Συμπληρώνονται φέτος 40 χρόνια από την τουρκική εισβολή.
Όλα αυτά τα χρόνια καταφέραμε πολλά, με σπουδαιότερα την ταχεία ανάκαμψη της οικονομίας μετά την εισβολή, τη διεθνή αναγνώριση και την είσοδο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δυστυχώς όμως, σήμερα βρισκόμαστε κάτω από το φάσμα της οικονομικής κρίσης και δεν έχουμε καταφέρει ως τώρα το μεγάλο στόχο, που είναι η λύση του εθνικού μας προβλήματος.
Το πέρασμα του χρόνου επιβάλει εκ των πραγμάτων αργά αλλά σταθερά τη διχοτόμηση, πράγμα που φυσικά δεν μας βρίσκει σύμφωνους. Όλες οι πολιτικές δυνάμεις συμφωνούσαν ότι χρειαζόταν αλλαγή στρατηγικής. Ο Πρόεδρος και οι συνεργάτες του, ερμηνεύοντας ορθά τις εξελίξεις, άλλαξαν στρατηγική και πέτυχαν με διεθνή υποστήριξη να εξασφαλίσουν μια νέα διαδικασία.
Η κρίσιμη συγκυρία που διέρχεται το κυπριακό αυτές τις μέρες είναι ιστορικής και καθοριστικής σημασίας και πρέπει να αντιμετωπιστεί με σοβαρότητα. Η Τουρκία φαίνεται να αλλάζει, ιδιαίτερα μετά από την περιθωριοποίηση του στρατού από την πολιτική σκηνή. Βρισκόμαστε μπροστά σε μια περιεκτική, κοινή διακήρυξη στην οποία πετύχαμε τον σαφή προσδιορισμό της βάσης της λύσης διασφαλίζοντας παράλληλα την βιωσιμότητα της διαδικασίας. Σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται για ολοκληρωμένο σχέδιο επίλυσης του κυπριακού.
Η κοινωνία θέλει καθαρές απαντήσεις για όλα τα βασικά ζητήματα. Σε αυτή την ανάγκη απαντά το κοινό ανακοινωθέν. Με σεβασμό στα ψηφίσματα των Η.Ε. ξεκαθαρίζει την βάση του πλαισίου διαπραγμάτευσης και απαγορεύει την διχοτόμηση, ή απόσχιση ή ένωση με άλλο κράτος. Την ίδια στιγμή, κατοχυρώνεται η συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας ως κράτους μέλους των ΗΕ και της ΕΕ καθώς και οι βασικές ελευθερίες και το ευρωπαϊκό κεκτημένο σε όλο το νησί.
Είναι σημαντικό να διασαφηνιστεί τι περιλαμβάνει εν ολίγοις η κοινή διακήρυξη για να εξουδετερωθεί ο κίνδυνος παρερμηνεύσεων. Στην κοινή διακήρυξη γίνεται ξεκάθαρο ότι συζητάμε για ένα ομόσπονδο δικοινοτικό κράτος με ισχύ του κοινοτικού κεκτημένου σε όλη του την επικράτεια,και εξασφαλίζονται με σαφήνεια η μια κυριαρχία, η μια ιθαγένεια και η μια διεθνής προσωπικότητα. Το σύνταγμα της ομοσπονδίας θα ορίζει τις εξουσίες της κεντρικής κυβέρνησης διασφαλίζοντας την ενότητα του κράτους.
Διατυπώνονται αυτές τις μέρες ορισμένες αβάσιμες και αστήρικτες ανησυχίες όσο αφορά το κοινοτικό στάτους καθώς επίσης και για το ζήτημα του κατάλοιπου εξουσίας. Το κοινοτικό στάτους δεν είναι κάτι καινούργιο, είναι αναπόσπαστο συστατικό όλων των ομοσπονδιών του κόσμου. Περιλαμβάνεται και στο σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας, με τη ξεχωριστή άσκηση του εκλέγειν και εκλέγεσθαι. Το κατάλοιπο εξουσίας αφορά όλες τις αρμοδιότητες που έχουν σχέση με τα εσωτερικά ζητήματα των δύο κοινοτήτων. Οτιδήποτε δεν επηρεάζει την ενότητα του κράτους, θα αφορά τις ομόσπονδες πολιτείες. Δεν θα ήταν ωφέλιμο οι Τουρκοκύπριοι να αποφασίζουν για την καθημερινότητα των Ελληνοκυπρίων και το αντίστροφο.
Στο έγγραφο διασφαλίζονται οι ανησυχίες της Ελληνοκυπριακής πλευράς, ενώ δεν καταπατούνται τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων.Τονίζεται δε, ότι τίποτα δεν συμφωνείται αν δεν συμφωνηθούν όλα.
Από το 1974 μιλάμε για οδυνηρό συμβιβασμό, σήμερα όμως δημιουργούνται βάσιμα οι προοπτικές για ένα δημιουργικό συμβιβασμό. Σε κάθε περίπτωση, τελικός κριτής, όταν φτάσουμε αισίως σε σχέδιο λύσης, θα είναι ο λαός. Αυτός και μόνο αυτός θα είναι που θα αποφασίσει.
Είναι πολύ σημαντικό ο διάλογος και η ανταλλαγή επιχειρημάτων στο εσωτερικό να γίνονται σε ένα πνεύμα νηφαλιότητας και σωφροσύνης. Σεβαστές όλες οι απόψεις. Το ζητούμενο σήμερα είναι να δυναμώσουμε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να πετύχει την καλύτερη δυνατή λύση για τον λαό μας. Στο τέλος της διαδρομής κερδισμένη πρέπει να είναι η Κύπρος και όχι η μία ή άλλη παράταξη. Όλοι μαζί θα κερδίσουμε ή όλοι μαζί θα χάσουμε…
Γράφει: Νίκος Τορναρίτης
