Ο πόλεμος στη Συρία προσφυγοποίησε 4 εκατομμύρια άτομα, στη Μεσόγειο μόνο το 2015 αγνοούνται ή πέθαναν 3.511 άτομα μεταξύ των οποίων εκατοντάδες παιδιά, και οι πόλεμοι που λυσσομανούν στην πλήρως αποσταθεροποιημένη περιοχή της Μέσης Ανατολής συνεχίζουν προκαλώντας περισσότερα θύματα, περισσότερους πρόσφυγες και περισσότερη διάλυση.
Στη σύνοδο ΕΕ-Τουρκίας την προηγούμενη εβδομάδα τα δύο μέρη συμφώνησαν μεταξύ άλλων τη χρηματοοικονομική στήριξη 3 δισ. ευρώ της ΕΕ προς την Τουρκία ούτως ώστε αυτή να κρατήσει τους πρόσφυγες μακριά από τα σύνορα της ΕΕ.
Όμως η ΕΕ δεν είναι άμοιρη ευθυνών για τα όσα συμβαίνουν στην Μέση Ανατολή, τη Βόρεια Αφρική και την Ευρώπη. Ακολουθώντας πειθήνια τους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ καταπατά εδώ και τουλάχιστον δύο δεκαετίες το διεθνές δίκαιο, επαναχαράζει σύνορα με το αίμα των λαών με μόνο στόχο να διασφαλίσει τα γεωπολιτικά της συμφέροντα και έλεγχο σε πηγές και αγωγούς ενέργειας. Όταν το 2012 αποφάσισε (με τη σύμφωνο γνώμη και της κυβέρνησης Αναστασιάδη) να διακόψει το εμπάργκο όπλων προς τη συριακή αντιπολίτευση χρηματοδότησε και εξόπλισε το λεγόμενο «Ελεύθερο Συριακό Στρατό», δημιουργώντας το θερμοκήπιο από το οποίο ξεφύτρωσαν οι τζιχαντιστές και ο δολοφονικός στρατός του ISIS. Με την ανοχή της ΕΕ, τόσο η Γαλλία όσο και η Γερμανία εξόπλιζαν τους τζιχαντιστές, ενώ μαζί με τις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ αλλά και με άλλες χώρες της ΕΕ συνέβαλαν στην αποσταθεροποίηση της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής προωθώντας πολέμους και χρηματοδοτώντας την «αραβική άνοιξη». Οι ίδιες δυνάμεις –ΝΑΤΟ, ΗΠΑ, ΕΕ- βομβάρδισαν το 2012 τη Λιβύη με αποτέλεσμα οι πρόσφυγες από εκεί να φτάσουν τα δύο εκατομμύρια και εισέβαλαν στο Ιράκ το μεγαλύτερο μέρος του οποίου σήμερα βρίσκεται υπό τον τρόμο του ISIS. Το 2001 επέδραμαν στο Αφγανιστάν προσφυγοποιώντας 3,5 εκατομμύρια άτομα.
Και αντί η ΕΕ να προχωρήσει σε άμεση αντιστροφή της κατάστασης, στηρίζοντας έμπρακτα την ειρήνευση και την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη των χωρών που μαστίζει ο πόλεμος και η αστάθεια, προσπαθεί με κάθε τρόπο να ενισχύσει τα τείχη του φρουρίου της. Φέτος αύξησε ξανά το κονδύλι της FRONTEX, συνεχίζει τη στρατιωτική ναυτική επιχείρηση EUNAVFOR για αποτροπή εισόδου προσφύγων δίνει εκατομμύρια ευρώ σε τρίτες χώρες για να διώχνουν εκείνες τους πρόσφυγες από τα σύνορα της. Δεν δίστασε να αποδώσει ακόμη και στην Τουρκία, η οποία καθημερινά καταπατά τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις αρχές της Δημοκρατίας, τον τίτλο της “χώρας ασφαλούς προορισμού”.
Επίσης οι ξενοφοβικές προσεγγίσεις που αναπτύσσουν ορισμένες κυβερνήσεις της Ανατολικής Ευρώπης δημιουργούν έντονες ανησυχίες. Αυτές τις προσεγγίσεις εκμεταλλεύεται η ακροδεξιά για να ενισχύσει τον ρατσισμό εδραιώνοντας έτσι ταυτόχρονα και την παρουσία της. Μετά δε και τις πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι έχει επικρατήσει ακόμη περισσότερο ο φόβος και η τρομοϋστερία. Γι’ αυτό έχουμε χρέος να παλέψουμε ώστε να μην στοχοποιηθούν οι μετανάστες, οι πρόσφυγες ή οι μουσουλμάνοι για τα όσα συμβαίνουν. Αλλά ούτε και να επικρατήσει ο αυταρχισμός και τα κατασταλτικά μέτρα περιστολής των ατομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών.
Αντίθετα χρειάζεται μια διαφορετική προσέγγιση: Να σταματήσουν οι πρόσφυγες να αντιμετωπίζονται ως εγκληματίες και να προωθηθούν μέτρα που να στηρίζονται στο διεθνές δίκαιο, στην αλληλεγγύη, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Να καταργηθεί άμεσα το Δουβλίνο 2 και να υπάρξει δίκαιη κατανομή των βαρών των προσφυγικών ροών ανάλογα με το ΑΕΠ του κάθε κράτους, καθώς και ένα κοινό σύστημα ασύλου που να διασφαλίζει την ελεύθερη διακίνηση των προσφύγων σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή επικράτεια, και ένα μόνιμο σύστημα μετεγκατάστασης τους σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ, με βάση τον πληθυσμό και την οικονομική κατάσταση του κάθε κράτους. Τέλος να δημιουργηθούν ασφαλείς και νόμιμοι οδοί για τους πρόσφυγες, θεωρήσεις για ανθρωπιστικούς λόγους και ενίσχυση της επανένωσης οικογενειών.
Γράφει: Νεοκλής Συλικιώτης
