Home Νίκος Τορναρίτης Γιατί το Κυπριακό θα πρέπει να λυθεί τώρα. Του Νίκου Τορναρίτη

Γιατί το Κυπριακό θα πρέπει να λυθεί τώρα. Του Νίκου Τορναρίτη

kyprostornilyis

 


Η χρόνια εκκρεμότητα του κυπριακού προβλήματος μας δημιουργεί την αίσθηση ότι είναι ένα περίπου άλυτο πρόβλημα.

Αυτή η αίσθηση πήρε με τον καιρό σχεδόν μεταφυσικές διαστάσεις. Ο λαός μας, όχι άδικα, συχνά δυσπιστεί για τις δυνατότητες επίλυσής του, προσμετρώντας την εμπειρία του παρελθόντος.

Όμως, αν θέλουμε να πάμε μπροστά, θα πρέπει να αρχίσουμε να αμφισβητούμε, να αλλάζουμε συνήθειες και εύκολες απαντήσεις στα σκληρά ερωτήματα που τίθενται μπροστά μας. Η διεθνής πραγματικότητα, οι συνθήκες στην περιοχή μας και οι εξελίξεις μέσα στην ίδια μας την πατρίδα επιβάλλουν να ξανασκεφτούμε και να δούμε από την αρχή κάποια πράγματα. Οι απαντήσεις που συνηθίζαμε να δίνουμε σε όλα τα ερωτήματα δεν αρκούν πια. Για παράδειγμα, δεν αρκεί πια να λέμε ένα «φταίει η τουρκική αδιαλλαξία» και να ξοφλάμε. Τα ίδια τα γεγονότα ζητούν από εμάς βαθύτερη σκέψη.

Πιστεύω ότι το τελευταίο διάστημα έχουν συμπέσει πολλοί παράγοντες που αλλάζουν τα δεδομένα. Αποτελούν σημαντική συγκυρία που μας καλεί να την αξιοποιήσουμε, και ταυτόχρονα θέτουν μπροστά μας συγκεκριμένα πλαίσια για το μέλλον. Με άλλα λόγια, καλούμαστε να αντικρίσουμε διλήμματα: Την ίδια στιγμή ανοίγεται μια πόρτα ευκαιρίας για επίλυση του Κυπριακού και κλείνουν όλα τα παράθυρα προσδοκίας ότι, αν δεν αξιοποιήσουμε το άνοιγμα, όλο και κάποιαν άλλη ευκαιρία θα έχουμε.

Γιατί κλείνουν τα «παράθυρα» υπεκφυγής; Διότι όλοι ξέρουμε πως αποτυχία επίλυσης του Κυπριακού και αυτή τη φορά, θα αλλάξει ριζικά το σκηνικό: Δεν θα ξανασυνομιλήσουμε με τους Τουρκοκυπρίους, αλλά με τους εποίκους. Δεν θα ξαναμιλήσουμε για επιστροφή εδαφών, αλλά για νομιμοποίηση της διαχωριστικής γραμμής, που θα πασκίζουμε να την κάνουμε εμείς ένα «τείχος», για να περιορίσουμε την εισβολή εποίκων και μεταναστών στον Νότο. Δεν θα μιλάμε για τέσσερις ελευθερίες και δικαιώματα στον Βορρά, αλλά για την ανάγκη απλής επιβίωσής μας στον Νότο.

Κάνουν λάθος όσοι υποτιμούν την εκλογή Ακκιντζί στην ηγεσία των Τουρκοκυπρίων, αλλά και όσοι θεωρούν πως είναι ο μοναδικός παράγοντας που αλλάζει το σκηνικό σήμερα. Ας βάλουμε τα πράγματα κάτω, χωρίς υπερβολές, αλλά και χωρίς παρωπίδες:

