Ο ρόλος της Κύπρου στην ΕΕ μετά την Προεδρία. Του Κυριάκου Τριανταφυλλίδη

Ο απολογισμός της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ήταν μια ευκαιρία να θυμίσουμε στους εταίρους μας τη σημαντική συμβολή που μπορεί να έχει η Κύπρος στην ευρωπαϊκή πολιτική. 

Οι αντιδράσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των Ευρωβουλευτών στην Κυπριακή Προεδρία ήταν πολύ θετικές και έδειξαν πως το μέγεθος της χώρας μας δεν εμποδίζει την ποιότητα της συμβολής μας στη διαδικασία ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και ότι σημασία έχει η ικανότητα και η αποτελεσματικότητα. Ίσα-ίσα, ορισμένοι τόνισαν πως η Κύπρος, λόγω της πολυτισμικότητας της, με τους Έλληνο- και Τούρκο-Κυπρίους, τους  Άγγλους, όσους προέρχονται από την ανατολική Ευρώπη, τη Ρωσία, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική, είναι η ίδια σαν μια μικρή Ευρωπαϊκή Ένωση. Αλλά σε ποιούς τομείς μπορεί η Κύπρος να διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο επηρεάζοντας την κατεύθυνση της πολιτικής της Ένωσης;

Χωρίς αμφιβολία, οι εξωτερικές σχέσεις, το εμπόριο και η ενέργεια είναι τομείς στους οποίους η Κύπρος μπορεί να έχει προστιθέμενη αξία στο ευρωπαϊκό επίπεδο. Δεν είναι ανάγκη εδώ να υπενθυμίσω ξανά το πώς η γεωγραφική της θέση, οι φυσικοί της πόροι, άλλες ανανεώσιμες μορφές ενέργειας καθώς και οι μακροχρόνιες σχέσεις με τις γειτονικές χώρες διαμορφώνουν την πολιτική της Κύπρου και την τοποθετούν στο σταυροδρόμι μεταξύ Ευρώπης και Ανατολής. Αλλά η συμβολή της Κύπρου μπορεί να είναι και πολύ πιο γενική. Όντως, η συναινετική προσέγγιση της Προεδρίας για την επίτευξη συμφωνιών πέφτει γάντι στον τρόπο λειτουργίας της Ένωσης και στη διαδικασία λήψης αποφάσεων στο ευρωπαϊκό επίπεδο.  Η ερώτηση είναι, λοιπόν, πώς μπορεί η Κύπρος να επηρεάσει την Ευρωπαϊκή πολιτική τώρα που δεν προεδρεύει πια του Συμβουλίου.

Η ιστορία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης μας δείχνει ότι μεγαλύτερη σημασία δεν έχει το μέγεθος των κρατών μελών αλλά η ικανότητα τους να ασκήσουν επιρροή (συχνά αυτά τα δυο σχετίζονται αλλά όχι απαραιτήτως). Με άλλα λόγια, οι χώρες που έχουν δυνατές οικονομίες, ισχυρότερες βιομηχανίες, πυκνό εμπορικό δίκτυο, κλπ. έχουν και μεγαλύτερη διαπραγματευτική δύναμη σε σχέση με άλλες. Και η Κύπρος έχει πρόσφατα αποκτήσει τέτοια διαπραγματευτική δύναμη λόγω του εντοπισμού ικανών κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην ΑΟΖ της. Η Προεδρία πρόσφερε στην Κύπρο την ευκαιρία και την πλατφόρμα να προβάλει έστω και πολύ έμμεσα αυτό το νέο της καθεστώς ως μέλλουσα χώρα-παραγωγός ενέργειας.

Είναι κρίσιμο, επομένως, να διατηρήσουμε τη δυναμική που μας πρόσφερε η Προεδρία μεταβάλλοντας τη σε άσκηση επιρροής στα θεσμικά όργανα της Ένωσης για τη χάραξη πολιτικής. Ειδικά τα αρμόδια Υπουργεία για την εξωτερική και την ενεργειακή πολιτική θα πρέπει να προβάλουν πιο έντονα της θέσεις της Κύπρου στα θεσμικά όργανα ούτως ώστε, με απαιτήσεις πλέον, η Κύπρος να προσβλέπει σε συμπερίληψη των θέσεων της στις αποφάσεις της ΕΕ. Έτσι θα μπορέσει η Κύπρος όχι μόνο παθητικά να εκδηλώνει τη δέσμευση της για την οικοδόμηση μιας καλύτερης Ευρώπης, αλλά ενεργά να συμβάλλει προς το σκοπό αυτό.

Γράφει: Κυριάκος Τριανταφυλλίδης