Εάν η στάση εσωτερικών και εξωτερικών παραγόντων στο Ουκρανικό και την Συρία δεν έδειξαν για το τι μέλλει γενέσθαι, το ζήτημα της Γάζας και των εκποιήσεων έχουν ιδιαίτερη σημασία για το εσωτερικό πολιτικό σκηνικό που ξετυλίγεται.
Ο κυνισμός εν μέρει – θεωρώ πως – είναι θεμιτός διότι ξεκαθαρίζει γκρίζες ζώνες που μπορούσαν να παίζουν διπλό παιχνίδι. Είναι η εποχή που οι αντιθέσεις της πραγματικότητας γιγαντώνονται με αποτέλεσμα οι πολιτικοί παράγοντες, είτε είναι κόμματα, οργανώσεις ακόμη και απλά δημόσια πρόσωπα και δημοσιογράφοι να αναγκάζονται να αναλαμβάνουν ξεκάθαρες θέσεις σε καίρια ζητήματα χωρίς τους ενδοιασμούς του παρελθόντος. Το ζήτημα της Γάζας και το θέμα των εκποιήσεων είναι δύο θέματα το οποία έχουν την δυνατότητα να οξύνουν τις αντιθέσεις στο εσωτερικό και να δείξουν εικόνες απ’ το μέλλον που έρχεται γοργά.
Ζούμε σε μια εποχή που ο κυνισμός ενσωματώνεται στο δημόσιο λόγο. Ένας κυνισμός που αποκαλύπτει τον κανιβαλισμό που υπόβοσκε τόσα χρόνια στο παρόν πολιτικό αλλά κυρίως οικονομικό σύστημα. Την ιδέα του αρπακτικού, την ιδέα του πατώ επί πτωμάτων με σκοπό την επιβίωση. Μια πραγματικότητα που βίωναν και συνεχίζουν να βιώνουν οι λαοί σε διάφορα μέρη του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος τους οποίους η χώρα δεν είχε προνομιακή θέση στο σύστημα εκμετάλλευσης από την ανισόμετρη ανάπτυξη. Οι γεωπολιτικές αναλύσεις είναι στα φόρτε τους, και η συζήτηση για την περιοχή έχει θέση σε κάθε πηγαδάκι και τραπέζι.
Γάζα
Κάποιοι επιχειρούν να μας πείσουν οτι η κυνική προσήλωση στις ίσες αποστάσεις θα επιφέρει όφελος για τον λαό ευρύτερα. Ότι λίγο πολύ οι σφαγιασμένοι άμαχοι δικαιολογούνται σαν αντίποινα στις πράξεις της Χαμάς. Ότι εάν “πέξουμε πελλόν” για την σφαγή που γίνεται λίγα χιλιόμετρα από’ τις παραλίες μας, τότε θα είναι προς το συμφέρον όλων μας. Ας μας πει κάποιος μια χώρα ή περιοχή πλούσια σε φυσικούς πόρους που δεν είναι σε κατάσταση πολέμου, με άμεσα εμπλεκόμενους τους “συνέταιρους της ειρήνης” και το ΝΑΤΟ.
