Ποιος είναι ο ζωικά χαμαιλέοντας; Το σαυροειδές ζώο που αλλάζει χρώμα αναλόγως συνθηκών, συνήθως για σκοπούς παραλλαγής και καμουφλαρίσματος. Ποιος είναι ο πολιτικά χαμαιλέοντας; Το πολιτικό ζώο εκείνο που αλλάζει χρώμα και άποψη αναλόγως συνθηκών, συνήθως για σκοπούς κοινωνικής και επαγγελματικής αναρρίχησης.
Γράφει: Κυριακή Στυλιανού
Ο προβληματισμός για την ιδεολογία και την κομματική ταυτότητα που σου κληρονόμησε η οικογένεια στην οποία γεννήθηκες, είναι υγιής. Υποδείχνει ανοικτομυαλόσυνη, ανυπότακτο πνεύμα, διερευνητική κριτική ματιά, ενεργό πολίτη. Μάλιστα, το σχολείο οφείλει να συνδράμει στην ενίσχυση της αμφισβήτησης μιας οποιασδήποτε ιδέας, στην παράθεση πηγών αντικρυόμενης επιχειρηματολογιας, στη διασταύρωση πληροφοριών.
Εννοείται πως ο άνθρωπος δικαιούται να “προδώσει” την κομματική παράδοση της οικογένειάς του και να περάσει μέχρι και στην αντίπερα όχθη. Θέλει μαγκιά και δυνατή ιδιοσυγκρασία το πέρασμα στην αντίπερα όχθη. Εννοείται πως καθ’ολη τη διάρκεια της ζωής μας έχουμε το δικαίωμα της ιδεολογικής μετατόπισης και αλλαγής στάσης και άποψης. Ο χρόνος ρέει, οι ιδέες ρέουν. Η στασιμότητα όχι μόνο δεν είναι αναγκαία, αλλά και μη επιδιωκόμενη.
Πόσο συχνά, όμως, έχουμε το “δικαίωμα” ιδεολογικής μετατόπισης και αλλαγής; Αυτή η συχνότητα αλλαγής πολιτικής στάσης και η κατ’ επανάληψην αναθεώρηση πολιτικής γραμμής προς εξυπηρέτηση συμφερόντων και καιροσκοπικού κυνηγιού της εξουσίας ή αξιωμάτων, αυτό ακριβώς ονομάζεται πολιτικός χαμαιλεοντισμός. Και δεν είναι υγιές χαρακτηριστικό ενεργού πολίτη. Είναι δείγμα επικίνδυνου πολίτη.
Αν, μάλιστα, ο πολιτικός χαμαιλεοντισμός διακρίνει τον πρώτο πολίτη της χώρας, τότε η χώρα αυτή κινδυνεύει να στιγματιστεί στη διεθνή κοινή γνώμη με τον λεκέ της αναξιοπιστίας και να βρεθεί αντιμέτωπη με επιβολή διεθνών κυρώσεων ή καταδίκη της ως υπαίτια του αδιεξόδου του πολιτικού της ζητήματος.
Τα τελευταία χρόνια το Προεδρικό Μέγαρο έχει βυθιστεί σε θάλασσα αντιφάσεων. Το 2015 ο ηγέτης της χώρας εμφανιζόταν ως θερμός επαναπροσεγγιστής, δήλωνε παρών σε δικοινοτικές εκδηλώσεις, επαναλάμβανε πως στόχος του ήταν να υπερασπιστεί τόσο τα δικαιώματα Ελληνοκύπριων όσο και των Τουρκοκυπρίων. Ο πρώτος πολίτης είχε κάθε δικαίωμα να ζητήσει αποδέσμευση από το ιδεολογικό περιβάλλον της οικογένειας που τον μεγάλωσε και να επαληθεύσει τον – προ μίας δεκαετίας υποστηριχτή του σχεδίου Κοφι Αναν- εαυτό του.
Από το Μοντ Πελλεραν και Κραν Μοντάνα και εξής, το κοστούμι του επαναπροσεγγιστή άρχισε να τον στενεύει. Τον Μαΐο του 2019 στις ευρωεκλογές έφτασε στο σημείο να ξεστομίσει για “δανεικές ψήφους” Τουρκοκυπρίων. Δεν άλλαξε μόνο κοστούμι, χρώμα, πρόσωπο αλλά και στιλ ερμηνείας. Η συντήρηση στη σκηνή οφείλεται στη διαρκή ανανέωση των όπλων ερμηνείας.
Το Προεδρικό Μέγαρο συνεχίζει να παραδίδει μαθήματα πολιτικού χαμαιλεοντισμού υψηλής τέχνης. Το κοινό από κάτω δείχνει πως ακόμα συνεπαίρνεται και συνεχίζει να χειροκροτεί. Οι φιλόλογοι στα σχολεία συνεχίζουν να διδάσκουν Καβάφη και Αλεξανδρινούς Βασιλείς :
“κ’ οι Aλεξανδρινοί έτρεχαν πια στην εορτή,
κ’ ενθουσιάζονταν, κ’ επευφημούσαν
ελληνικά, κ’ αιγυπτιακά, και ποιοι εβραίικα,
γοητευμένοι με τ’ ωραίο θέαμα—
μ’ όλο που βέβαια ήξευραν τι άξιζαν αυτά,
τι κούφια λόγια ήσανε αυτές οι βασιλείες”
Γράφει: Κυριακή Στυλιανού
