«Σήμερα έπαιξα με την Κωνσταντίνα*, την Μαρία* και την Μαράγια*», μου είπε η 4χρονη κόρη μου, όταν πήγα πριν από μερικές μέρες στο σχολείο, ένα μεσημέρι, για να την πάρω.
Οι δύο πρώτες είναι φίλες της εδώ και καιρό, όμως το τρίτο κορίτσι δεν το γνώριζα. Και φυσικά το ξένο όνομα μου κίνησε το ενδιαφέρον.
«Μαράγια; Από που είναι;» τη ρώτησα.
«Από το σχολείο μου», μου είπε αφοπλιστικά και παντελώς αθώα!
Ομολογώ πως ένιωσα τεράστια περηφάνεια για την κόρη μου εκείνη τη στιγμή. Στα 4χρονα της μάτια δεν ξεχωρίζει τους ανθρώπους σε «ξένους» και «δικούς μας», δεν ενδιαφέρεται για το χρώμα του δέρματος ή για το ποιο θεό λατρεύουν. Η απάντηση στην ερώτηση «από που είναι η Μαράγια» είναι γι΄ αυτήν εύκολη. Η κάθε Μαρία, Κωνσταντίνα και Μαράγια είναι απλά παιδάκια στην τάξη της.
Όταν ένα παιδάκι ακούει από την αρχή στο σπίτι ότι όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι, ότι πρέπει να παίζουμε με όλους στο σχολείο, ότι τα κορίτσια μπορούν να κάνουν τα ίδια ή και περισσότερα από τα αγόρια, όταν μάθει να λέει «ευχαριστώ» κάθε φορά, τότε αύριο όταν βγει στην κοινωνία και αρχίσει να «βομβαρδίζεται» με τα ρατσιστικά, άθλια μηνύματα που βρίσκονται παντού, θα έχει ήδη δημιουργήσει τις κατάλληλες άμυνες απέναντι σε αυτές τις σαθρές αντιλήψεις.
Όταν όμως ένα παιδάκι πηγαίνει σπίτι από το σχολείο και εκεί ακούει από τον περήφανο μπαμπά ότι σήμερα έκλεισε την είσοδο με το διπλοκάμπινο του για να μην έρθουν «οι ξένοι» στο χωριό ή ότι θα «αντιδράσουμεν δυναμικάν» για να μην έρθουν οι ξένοι στο σχολείο των μωρών μας, ή ότι πάλι ήρθαν «οι παράνομοι» με την βάρκα και θα μας πάρουν τα επιδόματα και τις δουλειές, και άλλα τέτοια, τότε είναι πέραν από βέβαιο ότι όταν αύριο το παιδί εκείνο μεγαλώσει και γίνει μέλος αυτής της κοινωνίας, θα μεταφέρει μαζί του και όλες τις σκατόψυχες εκείνες αντιλήψεις.
Περισσότερο λυπάμαι τα παιδάκια στο Ζύγι, και στο κάθε Ζύγι, που ακούνε τους μεγάλους να εκστομίζουν αυτές τις θλιβερές θέσεις (κι όχι απόψεις, ο ρατσισμός δεν είναι άποψη) και οι ευαίσθητες προσωπικότητες τους διαφθείρονται χωρίς να φταίνε και χωρίς να μπορούν να αμυνθούν.
Δεν φτάνει όμως να λυπόμαστε για τους άλλους. Τι μπορούμε να κάνουμε για όλα αυτά, ως το υγιές κομμάτι της κοινωνίας;
Όπως έγραψε ο Κώστας Κωνσταντίνου στον Πολίτη την Πέμπτη 8 Νοεμβρίου, με αφορμή πάντα το Ζύγι, «όσο για εμάς, έχουμε και εμείς ευθύνες. Οφείλουμε να μιλήσουμε. Όσο και όπως μπορεί ο καθένας και η καθεμία. Και να πάρουμε θέση. Φραστικά και πρακτικά».
Απλό, αλλά αποτελεσματικό.
Μπορούμε, για παράδειγμα, κάθε φορά που ακούμε π.χ. για αντιδράσεις κατά ασυνόδευτων παιδιών, ή για απαγόρευση από τοπική αρχή σε θεατρικό οργανισμό να ανεβάσει έργο επειδή οι πρωταγωνιστές είναι γκέι ζευγάρι, ή οτιδήποτε άλλο παρόμοιο, να μιλάμε στα παιδιά μας για την ανοχή, την ισότητα, τον σεβασμό. Μπορούμε για κάθε βρώμικο, ρατσιστικό λόγο που διαβάζουμε στα social media, να γράφουμε έναν αντίστοιχο θετικό λόγο.
Ο καθένας μπορεί να βάλει το λιθαράκι του απέναντι στον ρατσισμό. Και, φυσικά, μπορούμε να μην ξαναπάμε για ψάρι στο Ζύγι!
* Τα πραγματικά ονόματα αλλάχθηκαν.
Γράφει: Ηρόδοτος Μιλτιάδους