Από την αρχή θα ήθελα να επισημάνω ότι χρήση του όρου Συνεταιρισμός για την Ειρήνη γίνεται από πολλούς με τρόπο που προκαλεί λανθασμένες εντυπώσεις.
Περισσότερο επειδή δίνει την εντύπωση ότι υπάρχει μια συγκροτημένη συμμαχία μεταξύ των κρατών που τον έχουν συνάψει. Η ακριβής έννοια του όρου είναι “διμερής εταιρική σχέση μεταξύ του ΝΑΤΟ και του συμβαλλόμενου κράτους”. Πρόκειται καθαρά για ένα πρόγραμμα του ΝΑΤΟ που έλκει την καταγωγή του στην προσπάθεια του οργανισμού να επιβάλει την μονοκρατορία του μετά τη λήξη του ψυχρού πολέμου.
Μετά την κατάρρευση του τείχους του Βερολίνου, τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και την αποσύνθεση του ανατολικού μπλοκ, το ΝΑΤΟ έστρεψε το βλέμμα του προς την κατεύθυνση του εναγκαλισμού των νέων και των αναδιαμορφωμένων κρατών της Ανατολικής Ευρώπης. Στη Σύνοδο του Λονδίνου, τον Ιούλιο του 1990 αποφασίζει να «τείνει την χείρα της Δύσης προς την Ανατολή» που ισοδυναμούσε με την εγκόλπωση των «απροστάτευτων» νέων κρατών. Ως αποτέλεσμα αυτής της απόφασης το 1991 ιδρύεται το Συμβούλιο Βορειοατλαντικής Συνεργασίας (θεσμικό όργανο του ΝΑΤΟ) με πρωταρχικό στόχο την αποχώρηση των Ρωσικών στρατευμάτων από όλα τα εδάφη του Συμφώνου της Βαρσοβίας.
Το 1994 ιδρύεται ο Συνεταιρισμός για την Ειρήνη που αποτελεί την ενσάρκωση μιας σειράς διμερών συμφωνιών με το ΝΑΤΟ και έχουν το χαρακτήρα που περιγράφονται πιο πάνω. Η εξέλιξη αυτών των συμφωνιών μέσα στο χρόνο είχε ως κατάληξη την πλήρη ένταξη των κρατών στο ΝΑΤΟ, γεγονός που δικαιολογεί απόλυτα το χαρακτηρισμό που έχει δοθεί στο Συνεταιρισμό, ότι αποτελεί τον «προθάλαμο» του ΝΑΤΟ.
Κάθε χώρα που συνάπτει αυτού του είδους την εταιρική σχέση, διαμορφώνει διαφορετική συμφωνία στη βάση των ιδιαίτερων συνθηκών και προτεραιοτήτων που θεωρητικά επιλέγει η ίδια, αλλά στην ουσία επιβάλλει το ΝΑΤΟ αφού έχει τον τελικό λόγο για τη διατύπωση των όρων της συμφωνίας. Υπογράφονται διετή προγράμματα συνεργασίας στους τομείς της αμυντικής πολιτικής και σχεδιασμού, στρατιωτικών σχέσεων, εκπαίδευσης – παιδείας, επικοινωνιών, ανθρωπιστικής βοήθειας και διάσωσης.
Διακυρηγμένος στόχος του προγράμματος είναι η τήρηση των δημοκρατικών αρχών και της σταθερότητας. Τον τρόπο όμως που το ΝΑΤΟ αντιλαμβάνεται αυτές τις αρχές τον έχουμε δει να εκφράζεται κατά το βομβαρδισμό της Γιουγκοσλαβίας, τις διαδοχικές εισβολές και την κατοχή του ΙΡΑΚ, την εισβολή στην Κύπρο, την παραβίαση του αποφάσεων του Ο.Η.Ε., τη σφαγή αμάχων, την επιβολή οικονομικών αποκλεισμών που οδηγεί στο θάνατο και την εξαθλίωση, τη στήριξη ακραίων εθνικιστικών ομάδων, την προώθηση πραξικοπημάτων και γενικά με την επιθετική του πολιτική που πλυμμηρίζει με αίμα τον πλανήτη.
Οι υποστηρικτές «διμερούς εταιρικής σχέσης με το ΝΑΤΟ», διατείνονται ότι η ιδιότητα κράτους – μέλους της Ε.Ε υποχρεώνει την Κύπρο να αιτηθεί τη σύναψη μιας τέτοιας σχέσης. Ο ισχυρισμός τους στερείται ουσίας και σοβαρότητας αφού ο «λεγόμενος Συνεταιρισμός» δεν είναι μέρος της Ευρωπαικής Ένωσης αλλά του ΝΑΤΟ. Ωστόσο, επιδίωξη των ΗΠΑ, που σαφώς επιτελούν ηγεμονικό ρόλο εντός του οργανισμού, ανέκαθεν ήταν και είναι η καθυπόταξη της Ευρωπαικής Ταυτότητας και Άμυνας κάτω από τη δική τους ομπρέλα που είναι και η ομπρέλα του ΝΑΤΟ.
Η Κύπρος γνωρίζει πολύ καλά ποιο είναι το ΝΑΤΟ. Η συνομολόγηση συμφωνίων με τον προταίτιο της καταστροφής, ισοδυναμεί με αποδοχή των τετελεσμένων που δημιούργησε αυτή η καταστροφή. Πέραν τούτου η αίτηση για σύναψη Συνεταιρισμού θα τεθεί υπό την αίρεση των μελών του ΝΑΤΟ, μεταξύ των οποίων και της Τουρκίας. Γίνεται λοιπόν αντιληπτό ότι μια τέτοια εξέλιξη θα αποδυναμώσει τη διαπραγματευτική μας ισχύ αφού θα εξανεμίσει σε μαγάλο βαθμό το δικαίωμα αρνησικυρίας που διαθέτει η Κύπρος σε ότι αφορά την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε.Οι αποφάσεις του Ευρωπαικού Συμβουλίου στην Κοπεγχάγη το 2002 όχι μόνο δεν υποχρεώνουν την Κύπρο να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ ή το Συναιτερισμό αλλά μας επιτρέπει να συμμετέχουμε κανονικά στη διαμόρφωση της Πολιτικής Ασφάλειας της Ε.Ε. Εξάλλου η επιθετικότητα του ΝΑΤΟ και η εμπλοκή των μελών του Συνεταιρισμού σε επιχειρήσεις, επιβεβαιώνουν πέραν πάσης αμφιβολίας ότι ο Συνεταιρισμός για την Ειρήνη έχει αποκλειστικά στρατιωτικό χαρακτήρα. Κατ΄επέκταση είναι για να διερωτάται κανείς γιατί κάποιοι έχουν καμωθεί τόσο πολύ να εμπλέξουν την Κύπρο σε πολεμικές περιπέτειες.
Γράφει: Πέτρος Κλεάνθους