Οι ίσες αποστάσεις σε περιπτώσεις αδικίας είναι θέση υπέρ του δυνατού και της αδικίας, έλεγε ο Ντέσμοντ Τούτου. Για αυτό το λόγο, η προσπάθεια μασκαρέματος της υποστήριξης στο δολοφονικό κράτος του Ισραήλ με την δικαιολογία ότι για την αιματηρή επίθεση ευθύνεται η Χαμάς, αδυνατεί να δει την ουσία του ζητήματος. Ότι δηλαδή, πέρα από την τεράστια διαφορά δύναμης [που δεν μπορεί να χαρακτηριστεί σύγκρουση δύο πλευρών αλλά σφαγή της μιας από την άλλη] και την αιματοχυσία κυρίως αμάχων από τον Ισραηλινό στρατό*, η Χαμάς είναι παιδί της τρομοκρατίας και του στραγγαλισμού του κράτους του Ισραήλ στους Παλαιστίνιους της Γάζας. Είναι η αδυναμία του Παλαιστινιακού λαού να βρει διέξοδο στον αποκλεισμό και το αργό θάνατο που τον έχουν καταδικάσει εδώ και πολλά χρόνια. Η Χαμάς δεν είναι η μόνη οργάνωση παιδί αυτής της πολιτικής, είναι ευρύτερο το πρόβλημα και ως τέτοιο πρέπει να αναλυθεί. Για παράδειγμα η τροφοδοσία όπλων και εκπαιδεύσεων σε ισλαμιστές με σκοπό την εξυπηρέτηση ψυχροπολεμικών επιδιώξεων στο παρελθόν γέννησαν οργανώσεις όπως την Αλ Κάιντα. Η Δύση [ΗΠΑ-ΕΕ] έχει χάσει προ πολλού την ηθική τη οποία διατείνεται ότι προωθεί, άλλωστε όλοι γνωρίζουν πλέον πως τα κράτη δεν πράττουν σύμφωνα με την ηθική. Αναζητεί κυνικά φυσικούς πόρους και αγορές και αποδεικνύει καθημερινά ότι δεν θα διστάσει να πνίξει τους λαούς με αίμα για το κέρδος. Την ίδια ώρα που διάφορα ΜΜΕ δείχνουν τα ακρωτηριασμένα παιδιά στην Παλαιστίνη, μιλάνε για ασφάλεια του Ισραήλ. Αλήθεια για ποια ασφάλεια μιλάνε, σοβαρολογούν;
Εκποιήσεις
Είναι απλή λογική ότι σε ένα σύστημα στο οποίο περισσότεροι από τους μισούς κατοίκους του τόπου εντάσσονται στα “μη εξυπηρετούμενα δάνεια”, τότε σίγουρα το πρόβλημα δεν είναι ατομικό. Άρα και η λύση του προβλήματος δεν μπορεί να είναι τέτοια. Ειδικά όταν παρόμοια περιστατικά συμβαίνουν συνεχώς σε αυξανόμενο αριθμό χωρών. Όπως αποδεικνύεται, οι εκποιήσεις είναι μέρος της βασικής λειτουργίας του συστήματος στο οποίο ζούμε. Ειδικά στην Κύπρο δημιουργήθηκαν με πολιτική απόφαση οπόταν το φταίξιμο απλά και αόριστα στους “ελαφρόμυαλους” δανειολήπτες εκτός από άτοπο είναι προσβλητικό προς την νοημοσύνη μας.
Αλλά για να καταλάβουμε όλοι καλύτερα, θα γίνουν αναδιαρθρώσεις για ευκολία αποπληρωμής των σπασμένων των τραπεζών – οι οποίες σύμφωνα με όλους πλέον ευθύνονται για την κατάσταση – αλλά όχι για τους απλούς πολίτες; Οι κυνικοί και πάλι εδώ απαντάνε: θέλουμε τραπεζικό σύστημα άρα πρέπει να στηρίξουμε τις τράπεζες με κάθε κόστος, ακόμα και αν χάσουν τα σπίτια τους αθώοι. Τόσο απλά, τόσο κυνικά.
Ομολογώ όμως πως για μένα είναι καλύτερα απ’ τους ρομαντικούς που ελπίζουν ότι με το να δώσουμε “όπλα στις τράπεζες” αυτές θα τα χρησιμοποιήσουν σωστά. Οι τράπεζες μας είναι μέρος του συστήματος, είναι οργανισμοί που αναζητούν το κέρδος και δεν μπορούν να αναλυθούν ξέχωρα από αυτό το πλαίσιο και τους νόμους του οικονομικού συστήματος, οσάν να μιλούμε για λογικό όν. Ο κοσμάκης πληρώνει τα σπασμένα των μεγάλων επειδή έτσι προστάζει η “υγιείς” λειτουργία του συστήματος που δεν είναι άλλη από’ την κερδοφορία του κεφαλαίου.
