Στις 25 Φεβρουαρίου, ο Αντιπρόεδρος της Κομισιόν και αρμόδιος για την Ενεργειακή Ένωση, Μ. Σέφκοβιτζ, παρουσίασε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την ανακοίνωση της Κομισιόν για τις βασικές αρχές που θα διέπουν την Ενεργειακή Ένωση.
Η Ενεργειακή Ένωση αποτελεί μια από τις πολιτικές προτεραιότητες της Κομισιόν και κινείται στο ίδιο νεοφιλελεύθερο πλαίσιο των πολιτικών που θέτουν στο επίκεντρο τα συμφέροντα των κυρίαρχων κύκλων και των πολυεθνικών, και όχι τις ανάγκες της κοινωνίας και των λαών. Σύμφωνα με την ανακοίνωση, προτεραιότητες είναι η διασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας, η βαθύτερη ενοποίηση των εθνικών αγορών ενέργειας, η μείωση της ενεργειακής ζήτησης και των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, και η προώθηση της Έρευνας. Στόχος δε είναι η διαμόρφωση κοινής ενεργειακής πολιτικής, η αύξηση της ανταγωνιστικότητας και η ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς.
Ο ίδιος ο στόχος που καλείται να υπηρετήσει η Ενεργειακή Ένωση αποδεικνύει πως ακόμη ένα κοινωνικό αγαθό, η Ενέργεια, καλείται να υπηρετήσει τις ανάγκες της αγοράς και να λειτουργήσει ως εργαλείο που θα συμβάλλει στην περαιτέρω ενδυνάμωση των κυρίαρχων κύκλων της ΕΕ στην παγκόσμια σκηνή.
Για να λειτουργήσει θετικά μια Ενεργειακή Ένωση πρέπει να τεθεί στο επίκεντρο της ο άνθρωπος, ο καταναλωτής, οι τοπικές κοινότητες και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Η Ενεργειακή Ένωση πρέπει να διασφαλίζει ισότιμη πρόσβαση για όλους σε φθηνή ενέργεια και να έχει βασικό στόχο την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας που μαστίζει σήμερα πολλούς ανθρώπους. Πώς να επιτραπεί όμως η ανάπτυξη μιας τέτοιας Ενεργειακής Ένωσης, η οποία εξ ορισμού θα έρθει σε ρήξη με τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές λιτότητας που προωθεί το Ευρωπαϊκό Λαϊκό κόμμα, οι Φιλελεύθεροι και οι Σοσιαλδημοκράτες;
Η Ενεργειακή Ένωση πρέπει να κατοχυρώνει την Ενέργεια ως δημόσιο αγαθό και να διασφαλίζει πως τα κράτη θα έχουν ενισχυμένο ρόλο μέσω του δημόσιου ελέγχου και της ενίσχυσης των δημόσιων υποδομών. Αντ’ αυτού η ανακοίνωση για την Ενεργειακή Ένωση αναφέρει πως πρέπει να είναι υποχρεωτική η εμπλοκή της Κομισιόν στις διακρατικές συμφωνίες που συνάπτουν τα κράτη μέλη, από το αρχικό στάδιο μέχρι το τέλος. Επίσης υποστηρίζεται ο θετικός ρόλος που μπορεί να έχει η συμμετοχή της Κομισιόν στις διαπραγματεύσεις καθώς και η σημασία ανάμειξής της στις εμπορικές συμφωνίες.
Η ομάδα της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς διαφώνησε με τις εν λόγω προτάσεις υπογραμμίζοντας πως ο ρόλος της Κομισιόν πρέπει να είναι συμβουλευτικός και η παρουσία της προαιρετική εφόσον ζητηθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη. Μονάχα έτσι δεν θα υπονομεύονται οι αρμοδιότητες των κρατών.
Αλήθεια όμως πώς γίνεται η Κομισιόν να διεκδικεί ενισχυμένο ρόλο όταν μέχρι σήμερα η ΕΕ δεν μπόρεσε να άρει την ενεργειακή απομόνωση στην οποία βρίσκονται πολλά κράτη και περιοχές; Πώς γίνεται η Κομισιόν να ζητά αυξημένες αρμοδιότητες όταν μέχρι σήμερα δεν έχει διασφαλίσει την ενεργειακή ασφάλεια της Ένωσης ενώ ταυτόχρονα πολλά κράτη αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα στον ενεργειακό εφοδιασμό;
Η εξεύρεση υδρογονανθράκων στην κυπριακή ΑΟΖ δίνει την δυνατότητα στο τόπο μας να ενταχθεί στον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη, να γίνει παράγοντας ειρήνης για την περιοχή και να συμβάλει στην ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας της ΕΕ. Βασική προϋπόθεση όμως είναι να παλέψουμε ώστε να διασφαλιστούν τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών καθώς και η αξιοποίηση της Ενέργειας προς όφελος των ανθρώπων.
Το ελάχιστο που έχει να κάνει η κυπριακή Κυβέρνηση είναι να αναλάβει άμεσα πρωτοβουλίες ώστε να ενισχύσει τον αγώνα που δίνουμε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για να στρέψει η ΕΕ την προσοχή της στα κοιτάσματα της Ανατ. Μεσογείου. Η απουσία ουσιαστικής αναφοράς στην ανάγκη αξιοποίησης των κοιτασμάτων της περιοχής και ιδιαίτερα της κυπριακή ΑΟΖ αποτελεί σημαντική παράλειψη στην ανακοίνωση της Κομισιόν.
Οι εξελίξεις μας προλαβαίνουν. Εάν δεν δράσουμε με περισσότερη αποφασιστικότητα και συνέπεια στο σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου στρατηγικού σχεδιασμού δεν θα μπορέσουμε να διασφαλίσουμε τα δικαιώματα της Κύπρου και του κυπριακού λαού.
Γράφει: Νεοκλής Συλικιώτης