια ανεξαρτησίας ως συνέπεια μίας απίστευτης προχειρότητας και ενός τραγικού ερασιτεχνισμού στον χειρισμό όλων σχεδόν των θεμάτων του δημοσίου βίου της.
Γράφει: Στάθης Παπαροδίτης
