Τα όσα διαδραματίζονται στην Τουρκία σήμερα αποδεικνύουν ότι ο διχασμός της τουρκικής κοινωνίας συνεχίζεται και ότι οι εγγενείς αδυναμίες του τουρκικού κράτους είναι υπαρκτές.
Σύμφωνα με τον Φαντί Χακούρα, επικεφαλή του Προγράμματος για την Τουρκία στο κέντρο αναλύσεων Chatham House στο Λονδίνο, ‘οι διαδηλώσεις αντανακλούν, εν μέρει, την βαθιά ιδεολογική πόλωση μεταξύ κοσμικών, προοδευτικών Τούρκων, και των πιο θρήσκων, που αντιπροσωπεύουν το ένα τέταρτο και τα δύο τρίτα του πληθυσμού, αντίστοιχα, με βάση τα αποτελέσματα των εκλογών του 2011’.
Λαμβάνοντας τα μηνύματα από τους Τούρκους πολίτες οι οποίοι εξεγείρονται εναντίον του αυταρχισμού ενός επιθετικού κράτους το οποίο καταπιέζει τον ίδιο τον τουρκικό λαό, δεν μπορούμε παρά να επαληθεύσουμε τον ισχυρισμό πολλών ‘κοσμικών’ Τούρκων που παραπονιούνται ότι η ισλαμικών καταβολών κυβέρνηση δεν ανέχεται την κριτική και την ποικιλομορφία στον τρόπο ζωής των πολιτών.
Εμείς εδώ στη Κύπρο πρέπει να αξιολογήσουμε με προσοχή την νέα κατάσταση στην Τουρκία. Πού θα καταλήξει αυτή η αντίσταση και πως θα το χειριστεί ο Ταγίπ Ερντογάν;
Η κυβέρνηση Ερντογάν, για να ελέγξει την κατάσταση, θα αναγκαστεί να ακολουθήσει ένα από δύο δρόμους: είτε αυτόν της προσπάθειας για εκτόνωση, συνδιαλλαγή και συμβιβασμό με τους διαδηλωτές, είτε της προσπάθειας για ‘εξαγωγή’ της έντασης και του τουρκικού εθνικισμού προς άλλες κατευθύνσεις.
Πώς επηρεάζεται η Κύπρος όμως από αυτά τα γεγονότα; Οι εξελίξεις στη γειτονική χώρα μας ενδιαφέρουν άμεσα γι’ αυτό η επαγρύπνηση μας είναι επιβεβλημένη. Καθόλου απίθανο δεν είναι το γεγονός να παρατηρούσαμε μια προσπάθεια ‘εξαγωγής’ του τουρκικού εθνικισμού από τον Ερντογάν.
Δεν αποκλείεται λοιπόν να γίνουμε μάρτυρες ενός ακόμα θερμού επεισοδίου στον χώρο της δικής μας ΑΟΖ μέχρι το φθινόπωρο. Σε κάθε περίπτωση, οφείλουμε ανά πάσα στιγμή να είμαστε καταλλήλως ενημερωμένοι και προετοιμασμένοι για κάθε ενδεχόμενο.
Όσο αφορά το κυπριακό, χρειαζόμαστε επιτέλους μια στοχευμένη πολιτική χωρίς ασάφειες ή παραλείψεις, μακριά από λαϊκισμούς και ‘πατριωτικές κορώνες’. Πρέπει να έχουμε απαντήσεις για όλα τα ερωτήματα που μας αφορούν, και κυρίως για το τι θέλουμε να επιτύχουμε μέσα από τη νέα διαδικασία διαπραγματεύσεων. Με άλλα λόγια, ο πολιτικός μας λόγος πρέπει να είναι ενιαίος και πειστικός.
Οι Ευρωπαίοι εταίροι μας συνειδητοποιούν πως η νοτιοανατολική λεκάνη της Μεσογείου χρειάζεται μια δυνατή Κύπρο για να αποτελέσει την ενεργειακή και πολιτισμική γέφυρα της ΕΕ με την Μέση Ανατολή και τον αραβικό κόσμο. Μια Κύπρος ενισχυμένη με τις προοπτικές του φυσικού αερίου, θα μπορούσε να διαπραγματευτεί το κυπριακό καλύτερα.
Είναι προς το συμφέρον της Τουρκίας να καταλήξει σε συμφωνία με την Κύπρο. Τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων στα οικόπεδα της κυπριακής ΑΟΖ είναι το ισχυρότερο όπλο που διαθέτει η Κυπριακή Δημοκρατία σήμερα. Η σωστή διαχείριση αλλά και αξιοποίησή τους σε ένα πλαίσιο καλής περιφερειακής γειτονίας, δεν θα άφηνε στην Τουρκία άλλη επιλογή παρά αυτή της συνεργασίας με την Κύπρο.
Θέλουμε μια δημοκρατική Τουρκία, μια σύγχρονη Τουρκία που θα σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα και το διεθνές δίκαιο. Θέλουμε την Τουρκία να καθίσει με σύνεση και διαλεκτικό πνεύμα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Επιδίωξή μας πρέπει να είναι η σωστή λύση του κυπριακού. Ο χρόνος που έχουμε μπροστά μας πρέπει να αξιοποιηθεί ούτως ώστε η όποια νέα προσπάθεια για λύση του κυπριακού να μην οδηγηθεί και πάλι σε αδιέξοδο.
Η σωστή λύση του κυπριακού, μαζί με την ασφάλεια, θα φέρει μαζί της οικονομική ανάπτυξη και ευημερία…
Γράφει: Νίκος Τορναρίτης
