Τον τελευταίο καιρό εντατικοποιήθηκαν οι συζητήσεις για την ανάγκη μεταρρύθμισης της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Ως ΑΚΕΛ εδώ και χρόνια τονίζουμε πως ωρίμασαν οι συνθήκες για να περάσουμε σε μια ριζοσπαστική μεταρρύθμιση ώστε η τοπική αυτοδιοίκηση να ξεπεράσει τα δομικά προβλήματα που δημιουργήθηκαν τα τελευταία χρόνια και να ανταποκριθεί στις σημερινές ανάγκες των πολιτών, ως κατεξοχήν λαϊκός δημοκρατικός θεσμός.
Ως ΑΚΕΛ ιεραρχούσαμε πάντοτε τον θεσμό της τοπικής αυτοδιοίκησης ψηλά στις προτεραιότητες μας καθώς είναι η εξουσία που είναι πιο κοντά στον πολίτη. Η τοπική αυτοδιοίκηση είναι μορφή άσκησης άμεσης δημοκρατίας. Επιδίωξη μας λοιπόν είναι η θεσμική ολοκλήρωση και αυτονομία της τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και η διασφάλιση της οικονομικής της αυτοτέλειας, ώστε να ενισχυθούν οι τοπικές κοινωνίες και η ποιότητα ζωής σ’ αυτές.
Επί διακυβέρνησης Δ. Χριστόφια οι προσπάθειές μας κορυφώθηκαν. Κάναμε τεράστια βήματα προς την κατεύθυνση πολυεπίπεδης ισχυροποίησης του θεσμού. Σημαντικά μέτρα ήταν η καθιέρωση συμμετοχικών και διαφανών διαδικασιών με την πραγματοποίηση πανδημοτικών και παγκοινοτικών συνελεύσεων στις διαδικασίες για πολεοδομικό σχεδιασμό, καθώς και η στήριξη της κρατικής χορηγίας. Έχοντας ως στόχο την δημιουργία πόλεων, δήμων και κοινοτήτων με ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα, μετά από μια διετή διαδικασία μελέτης και διαβούλευσης με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, καταλήξαμε σε μια συμφωνία 146 σημείων για μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης. Βάσει της συμφωνίας καταθέσαμε στη βουλή δύο νομοσχέδια.
Συγκεκριμένα προτείναμε την συμπλεγματοποίηση των Κοινοτήτων ως Συνδέσμων Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με προοπτική την εξέλιξη τους υπό μορφή Ενιαίων Περιφερειακών Δήμων. Επίσης, προτείναμε την συνένωση υπηρεσιών, αλλά και τη σύσταση Επαρχιακών Συμβουλίων για προώθηση του δεύτερου βαθμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης, υπό την ευθύνη των οποίων θα ετίθονταν τα διάφορα διαδημοτικά και διάσπαρτα συμβούλια Αποχετεύσεως, Υδατοπρομήθειας, Σκυβάλων και άλλων καθώς και η δημιουργία των ενιαίων πολεοδομικών αρχών για ενιαίο σχεδιασμό.
Στόχος μας ήταν να ενώσουμε δυνάμεις και να αποκεντρώσουμε τις εξουσίες μεταφέροντάς τες στην τοπική αυτοδιοίκηση. Επιδίωξη μας ήταν να λειτουργεί η τοπική αυτοδιοίκηση προς όφελος του πολίτη, ο οποίος ήταν στο επίκεντρο της προσπάθειας μας. Το όραμα μας ήταν να δημιουργήσουμε μια σύγχρονη τοπική αυτοδιοίκηση που θα προήγαγε την διαφάνεια, την αξιοκρατία, καθώς και κανόνες άμεσης δημοκρατίας και συμμετοχής των πολιτών. Επίσης θέλαμε να διασφαλίσουμε πως θα προσφέρονται στους πολίτες ποιοτικότερες και με χαμηλότερο κόστος υπηρεσίες, με την δημιουργία οικονομίας κλίμακας.
Δυστυχώς, με ευθύνη της τότε “κυβερνώσας” πλειοψηφίας της Βουλής η συζήτηση τερματίστηκε το 2011. Έπειτα με την εκλογή της κυβέρνησης Αναστασιάδη-ΔΗΣΥ τα νομοσχέδια αποσύρθηκαν και άρχισε νέα συζήτηση με την κατάθεση νέων ελλειμματικών νομοσχεδίων, με αποτέλεσμα να οδηγηθεί σε αδιέξοδο. Σήμερα λανθασμένα η συζήτηση επικεντρώνεται στην ανάγκη για μείωση των δήμων, την στιγμή που υπάρχουν πέραν των 300 κοινοτικών συμβουλίων, που έχουν περιορισμένες εξουσίες και είναι εξαρτημένα από το κράτος. Είναι γι’ αυτό που πρέπει να ξεκινήσει η μεταρρύθμιση από τη συμπλεγματοποίηση των κοινοτήτων και την ενοποίηση των υπηρεσιών. Επομένως η επαναφορά της ολοκληρωμένης πρότασης που είχε ετοιμαστεί επί διακυβέρνησής μας αποτελεί την καλύτερη επιλογή για την κοινωνία.
Υπάρχει πολλή δουλειά που πρέπει να γίνει στον τομέα της τοπικής αυτοδιοίκησης. Πέραν των υφιστάμενων προβλημάτων, επίκεινται και νέες προκλήσεις. Γι’ αυτό επιβάλλεται να αξιοποιήσουμε τις δημοτικές εκλογές για να εκλέξουμε ανθρώπους που θα πρωτοπορήσουν στην προώθηση μιας ριζοσπαστικής, προοδευτικής μεταρρύθμισης.
Το ΑΚΕΛ, του οποίου ιστορικά ο ρόλος έχει αποδειχθεί ως εξαιρετικά σημαντικός για την αναβάθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης, έχει ολοκληρωμένη πρόταση για την τοπική αυτοδιοίκηση, έτσι ώστε να εκσυγχρονιστεί και να μπορέσει να ανταποκριθεί με επάρκεια στις ανάγκες των πολιτών. Η ενίσχυση της δύναμης της αριστεράς θα οδηγήσει στην παραπέρα αναβάθμιση του θεσμού της τοπικής αυτοδιοίκησης προς όφελος της κοινωνίας, με την ενίσχυση του ρόλου και της σχέσης με τον πολίτη και όχι με τον περιορισμό των εξουσιών και την ακύρωση της σημαντικής σχέσης με τον πολίτη και την κοινωνία. Και σε αυτό ακριβώς πρέπει να στοχεύσουμε.
Το αποτέλεσμα των επερχόμενων δημοτικών εκλογών είναι εξαιρετικά σημαντικό αφού θα καθορίσει την πορεία και την προοπτική της τοπικής αυτοδιοίκησης. Ας παλέψουμε μαζί ώστε να καταστήσουμε την τοπική αυτοδιοίκηση θεσμό που θα αγκαλιάζει τους πολίτες και θα ανταποκρίνεται πραγματικά στις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας.
Γράφει: Νεοκλής Συλικιώτης
