Τις προάλλες υποβλήθηκε η ετήσια έκθεση του Γενικού Ελεγκτή της Δημοκρατίας για το 2014, με την οποία επιμετράται η αποτελεσματικότητα των κρατικών και δημόσιων φορέων ως προς την διαχείριση των διαθέσιμων πόρων.
Επί της ουσίας μέσα σε 651 σελίδες ακατάσχετης σκανδαλολογίας περιγράφεται γλαφυρά το ποιόν της κυπριακής κοινωνίας.
Ας σταθούμε όμως σ’ ένα από τα σημαντικότερα θέματα με τα οποία ασχολείται από τις πρώτες κιόλας σελίδες η ελεγκτική υπηρεσία, το οποίο αφορά τις αγοραπωλησίες και ανταλλαγές τουρκοκυπριακών περιουσιών. Μέσα από μια διεξοδική διερεύνηση των διαδικασιών που ακολουθήθηκαν στις σχετικές συναλλαγές, διαπιστώθηκε σωρεία παρατυπιών και έκνομων πρακτικών.
Την ίδια ώρα που η κοινή γνώμη καταδικάζει τον σφετερισμό ελληνοκυπριακών υπηρεσιών στο βορρά, τα Μέσα Ενημέρωσης σφυροκοπούν καθημερινά για το ξεπούλημα της γης μας και τα επίσημα, πολλές φορές θεσμικά χείλη, «προειδοποιούν» για τις συνέπειες της ανεξέλεγκτης προσφυγής στην λεγόμενη Επιτροπή Αποζημιώσεων, τα τουρκοκυπριακά ακίνητα στις ελεύθερες περιοχές γίνονται αντικείμενο κερδοσκοπίας χωρίς ίχνος αιδούς.
Στην έκθεση αποτυπώνεται το πάρτι που λαμβάνει χώρα εδώ και χρόνια, κρυμμένο επαρκώς πίσω από τις δοκιμασμένες εθνικιστικές κορώνες.
«Σύμφωνα με το Άρθρο 6 του Νόμου, ο Κηδεμόνας δεν μπορεί να προβαίνει σε ενέργειες οι οποίες θα έχουν ως αποτέλεσμα μετά τη λήξη της ισχύος του παρόντος Νόμου, ο ιδιοκτήτης να είναι άλλος από τον ιδιοκτήτη της ακίνητης ιδιοκτησίας κατά την 26η Απριλίου 1991 που τέθηκε σε ισχύ ο Νόμος, εκτός σε εξαιρετικές περιπτώσεις κατά τις οποίες αυτό θα ήταν επωφελές για τον ιδιοκτήτη ή αναγκαίο για το δημόσιο συμφέρον. Επίσης, σύμφωνα με τους περί Τουρκοκυπριακών Περιουσιών (Διαχείριση και Άλλα Θέματα) (Προσωρινές Διατάξεις) Κανονισμούς του 1992 έως 2009, που εκδόθηκαν σύμφωνα με το Άρθρο 16 του Νόμου, «ο Κηδεμόνας μπορεί σε εξαιρετικές περιπτώσεις, αν κρίνει ότι είναι προς το συμφέρον του ιδιοκτήτη ή αναγκαίο για το δημόσιο συμφέρον, με την έγκριση του Υπουργικού Συμβουλίου να προβεί στην πώληση Τ/Κ περιουσίας».
Πιο πάνω αποτυπώνεται αυτούσιο, μέρος του σχετικού νομοθετικού πλαισίου. Παρόλο που ο νόμος είναι ξεκάθαρος, το Υπουργικό συμβούλιο με απόφασή του στις 10.2.2006, όρισε ως κατώτατο όριο εμπλοκής του τις €200.000. Πιο κάτω από το όριο αυτό νοήθηκε ότι η πώληση των ΕΚ περιουσιών μπορούσαν να γίνουν χωρίς την έγκρισή του.
Παράλληλα, στις πλείστες των περιπτώσεων, εντοπίστηκε μεταβίβαση των περιουσιών χωρίς το στοιχείο καλής πίστης. Αυτό σημαίνει ότι η τιμή μεταβίβασης ήταν σημαντικά κατώτερη της αγοραίας αξίας της και/ή παραχωρήθηκε σε πρόσωπο το οποίο αποσκοπούσε στην εκμετάλλευση της έκρυθμης κατάστασης όπως αυτή δημιουργήθηκε μετά τα τραγικά γεγονότα του 74.
Παρατίθενται πιο κάτω μερικά παραδείγματα, από τις υποθέσεις που αποκάλυψε η ίδια η ελεγκτική υπηρεσία:
- Το Τ/Κ τεμάχιο με αρ. εγγραφής 5/141, έκτασης 9.430 τ.μ. στην Αγ. Παρασκευή Λακατάμιας (αρ. τεμαχίου 149), αγοράστηκε από εταιρεία στις 20.6.2008 προς €478.408 (αγοραία αξία €1.196.021). Κατά το 2012, το πιο πάνω τεμάχιο διαχωρίστηκε σε 11 οικόπεδα, από τα οποία τα πέντε έχουν πωληθεί σε ιδιώτες με δηλωθείσα τιμή πώλησης €980.000 (αγοραία αξία €1.093.000). Τα υπόλοιπα έξι οικόπεδα έχουν συνολική αγοραία αξία €1.165.300 σε τιμές 2013.