  1. Ο Μουσταφά Ακκιντζί είναι ένας γνήσιος Κύπριος, συνεπής για μιαν ολόκληρη ζωή στο όραμα για μιαν ενωμένη πατρίδα, χώρα ειρήνης και ευημερίας για όλους τους κατοίκους της. Δεν είναι μόνο θέμα «θέσεων». Έχει βιώσει με αξιέπαινη συνέπεια το όραμα. Θα συνεχίσει να το κάνει; Ο καθένας δικαιούται να έχει τα ερωτηματικά του. Κανένας όμως δεν δικαιούται να αμφιβάλλει ότι, αν κάποιος τουρκοκύπριος ηγέτης μπορεί να συνεχίσει αυτόν τον αγώνα, αυτός είναι ο Ακκιντζί. Και να μην ξεχνάμε τούτο: Έχει εκλεγεί από το 60% των Τουρκοκυπρίων, χωρίς να έχει πίσω του ούτε κομματικό μηχανισμό, ούτε τη στήριξη των ΜΜΕ.
  2. Συνηθίσαμε να βολευόμαστε στη θέση ότι «το κλειδί του Κυπριακού είναι στην Άγκυρα». Ναι, η εισβολή και η κατοχή είναι εκεί, η αδιαλλαξία της Τουρκίας κόστισε πολλά αδιέξοδα στο Κυπριακό μέχρι σήμερα. Όμως, όπως στα πάντα στη ζωή μας, έτσι και σε αυτήν την περίπτωση οφείλουμε να βλέπουμε τις διαφοροποιήσεις και να τις αξιοποιούμε. Το κέντρο βάρους μετατοπίζεται σιγά-σιγά στην Κύπρο. Να μην το υποτιμήσουμε. Οι Αναστασιάδης-Ακκιντζί βρίσκονται σε ψηλά επίπεδα συνεννόησης και συζήτησης της ουσίας του Κυπριακού, σε μιαν εποχή που η Τουρκία είναι σχεδόν ακυβέρνητη, και αφήνει χώρο να προχωρήσουν οι κύπριοι ηγέτες. Δεν δείχνει καμιά διάθεση να σκοντάψει στο Κυπριακό.
  3. Υπάρχει μια σειρά από άλλους παράγοντες που συμβάλλουν θετικά στη σημερινή συγκυρία: Η επιθυμία όλων να αξιοποιηθεί το φυσικό μας αέριο, σε μια περίοδο ενεργειακής αστάθειας. Η απροσδόκητη πολιτική αστάθεια στην περιοχή μας, που μετατρέπει την Κύπρο σε δυνάμει νησίδα σταθερότητας. Η επιθυμία και τα περιθώρια της Ε.Ε – για πρώτη φορά με δηλωμένη τη βούληση και της τουρκοκυπριακής ηγεσίας – να συμβάλει αποφασιστικά στη λύση και στη μετά τη λύση διατήρηση της ειρήνης και σταθερότητας στην Κύπρο. Η δεδηλωμένη βούληση της ελληνικής κυβέρνησης να συμβάλει με ό,τι χρειαστεί στη δημιουργία ενός πραγματικά ανεξάρτητου και ενωμένου κυπριακού κράτους. Ακόμη και η οικονομική κρίση των τελευταίων ετών «δείχνει» προς την κατεύθυνση της λύσης ως μόνη διέξοδο για εντυπωσιακή αναζωογόνηση όλων των τομέων της οικονομίας.

Όλα αυτά, και πολλά άλλα, δημιουργούν από μόνα τους μια διττή πραγματικότητα. Βρισκόμαστε μπροστά σε μιαν ανεπανάληπτη συγκυρία ευνοϊκών συνθηκών για επίλυση του Κυπριακού. Όμως, αυτό δεν το διαπιστώνουμε μόνον εμείς. Το διαπιστώνουν όλοι, από τον ΟΗΕ μέχρι τον τελευταίο πολίτη της Κύπρου. Έτσι, δημιουργείται ένα σκηνικό όπου όλοι λένε: «Αν δεν λυθεί τώρα, δεν θα λυθεί ποτέ». Αυτό συνιστά ευκαιρία, αλλά ταυτόχρονα και ένα είδος μονοδρόμου. Αν δεν λυθεί ούτε τώρα το Κυπριακό, ο εφιάλτης της κήρυξής του σε άλυτο πρόβλημα από τον ΟΗΕ, και γενικά από τη διεθνή κοινότητα, είναι μπροστά μας. Ευκαιρία, λοιπόν. Ίσως ανεπανάληπτη.

Γράφει:  Νίκος Τορναρίτης