Κάποιοι δεν ντρέπονται καθόλου και προσπαθούν να μας πείσουν ότι το σπίτι που αγόρασε ο κόσμος ήταν υπερβολή και η ουσία του προβλήματος. Ότι δεν ήταν συνειδητή πολιτική επιλογή του κράτους η μαζική δανειοδότηση των πολιτών μετά το 1990 όταν “στάλωσαν” οι μισθοί – και οι συλλογικές συμβάσεις – και καλλιεργήθηκε η καταναλωτική κουλτούρα για την κυκλοφορία του χρήματος με σκοπό την κερδοφορία των μεγαλοϊδιοκτητών και των τραπεζών. Καταδικάζεται η μικροϊδιοκτησία, πανηγυρίζεται η “ελεημοσύνη” και η “ευεργετικότητα” της μεγάλης ιδιοκτησίας, αυτών δηλαδή που χρωστούν μερικά δις. Έχουμε καταντήσει το 2014 η στέγη πάνω από το κεφάλι να θεωρείται συζητήσιμη και ακόμη δεν διερωτόμαστε τα θεμέλια της κρίσης, συζητάμε απλά για την διαχείριση. Από την άλλη, κάποιοι μας λένε ότι αφού ψηφίστηκε η συγκεκριμένη κυβέρνηση τότε δεν πρέπει να παρεμβαίνουμε και να την αφήσουμε να επιτελέσει στο έργο της. Εάν όμως θέλουμε να έχουμε δημοκρατία και συμμετοχή όλων στα κοινά, τότε η συνεχής διεκδίκηση μιας καλύτερης τύχης από τον λαό πρέπει να είναι ανάμεσα στα βασικά δικαιώματα. Δεν είναι ποτέ αργά να αλλάξει κάποιος γνώμη και να αντιπαλέψει αυτή την αντιλαϊκή πολιτική.
Συμπερασματικά, ακούμε τους αξιωματούχους του κράτους να λένε ότι η Κύπρος ακολουθεί πολιτική σύμφωνα με την λογική ότι ανήκει στην ΕΕ. Εάν το δόγμα που ακολουθείται του “ανήκομεν στην Δύση” είναι το γάντζωμα στο πολεμικό και αρπακτικό άρμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης τότε για την δημιουργία ανθρώπινης πολιτικής είναι επιτακτική ανάγκη η συζήτηση από πλευράς αντιπολίτευσης για ολοκληρωτική αλλαγή πλεύσης. Μόνον τέτοια στάση θα αποτελούσε ουσιαστική αντιπολίτευση. Οτιδήποτε άλλο είναι συμπολίτευση με άλλους τρόπους και μέσα. Η κυνικότητα της εποχής μας αναγκάζει να επαναπροσδιορίσουμε τι θέλουμε να είμαστε, υποστηρικτές της εξάρτησης και υποδούλωσης της πλειοψηφίας του λαού ή ανεξάρτητοι να ασκήσουμε αδέσμευτη πολιτική σύμφωνα με τα συμφέροντα αυτής της πλειοψηφίας. Φυσικά για την κάθε κοινωνική τάξη η απάντηση είναι διαφορετική, και η πολιτική της άρχουσας τάξης φαίνεται στην πράξη έναντι θέση με την απάντηση των μικρομεσαίων και ευρύτερων λαϊκών στρωμάτων που δεν φαίνεται πουθενά.
Είμαστε προ των πυλών μιας μεταβατικής και πολύ ρευστής περιόδου. Η συμπεριφορά πολιτικών φορέων στο ζήτημα της Γάζας και των εκποιήσεων δείχνουν την πορεία του τόπου τόσο σε θέματα εξωτερικής πολιτικής αλλά και εσωτερικής. Αυτή η λογική συνδέεται άμεσα με την πρόσδεση της χώρας στην Ε.Ε και εάν δεν υπάρχουν οι πολιτικές δυνάμεις που θα συμπληρώσουν αυτό το τεράστιο πολιτικό κενό έστω και με βραχυπρόθεσμο πολιτικό κόστος, τότε ενδέχεται να δούμε μεγάλες αλλαγές και ανακατατάξεις στο εγγύς μέλλον. Ας ωριμάσουμε επιτέλους και ας ζητήσουμε πολιτική πέρα από την κυνικότητα της ωμής βίας, των εκβιασμών και της κουτοπονηριάς.
*Από την 8η Ιούλη και την έναρξη της ισραηλινής επιδρομής περίπου 2000 Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν, ανάμεσά τους το ένα τέταρτο παιδιά και έφηβοι, σύμφωνα με το παλαιστινιακό υπουργείο Υγείας και τραυματίστηκαν περίπου 10.000, ενώ σύμφωνα με τη Unicef, το 73% των θυμάτων είναι άμαχοι.
Γράφει: Λέανδρος Σαββίδης
