Η εφικτή Ευρώπη του μέλλοντός μας. Της Ρένας Χόπλαρου

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Ευρώπη: ο ευρωσκεπτικισμός

Όλοι θέλουν την Παλιά Ευρώπη (την οποία η Κύπρος δεν πρόλαβε). Εκείνη που μοίραζε πακτωλούς χρημάτων, που φαινόταν πανίσχυρη. Το ζήτημα εκείνη η Ευρώπη τελείωσε, περίπου την εποχή που κατέρρεε η Σοβιετική Ένωση. Μας άφησε κληρονομιά το κοινό νόμισμα και τη διεύρυνση (σαν πλοία ευγενών προθέσεων ριγμένα μέσα σε έναν τρικυμιώδη ωκεανό), και μετά εξαφανίστηκε. Μια αποστολή σωτηρίας με τον κωδικό «Ευρωσύνταγμα» έχασε δυο ζωές μέσα στις πρώτες πίστες και γύρισε πίσω για να αποφύγει τα χειρότερα. Ύστερα ήρθε η οικονομική κρίση και η πραγματικότητα πρόβαλε αφτιασίδωτη: το ευρώ, δίχως πανευρωπαϊκή πολιτική δύναμη να το στηρίζει, ήταν στον αέρα, κατάσταση που συνεπαγόταν την απόλυτη γερμανική κυριαρχία.  Στην ανατολή (αλλά και στην Ελλάδα) οι νοσταλγοί ολοκληρωτικών καθεστώτων πλασαρίστηκαν στο πολιτικό προσκήνιο. Το χειρότερο, δεκάδες χιλιάδες νέοι σε όλη την Ε.Ε., αλλά ιδίως στις χώρες που επλήγησαν χειρότερα από τα μέτρα λιτότητας, βλέπουν ότι όλες οι καλές θέσεις εργασίας είναι κατειλημμένες. Για αυτούς, παρά τις προσδοκίες με τις οποίες μεγάλωσαν, και  τους πόρους που επενδύθηκαν στην εκπαίδευσή τους, έχουν μείνει μόνο δυο επιλογές:  κακοπληρωμένη ανασφάλιστη εργασία, και  μετανάστευση, όσο πιο μακριά.

Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Ευρώπη: ο ευρωσκεπτικισμός. Στην Αγγλία, μικρά και  μεγάλα κόμματα διαγκωνίζονται ποιο θα τον εκφράσει με τη μεγαλύτερη παρρησία. Στο Ευρωβαρόμετρο όμως είναι οι Κύπριοι που πρωτοστατούν στην επιθυμία εξόδου από την Ε.Ε, ένα εύρημα που επιχείρησα να ερμηνεύσω ιστορικά σε προηγούμενο άρθρο μου. Και τώρα τι κάνουμε; Μήπως επιτέλους οι ιθύνοντες να ακούσουν τη φωνή των ανησυχούντων και να δώσουν μια ευκαιρία στη διάλυση της ΕΕ; Μήπως μια επιστροφή στο απόλυτα κυρίαρχο έθνος-κράτος, δίχως δηλαδή την υπάρχουσα εκχώρηση εξουσιών σε υπερεθνικά κέντρα, θα έφερνε πίσω την πολιτισμική ομοιογένεια, την οικονομική ανάπτυξη, το μεγάλο κράτος πρόνοιας, τις σίγουρες δουλειές και συντάξεις;

Η απάντηση είναι όχι. Το τοπίο της παγκόσμια οικονομίας έχει αλλάξει, όπως επίσης και οι συσχετισμοί δυνάμεων. Απέναντι σε «αυτοκρατορίες»  (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Ινδία, Βραζιλία) κανένα κράτος της Ευρώπης δεν μπορεί να σταθεί και να υπερασπίσει τα συμφέροντά του, ούτε καν αυτή η Γερμανία. Αντίθετα, ως σύνολο η Ε.Ε., πληθυσμιακά και οικονομικά, είναι ένας πολύ υπολογίσιμος διεθνής «παίκτης».   

Δυστυχώς, τίποτα δεν είναι αυτονόητο και κεκτημένο, δίχως υγιή και εξωστρεφή οικονομία. Αυτή την αίσθηση του κατεπείγοντος (που συντονίζεται με την αντίστοιχη στην ατομική ζωή της πλειονότητας των πολιτών) θέλω να σας μεταφέρω.  Και σε αυτή μου την προσπάθεια ομογνωμώ με το πρόσφατο μανιφέστο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, στο οποίο η έγνοια για την κρισιμότητα της κατάστασης είναι δραματικά εμφανής.

Πρώτα τα δύσκολα: θα πρέπει γενικά να δουλεύουμε περισσότερες ώρες για πιο πολλά χρόνια, να εκπαιδευόμαστε διαρκώς, να μαθαίνουμε γλώσσες, να αναλαμβάνουμε ατομικά και συλλογικά τις όσο το δυνατόν μεγαλύτερες ευθύνες, να εκμεταλλευτούμε τα πλουραλιστικά ποιοτικά  μας πλεονεκτήματα, να χρησιμοποιήσουμε στο έπακρο τη φαντασία, τη δημιουργικότητα, την ικανότητά μας για καινοτομίες, επιστημονικές, εμπορικές, καλλιτεχνικές.

Τι πρέπει να γίνει: στήριξη του θεσμού της οικογένειας με παράλληλη ενδυνάμωση της γυναικείας αυτεξουσιότητας ( για την Κύπρο: επιμήκυνση της άδειας μητρότητας σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, δομές ποιοτικής βρεφικής φροντίδας από τους έξι μήνες), υπηρεσίες υψηλής ποιότητας σε Εκπαίδευση και Υγεία (για την Κύπρο: τέλος της παραπαιδείας και εφαρμογή του ΓΕΣΥ), αξιολόγηση, ψηφιοποίηση και εσωτερική σύνδεση σε όλα τα επίπεδα των κρατικών υπηρεσιών, ενσωμάτωση των μεταναστών που θέλουν να εργαστούν και να ζήσουν στις χώρες της Ε.Ε., αλλαγή  καταναλωτικών προτύπων με στόχο την καλύτερη διατήρηση οικονομικών και ενεργειακών πόρων και τη βιώσιμη ανάπτυξη, εκδημοκρατισμός του τρόπου λήψης αποφάσεων στην Ε.Ε. με απευθείας εκλογή του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (και γενικότερα με ανταγωνισμό πολιτικών χώρων σε πανευρωπαϊκό και όχι σε εθνικό επίπεδο).

Τι μπορούμε να πετύχουμε: Υψηλό βιοτικό επίπεδο, με διατήρηση των ευρωπαϊκών αξιών και του διακριτού τρόπου ζωής μας. Οι επόμενες γενιές θα μπορέσουν να ζήσουν είτε εξίσου καλά, είτε καλύτερα από τις δικές μας. Να έχουν ελευθερίες και δεξιότητες που θα τους επιτρέπουν να εξερευνήσουν δυνατότητες επαγγελματικής και προσωπικής καταξίωσης, τις οποίες δεν μπορούμε ακόμη εμείς να φανταστούμε.

Το κείμενο της επόμενης εβδομάδας θα έχει θέμα την ενωμένη Κύπρο του μέλλοντος, όπως τη φαντάζομαι, μέσα στην ενωμένη Ευρώπη.  

Γράφει: Ρένα Χόπλαρου

Υποψήφια Ευρωβουλευτής ΔΗ.ΣΥ

Μέλος της Πρωτοβουλίας «Μένουμε Ευρώπη»