Διαφήμιση και ΡΙΚ. Του Φοίβου Νικολαΐδη

Ο ραδιοτηλεοπτικός χρόνος του ΡΙΚ είναι ένα πολύτιμο αγαθό, μέρος του εθνικού πλούτου

Ενώ στη Βουλή εκκρεμεί σχετικό νομοσχέδιο, ο Σύνδεσμος Διαφήμισης & Επικοινωνίας Κύπρου τάχθηκε εναντίον της κατάργησης των διαφημίσεων στο ΡΙΚ. Δήλωσε δε, ότι,  με αυτό περιορίζονται οι επιλογές των διαφημιζομένων και  δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη ότι  οι διαφημίσεις θα διοχετευτούν στα ιδιωτικά κανάλια.

Το ΡΙΚ από τις διαφημίσεις εισπράττει εισόδημα και μεταξύ άλλων:

Εξασφαλίζει χορηγίες για προγράμματα του, μειώνοντας το κόστος παραγωγής του. Δίνει τη δυνατότητα στις κρατικές υπηρεσίες να προβάλλουν  δραστηριότητες τους. Λειτουργεί ως χορηγός επικοινωνίας για πολιτιστικές και φιλανθρωπικές εκδηλώσεις. Εκπληρώνει δηλαδή ένα μεγάλο μέρος της αποστολής του που οφείλει να έχει ως δημόσιος οργανισμός που παράγει αλλά φιλοξενεί και  προωθεί  τον Πολιτισμό.

Πέραν αυτού, διατηρεί και ενισχύει τις ισορροπίες στην αγορά διαφήμισης. Συμβάλει δε στην ανάγκη αυτονομίας του ΡΙΚ. Από την άλλη, κατάργηση των διαφημίσεων αυτόματα εκμηδενίζει κάθε ίχνος  ανταγωνιστικότητας, συλλογικής και ατομικής πρωτοβουλίας στη λειτουργία του Οργανισμού, στοιχεία απαραίτητα για τον εκσυγχρονισμό του.

Κυριότερος ισχυρισμός κατάργησης των διαφημίσεων προβάλλεται η δεινή οικονομική κατάσταση, των ιδιωτικών ραδιοτηλεοπτικών σταθμών. Όμως, η κρίση είναι γενική και με την ίδια λογική θα έπρεπε π.χ. τα κρατικά ασθενοφόρα να σταματήσουν, να τρέχουν στους τόπους των δυστυχημάτων,  για να μην ανταγωνίζονται τις ιδιωτικές κλινικές και ούτω καθ’ εξής.

Η αλήθεια είναι ότι η μικρή έστω διαφημιστική πίτα του ΡΙΚ χρόνια τώρα είναι στο στόχαστρο, πολύ πριν την οικονομική κρίση. Γι’ αυτό και η συστηματική προσπάθεια υποβάθμισης του από ορισμένους κύκλους.

Σε συνεδρίαση της Βουλής: «Βουλευτές παραδέχθηκαν πως πρωταγωνιστικό ρόλο στην πολιτική ζωή του τόπου έχουν οι καναλάρχες, οι οποίοι ελέγχουν κόμματα και πολιτικούς. Ο βουλευτής τότε του ΔΗΣΥ Χρήστος Στυλιανίδης και νυν κυβερνητικός εκπρόσωπος είπε πως είναι θεμελιώδες ζήτημα δημοκρατίας η λειτουργία του ΡΙΚ. Υπέβαλε πρόταση να συσταθεί διακοινοβουλευτική επιτροπή για να εξετάσει όλο τα φάσμα της ενημέρωσης του τόπου και να υποβάλει εισηγήσεις για βελτιώσεις. Εισήγηση που έγινε αποδεκτή από όλα τα κόμματα, με τον πρόεδρο της Βουλής, Γιαννάκη Ομήρου, να δηλώνει πως θα θέσει το θέμα στις προτεραιότητες του Κοινοβουλίου (Αλήθεια 6/4/2012). Ακόμη αναμένεται να τεθεί το θέμα στις προτεραιότητες του Κοινοβουλίου…

Ο ραδιοτηλεοπτικός χρόνος του ΡΙΚ είναι ένα πολύτιμο αγαθό, το οποίο έχει σχέση με τις συχνότητες. Αποτελεί μέρος του εθνικού πλούτου, τον οποίο το κράτος, δεν μπορεί, να εκχωρήσει αβρόχοις ποσίν, γιατί δέχεται πιέσεις, αλλά να το αξιοποιήσει για το γενικότερο καλό. Θα μπορούσε το ΡΙΚ για παράδειγμα, να πωλεί αυτό τον ραδιοτηλεοπτικό χρόνο σε ιδιώτες. Εάν αύριο ντόπιοι ραδιοτηλεοπτικοί σταθμοί συμβληθούν ή ακόμη εξαγοραστούν έξωθεν, θα καρπούνται δωρεάν αυτής της διευθέτησης;

Στη Γαλλία όταν απαγορεύτηκε σε συγκεκριμένες ώρες η προβολή διαφημίσεων από τη δημόσια τηλεόραση, επιβλήθηκε ταυτόχρονα ειδικός φόρος στους ιδιώτες για τις διαφημίσεις αυτές, προς όφελος της δημόσιας τηλεόρασης. Τα θέματα αυτά είναι ανεξάντλητα και οι ιδιαιτερότητες κάθε χώρας, είναι πολύ διαφορετικές, για να γίνονται εύκολα αντικείμενο σύγκρισης. Εξαιρέσει πολύ λίγων και μεγάλων χωρών, η μεγάλη πλειοψηφία τους, διατηρούν το δικαίωμα στη δημόσια ραδιοτηλεόραση, να έχει εισοδήματα από διαφημίσεις.

Όπως πολλοί άλλοι ευαίσθητοι τομείς της οικονομίας, έτσι και τα ιδιωτικά ΜΜΕ θα πρέπει να τυγχάνουν δημόσιας στήριξης. Αυτό όμως, θα πρέπει να γίνεται πάντοτε ισορροπημένα και με εμπειρογνωμοσύνη. Ευτυχώς, έχουμε το πλεονέκτημα να μελετούμε τι κάνουν άλλοι, πιο εξελιγμένοι στον τομέα της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης και να αντιγράψουμε επιτυχημένα μοντέλα, που να δικαιολογούν την εφαρμογή τους στις δικές μας ανάγκες και δεδομένα.

Τις περισσότερες φορές, αποστρέφουμε το πρόσωπο από την πραγματικότητα, ενώ, μέσα μας αναγνωρίζουμε πόσο οδυνηρή θα είναι. Σε ευνομούμενες κοινωνίες όμως, πάντα υπάρχει χώρος για όλους, γιατί ο επιδιωκόμενος σκοπός, δεν είναι η σκοπιμότητα και το στενό, προσωπικό συμφέρον, αλλά το κοινό όφελος.

Τέλος, ας μη συγχύζουμε τη διαφήμιση με την επιβαλλόμενη εξυγίανση του ΡΙΚ η οποία από χρόνια τώρα είναι επιβεβλημένη.

Γράφει: Φοίβος Νικολαίδης