Η πρόσφατη αναβάθμιση της μακροπρόθεσμης πιστοληπτικής ικανότητας της Κύπρου από τους Standard & Poor’s κατά μία βαθμίδα, η πρώτη μετά από τόσες υποτιμήσεις από τις αρχές του 2011, αποτελεί ένα ακόμη θετικό επακόλουθο της μεγάλης προσπάθειας που καταβάλλεται από την παρούσα Κυβέρνηση, και ιδιαίτερα από τον Υπουργό Οικονομικών, για την ανάκαμψη της κυπριακής οικονομίας και την επιστροφή στην ανάπτυξη.
Μιας προσπάθειας που υποστηρίζεται από ένα μεγάλο μέρος του πολιτικού συστήματος και κυριότερα από τους ίδιους τους πολίτες, οι οποίοι με ωριμότητα έχουν δεχθεί μέχρι σήμερα μεγάλες θυσίες.
Δεν είναι φυσικά στόχος η ωραιοποίηση καταστάσεων, ούτε και η δημιουργία πρόσκαιρων εσφαλμένων εντυπώσεων. Η αλήθεια είναι ότι έχουμε ακόμη μεγάλο δρόμο να διανύσουμε και πολλές προκλήσεις να αντιμετωπίσουμε. Όμως, είναι σημαντικό να επισημαίνονται τα θετικά στοιχεία για να γίνεται αντιληπτό ότι οι προσπάθειες και οι θυσίες όλων οδηγούν, βήμα με βήμα, προς τον επιδιωκόμενο στόχο.
Οι δύο θετικές αξιολογήσεις της Κύπρου για την πορεία εφαρμογής του Μνημονίου είναι η κύρια βάση πάνω στην οποία θεμελιώνεται, εξαρχής, η αξιοπιστία της Κύπρου. Οι επιτυχημένες διαδικασίες ανακεφαλαιοποίησης της Τράπεζας Κύπρου, του Συνεργατισμού και της Ελληνικής, η σταθερή πρόοδος στην προώθηση των σχεδίων αναδιάρθρωσης τους, και η βούληση για υλοποίηση των διαθρωτικών μεταρρυθμίσεων, αποτελούν τους κύριους παράγοντες ανάκτησης της τραυματισμένης αξιοπιστίας της κυπριακής οικονομίας και οδηγούν στην επαναφορά της εμπιστοσύνης ξένων και εγχώριων επενδυτών.
Η πραγματικότητα είναι ότι η πιστή εφαρμογή του Μνημονίου, μέχρι στιγμής, οδήγησε σε μια περισσότερο βελτιωμένη κατάσταση των οικονομικών δεικτών από ότι αναμενόταν. Σε αντίθεση με τις αρχικές προβλέψεις της Τρόικας, ο ρυθμός ύφεσης για το 2013 θα περιοριστεί στο -7,7% (τα στοιχεία καταδεικνύουν ακόμη μικρότερη ύφεση), για το 2014, στο -4.8%, και η οικονομία θα παρουσιάσει για πρώτη φορά θετικό ρυθμό ανάπτυξης το 2015.
Ο αντίκτυπος των πιο πάνω είναι θετικός όσο αφορά και τον τραπεζικό τομέα. Τον Οκτώβριο του 2013 οι εκροές από το εγχώριο τραπεζικό σύστημα περιορίστηκαν στα €165εκ., το χαμηλότερο ποσό από τον περασμένο Ιανουάριο όταν ξεκίνησαν οι εκροές καταθέσεων. Παράλληλα παρατηρήθηκε μια αύξηση ξένων καταθέσεων ύψους €407 εκ. για πρώτη φορά από τον περασμένο Φεβρουάριο. Σαφέστατα και δεν υποτιμούνται οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο τομέα, ιδιαίτερα όσο αφορά τα κρίσιμα θέματα ρευστότητας και διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Εντούτοις όμως, τα πιο πάνω στοιχεία αποτελούν σημάδια εμπιστοσύνης προς το τραπεζικό σύστημα, τα οποία θα συμβάλλουν στην ταχύτερη χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων.
Απόρροια του θετικού κλίματος που δημιουργήθηκε από τις θετικές αξιολογήσεις της Τρόικας είναι και η ουσιαστική στήριξη που πέτυχε η Κυβέρνηση από τα ευρωπαϊκά ταμεία, με στόχο την ανοικοδόμηση της οικονομίας. Πιο συγκεκριμένα: η αύξηση του ποσοστού συγχρηματοδότησης της ΕΕ προς την Κύπρο στο 95%, η παροχή επιπλέον χρηματοδότησης από την Επιτροπή ύψους €200 για τη διετία 2014-15 και η έγκριση ποσού ύψους €10.8εκ. στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Εγγυήσεις Νέων» για αντιμετώπιση, στο βαθμό που είναι εφικτό, της νεανικής ανεργίας. Επιπρόσθετα, για σκοπούς στήριξης των μικρό-μεσαίων επιχειρήσεων, οι οποίες αποτελούν και τη ραχοκοκαλιά της οικονομίας μας, η Κυβέρνηση σύναψε δάνειο ύψους €150εκ. με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ενώ άλλα €100εκ. θα διατεθούν για σκοπούς διευκόλυνσης των ΜμΕ στη χρηματοδότηση, μέσω του Ταμείου Επιχειρηματικότητας.
Είναι φυσικά αλήθεια ότι η πραγματική οικονομία δεν έχει δείξει ακόμη σημάδια βελτίωσης, καθώς η ανεργία συνεχώς αυξάνεται, οι επιχειρήσεις μας συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν προβλήματα βιωσιμότητας, και ένας τρομακτικά μεγάλος αριθμός συμπολιτών μας ζει κάτω από το όριο της φτώχειας. Δεν υπάρχουν δυστυχώς εύκολες λύσεις για αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων. Ο μοναδικός τρόπος για να βελτιωθεί η πραγματική οικονομία είναι η ανάκαμψη της οικονομίας. Και ο μοναδικός τρόπος για να το πετύχουμε αυτό, είναι η πιστή εφαρμογή του Μνημονίου, μέσα από την οποία κτίζεται η αξιοπιστία μας, προσελκύουμε ξένες επενδύσεις και προωθούμε την ανάπτυξη.
Έχουμε όλοι μαζί κτίσει με πολύ κόπο και μόχθο αυτή την «εύθραυστη» αξιοπιστία. Ευχή μου είναι να τη διατηρήσουμε, και με συνέπεια, υπευθυνότητα και σοβαρότητα, να την ενδυναμώσουμε.
Γράφει: Σάβια Όρφανίδου