- Το Τ/Κ τεμάχιο με αρ. εγγραφής 0/67659, έκτασης 7.935 τ.μ. στον Άγιο Σπυρίδωνα Λεμεσού (αρ. τεμαχίου 666), αγοράστηκε από εταιρεία με δηλωθείσα τιμή πώλησης €469.865 στις 16.5.2007 (αγοραία αξία €541.627) και πωλήθηκε σε άλλη εταιρεία στις 10.4.2008 (δηλαδή σχεδόν ένα χρόνο μετά) προς €2.904.000.
- Το Τ/Κ τεμάχιο με αρ. εγγραφής 0/3827, έκτασης 13.713 τ.μ. στα Περβόλια Λάρνακας (αρ. τεμαχίου 171), αγοράστηκε από εταιρεία προς €1.537.741 στις 18.7.2007 (αγοραία αξία €1.708.601) και πωλήθηκε σε άλλη εταιρεία την 1.11.2007 (δηλαδή τρεις μήνες μετά) προς €3.613.692 (αγοραία αξία €3.613.692).
Σε όλες τις πιο πάνω περιπτώσεις τα χρήματα από τις πωλήσεις παραμένουν στο Ταμείο Τ/Κ Περιουσιών μέχρι την οριστική διευθέτηση του κυπριακού. Επί του πρακτέου γίνεται κάτι αντίστοιχο με την Επιτροπή Αποζημιώσεων των κατεχομένων, μόνο που στη δική μας περίπτωση πουλάμε χωρίς τη συγκατάθεση του ιδιοκτήτη τις ΤΚ περιουσίες και μάλιστα σε τιμή χαμηλότερη από την εμπορεύσιμη αξία τους. Τα δε χρήματα, θα τα εισπράξει ο ιδιοκτήτης όταν ίσως δεν θα έχουν την ίδια αγοραστική αξία.
Στην έκθεση του Γενικού Ελεγκτή παρουσιάζεται ακόμα μια κατηγορία αμφισβητούμενων συναλλαγών. Ακίνητα τουρκοκυπριακής ιδιοκτησίας ανταλλάζονται με ελληνοκυπριακής ιδιοκτησίας περιουσίες χωρίς να γίνεται η απαραίτητη έρευνα αν ο αρχικός ιδιοκτήτης διαμένει στα κατεχόμενα σε ελληνοκυπριακή γη. Αυτό εμπερικλείει τον κίνδυνο να βρεθεί Τουρκοκύπριος που να κατέχει ελληνοκυπριακή περιουσία στα κατεχόμενα ενώ ταυτόχρονα να είναι και κάτοχος ακίνητης περιουσίας στις ελεύθερες περιοχές η οποία να μην βρίσκεται κάτω από τη διαχείριση του Κηδεμόνα ΤΚ περιουσιών. Οι περιπτώσεις αυτές δυσχεραίνουν προφανώς τη διαπραγματευτική μας θέση στην διευθέτηση της πτυχής του περιουσιακού αλλά και του εδαφικού. Κανείς όμως εκ των απανταχού «υπερπατριωτών» του νότου δεν φάνηκε να ανησυχεί με το θέμα αυτό, εξού και παραμένει για χρόνια μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα από την έκθεση της ελεγκτικής υπηρεσίας:
«Είναι η πρώτη περίπτωση για την οποία επιτράπηκε να γίνει ανταλλαγή ολόκληρων τεμαχίων καθαρά Ε/Κ γης με σκοπό την απόκτηση Τ/Κ περιουσίας μεγάλης αξίας από Ε/Κ ιδιώτη, χωρίς τη συγκατάθεση των Τ/Κ ιδιοκτητών. Η ανταλλαγή έγινε σε δύο φάσεις, κατόπιν σχετικών αποφάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου (αρ. 69.467, ημερ. 21.10.2009 και αρ. 72.412, ημερ. 24.8.2011) και της πιο πάνω αναφερόμενης σχετικής γνωμάτευσης του Γενικού Εισαγγελέα…Ο Γενικός Εισαγγελέας στη γνωμάτευσή του ημερ. 10.9.2009, αναφορικά με το θέμα της ανταλλαγής, μεταξύ άλλων παρατήρησε ότι η ιδιωτική Ε/Κ περιουσία η οποία, τελικά, μεταβιβάστηκε σε Τ/Κ δεν μπορεί να θεωρηθεί ως εγκαταλειφθείσα σύμφωνα με τη νομοθεσία και επομένως δεν υπόκειται στη διαχείριση του Κηδεμόνα, αλλά ο νέος ιδιοκτήτης, είναι πλέον ελεύθερος να τη διαθέτει όπως ο ίδιος κρίνει ότι είναι προς το συμφέρον του».
Δεκάδες οι περιπτώσεις σφετερισμού και εκμετάλλευσης των τουρκοκυπριακών περιουσιών στο νότο, για τις οποίες δεν ενημερωθήκαμε ποτέ. Όπως για άλλα τόσα βεβαίως που μας αποκρύπτονται επιμελώς, ως συνειδητή μορφή προπαγάνδας. Για τα των άλλων επικρατεί υπέρ-παρά-πληροφόρηση, για τα δικά μας «κατορθώματα» ούτε λόγος. Εξού και η ξεκάθαρη αδυναμία μας για ρεαλιστική αντίληψη των δεδομένων που μας περιβάλλουν.
Κατά τα άλλα, εύηχο το «όλοι οι πρόσφυγες στα σπίτια τους» διαχρονικό! «Οι δικοί μας» όμως! «Οι δικοί τους», ας πάρουν όσα χρήματα τους αφήσουμε στο Ταμείο ΤΚ περιουσιών, να μας επιστρέψουν τα σπίτια μας στο βορρά κι ας πάνε όπου βρούνε…
Γράφει: Πάνος Λοΐζου Παρράς
