Οι τελευταίες εξελίξεις στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου αλλά και η πρόσφατη στροφή της Τουρκίας προς την ΕΕ, φέρνουν για ακόμη μια φορά στην επιφάνεια τη διαχρονικότητα της Κληριδικής σχολής σκέψης.
Της σχολής που πρεσβεύει ότι η επίτευξη του εθνικού μας στόχου θα γίνει πραγματικότητα μόνο όταν προβάλουμε με στρατηγική τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Κύπρου και καταφέρουμε να ταυτίσουμε τα εθνικά μας συμφέροντα με αυτά του διεθνούς και ευρωπαϊκού παράγοντα. Η τακτική αυτή του πολιτικού ρεαλισμού, η οποία μας διδάχθηκε από τον αείμνηστο Γλαύκο Κληρίδη, παίρνει σήμερα σάρκα και οστά, λαμβάνοντας υπόψη τα νέα γεωπολιτικά και γεωστρατηγικά δεδομένα που διαμορφώνονται στην περιοχή μας.
Τα πρόσφατα τρομοκρατικά κτυπήματα από το Ισλαμικό Κράτος, η κλιμάκωση της βίας και η επιδείνωση των σχέσεων μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας, καθιστά σήμερα πιο επιτακτική την ανάγκη για επίλυση του κυπριακού. Είναι καιρός να εφαρμόσουμε και στην πράξη, αυτό που για χρόνια λέγαμε στη θεωρία: ότι η Κύπρος, λόγω της γεωγραφικής της θέσης και της εγγύτητας της με τη Μέση Ανατολή, μπορεί να καταστεί γέφυρα μεταξύ Ευρώπης και Ανατολής. Ιδιαίτερα σε μια περιοχή που φλέγεται λόγω της χρήσης βίας με πρόσχημα το Ισλάμ, η επανενωμένη Κύπρος μπορεί να καταστεί ένα παγκόσμιο μοντέλο πολυπολιτισμικής συνύπαρξης Χριστιανών και Μουσουλμάνων και μια εστία σταθερότητας, ασφάλειας και ειρήνης στην Ανατολική Μεσόγειο, η οποία ενδεχομένως να ανοίξει το δρόμο για την ειρηνική επίλυση και άλλων σοβαρών προβλημάτων στην περιοχή. Αυτή η εξέλιξη επιδιώκεται και από τις μεγάλες δυνάμεις, προεξαρχούσης της Αμερικής, καθώς μια ειρηνική Κύπρος στην Ανατολική Μεσόγειο εξυπηρετεί με κάθε τρόπο τα εθνικά συμφέροντα αυτών των χωρών.
Εξίσου σημαντική είναι και η εκ νέου στροφή της Τουρκίας προς την ενταξιακή της πορεία. Η Τουρκία, έχοντας επίγνωση του άσχημου κλίματος που διαμορφώνεται εις βάρος της λόγω της στήριξης της στο Ισλαμικό κράτος, αλλά και παράλληλα, εκμεταλλευόμενη τη μεγάλη ανάγκη της ΕΕ για τουρκική στήριξη στην αναχαίτιση της μαζικής ροής προσφύγων από τη Συρία προς την Ευρώπη, προσπαθεί να κερδίσει «πόντους» με το άνοιγμα των ενταξιακών της κεφαλαίων. Παρόλα ταύτα, κατά τη διάρκεια της πρόσφατης Συνόδου Κορυφής ΕΕ-Τουρκίας, έχει καταστεί ξεκάθαρο στην Τουρκία ότι η ενταξιακή της πορεία προς την ΕΕ, περνά μέσα από την εφαρμογή των κυπρογενών της υποχρεώσεων. Με άλλα λόγια, εάν η Τουρκία επιθυμεί να προωθήσει το εθνικό της συμφέρον που είναι η εμβάθυνση των σχέσεων της με την ΕΕ, θα πρέπει να επιδείξει πραγματική βούληση για επίλυση του κυπριακού στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Με αυτό τον τρόπο εξυπηρετούνται και τα συμφέροντα της Κύπρου, από τη μία η επίλυση του κυπριακού και από την άλλη ο ενδεχόμενος εξευρωπαϊσμός της Τουρκίας.
Τέλος, εξακολουθώ να πιστεύω ότι η ανακάλυψη υδρογονανθράκων στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου αποτελεί το πιο σημαντικό εργαλείο ταύτισης των δικών μας συμφερόντων με τα συμφέροντα των μεγάλων δυνάμεων στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας. Τους τελευταίους μήνες έχει καταστεί ξεκάθαρο και δια στόματος Ευρωπαίων αξιωματούχων, ότι η Τουρκία δεν θα μπορέσει να συμμετάσχει στους ενεργιακούς σχεδιασμούς της Ευρώπης στην Ανατολική Μεσόγειο, εάν δεν βοηθήσει στην επίλυση του πολιτικού προβλήματος. Εάν η Τουρκία επιθυμεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη συνεργασία Αιγύπτου, Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδας για μια εναλλακτική πηγή ενεργειακής τροφοδότησης της Ευρώπης, θα πρέπει να αποδείξει εμπράκτως ότι μπορεί να συνεισφέρει στη δημιουργία συνθηκών ασφάλειας και σταθερότητας στην Κύπρο. Και αυτό θα διαφανεί μόνο στο τραπέζι των συνομιλιών.
Ο πολιτικός ρεαλισμός του Γλαύκου Κληρίδη, ο οποίος αποτελεί και τη μόνη πατριωτική στρατηγική για εξυπηρέτηση των δικών μας συμφερόντων, είναι η ρεαλιστική πορεία που θα μας απεγκλωβίσει από τις τουρκικές μεθοδεύσεις και θα αναγκάσει την Τουρκία να λύσει το Κυπριακό. Η πολιτική του εφικτού και του πραγματισμού, σε συνδυασμό με όραμα και διορατικότητα, είναι ο μόνος δρόμος για να καταστεί πραγματικότητα το όραμα μας για μια επανενωμένη Κύπρο.
Γράφει: Σάβια Όρφανίδου
