Η οικονομική και κοινωνική κρίση στην ΕΕ έχει προκαλέσει μια πρωτοφανή άνοδο των ποσοστών κομμάτων που κινούνται στο χώρο της ακροδεξιάς.
Ολοένα και περισσότερο πολίτες, σε πολλές χώρες της ΕΕ, στρέφονται σε εθνικιστικές ιδέες. Σε εσωστρέφεια, σε μισαλλοδοξία. Στις εύκολες και εύπεπτες απαντήσεις για την κρίση: φταίει ο μετανάστης που μας πιάνει τις δουλειές, φταίει ο ξένος που αυξάνεται το έγκλημα, την οικονομία κατέστρεψαν τα επιδόματα των μεταναστών.
Πριν λίγους μήνες, αφήσαμε μία μάνα να πεθάνει μπροστά στο παιδί της γιατί έπρεπε να της κόψουμε το επίδομα. Είδαμε μετανάστη να ξυλοκοπείται, άνευ λόγου και αιτίας, στη μέση του δρόμου από αστυνομικό. Διαβάσαμε για τον Abdi, ένα 17χρονο παιδί που εδώ και πέντε μήνες βρίσκεται φυλακισμένος σε ένα κελί, εντός της ευρωπαϊκών προδιαγραφών καθημερινότητάς μας. Παρακολουθήσαμε βουλευτές να ανεμίζουν πλαστές επιταγές, κουνώντας το δάκτυλο για «τα “παχουλά” επιδόματα των μεταναστών που κατέστρεφαν την οικονομία μας». Τώρα που ξεσκεπάζονται τα τραπεζικά σκάνδαλα, τι να έχουν να πουν άραγε;
Πεποίθησή μου είναι ότι αυτά τα γεγονότα δεν πρέπει να τα βλέπουμε απομονωμένα. Αλλά μέσα στο πλαίσιο που συζητάμε. Ένα πλαίσιο ακραίου συντηρητισμού και κοινωνικής εξαθλίωσης που επιτρέπει την καλλιέργεια και την μεγέθυνση τέτοιων συμπεριφορών. Υπάρχουν οικονομικά και κοινωνικά αίτια που δημιουργούν πρόσφορο έδαφος για ρατσιστικές και φασιστικές συμπεριφορές. Και κάποιοι επιμένουν να αποπροσανατολίζουν την κοινωνία από τις πραγματικές γενεσιουργικές αιτίες των προβλημάτων που προκαλούν την αδικία και την εκμετάλλευση. Επιμένουν να παρουσιάζουν τους μετανάστες ως τους κύριους αίτιους των προβλημάτων της κοινωνίας μας.
Πρέπει να αντικρίσουμε το φαινόμενο σε παγκόσμιο επίπεδο. Ίσως ακουστεί ρομαντικό, αλλά αν δεν σταματήσουν οι πολέμοι για τα πετρέλαια και τους φυσικούς πόρους και αν δεν ανεβεί το βιωτικό επίπεδο των λαών, το φαινόμενο δεν θα αντιμετωπιστεί στη ρίζα του. Αυτός πρέπει να είναι ο πρώτος στόχος. Απ’ εκεί και πέρα, πρέπει να δούμε την ανθρώπινη διάσταση του προβλήματος. Είναι άνθρωποι, έχουν δικαιώματα. Να σταθούμε δίπλα τους για να βρουν ξανά το δρόμο για τη ζωή. Να υιοθετήσουμε πολιτικές καλύτερης ενσωμάτωσής τους στην κοινωνία, μέσα από συγκεκριμένα προγράμματα. Να τους βλέπουμε ως ισότιμους πολίτες και όχι με υπεροψία.
Στην αριστερά έχουμε χρέος αντίστασης απέναντι στον ρατσισμό, τον εθνικισμό και τον φασισμό. Αντίσταση σε όλα τα επίπεδα. Στο δημόσιο λόγο, στις πολιτικές που εφαρμόζονται, στο δρόμο και τις πλατείες της Ευρώπης. Μέχρι να εξαλείψουμε το φαινόμενο. Με απώτερο σκοπό την κοινωνική δικαιοσύνη.
Διεκδικώντας μία πιο ανθρώπινη οικονομία. Που να παράγει εργασία, ισότητα και αξιοπρέπεια.
Διεκδικώντας μία διαφορετική Παιδεία. Ανθρωποκεντρική και πολυπολιτισμική. Που θα καλλιεργεί την αποδοχή της διαφορετικότητας.
Γράφει: Παναγιώτης Σταυρινίδης
Υποψήφιος ευρωβουλευτής ΑΚΕΛ
Λέκτορας Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου