Για πρώτη φορά από την ένταξη της στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η Κύπρος ανέλαβε το ρόλο της Προεδρίας του Συμβουλίου των Υπουργών τον περασμένο Ιούλιο για μια περίοδο έξι μηνών…
Τότε, πολλές ανήσυχες φωνές αμφέβαλλαν την ικανότητα της χώρας μας να διαπραγματευτεί σημαντικές νομοθεσίες και να επιτύχει πολιτικούς στόχους σε μια περίοδο όπου αντιμετωπίζουμε σημαντικές οικονομικές και χρηματοπιστωτικές δυσκολίες. Πολλοί φαντάστηκαν απαισιόδοξα ότι αυτή θα ήταν μια χαμένη Προεδρία, ένα χαμένο εξάμηνο όταν δεν είχαμε αυτή την πολυτέλεια να χάσουμε χρόνο. Τώρα που αυτοί οι έξι μήνες πλησιάζουν στο τέλος τους, είναι χρήσιμο να αξιολογηθεί ο αντίκτυπος της Προεδρίας τόσο σε επίπεδο της ΕΕ όσο και σε εθνικό επίπεδο.
Μπορούμε να πούμε χωρίς επιφύλαξη ότι η Προεδρία ήταν μια επιτυχία η οποία ξεπέρασε κάθε προσδοκία σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Παρά τη δύσκολη περίοδο που περνάν τα κράτη μέλη και η Ένωση ως αποτέλεσμα της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης, και την επακόλουθη δυσκολία επίτευξης συμβιβασμών μεταξύ των διαφορετικών ή και αντίθετων συμφερόντων των κρατών μελών, η Προεδρία κατάφερε να “κλείσει” κρίσιμα θέματα. Εντός των άλλων, πέτυχε συμφωνία σχετικά με το ενιαίο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, ολοκλήρωσε την Πράξη για την Ενιαία Αγορά και υπέγραψε τη λεγόμενη Διακήρυξη της Λεμεσού σχετικά με την Ολοκληρωμένη Θαλάσσια Πολιτική. Υπάρχει μια σειρά φακέλων για τους οποίους δεν κατάφερε μεν να ολοκληρώσει τις διαπραγματεύσεις αλλά, ωστόσο, σημείωσε σημαντική πρόοδο. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι οι διαπραγματεύσεις για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο, τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό για τις τράπεζες, το Κοινό Ευρωπαϊκό Σύστημα Ασύλου και τη διακυβέρνηση Σένγκεν.
Είναι ίσως πιο δύσκολο να εκτιμηθεί ο αντίκτυπος της Προεδρίας σε εθνικό επίπεδο, κυρίως λόγω του ότι η οικονομική κρίση και οι διαπραγματεύσεις με την Τρόικα για ένα πρόγραμμα οικονομικής στήριξης επισκίασαν τις περισσότερες δραστηριότητες της Προεδρίας. Ωστόσο, πέραν από τις εξουθενωτικές διαπραγματεύσεις για το κλείσιμο φακέλων, υπήρξαν και πολλές ενδιαφέρουσες και διαφωτιστικές διαλέξεις, συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης και εκδηλώσεις της Προεδρίας κατά τη διάρκεια αυτή. Θέματα που κυμάνθηκαν από την ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς μέχρι το ρόλο των τοπικών αρχών στην ένταξη των υπηκόων τρίτων χωρών περνώντας και από την ενδοοικογενειακή βία. Φυσικά, αυτά τα συνέδρια ως επί το πλείστον παρακολούθησαν εμπειρογνώμονες στους αντίστοιχους τομείς πολιτικής, ωστόσο, οι ιδέες, πληροφορίες και γνώσεις που ανταλλάσσονται σε τέτοιες περιπτώσεις ρέει ύστερα και στην κοινωνία. Οι εκπρόσωποι μη-κυβερνητικών οργανώσεων, καθηγητές πανεπιστημίου, δικηγόροι, εκπρόσωποι τοπικών αρχών και άλλοι που συμμετέχουν σε τέτοιες εκδηλώσεις χρησιμοποιούν αυτή τη νέα γνώση στις σχέσεις τους με όσους έχουν επαφή είτε σε επαγγελματικό είτε σε προσωπικό επίπεδο.
Φυσικά, θα υπάρξουν επικριτές που θα πουν ότι θα μπορούσε η Προεδρία να έχει πετύχει περισσότερα. Και αυτό ίσως να είναι αλήθεια. Ωστόσο, αν κρίνουμε από τις πολύ δύσκολες εποχές που ζούμε, όπου ο κόσμος νιώθει απογοήτευση ή και αγανάκτηση, φόβο και σε κάποιες περιπτώσεις και ξενοφοβία, η Προεδρία πέτυχε πολλά. Πέτυχε το στόχο της να είναι ένας έντιμος μεσολαβητής, και αυτό σε όλα τα επίπεδα. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η Προεδρία ενήργησε ως μεσολαβητής μεταξύ των κρατών μελών, αλλά και ως συνδετικός κρίκος μεταξύ της Κύπρου και της Ένωσης με το να είναι ο καλύτερος δυνατός Πρέσβης του νησιού μας, αναδεικνύοντας τις αρετές του κόσμου της Κύπρου αλλά και τις ομορφιές του φυσικού περιβάλλοντος. Ενήργησε επίσης ως καταλύτης μεταξύ της ΕΕ και του λαού μας ενθαρρύνοντας τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών σε πολλές εμπλουτιστικές πρωτοβουλίες με στόχο τη βελτίωση των συνηθειών και πρακτικών μας σε μια σειρά πολιτικών.
Γράφει: Κυριάκος Τριανταφυλλίδης
