Η Βουλή πρόσφατα – μετά απο συζητήσεις που κράτησαν πέντε χρονιά και αλλεπάλληλες αποτυχημένες προσπάθειες – κατάφερε να ψηφίσει τροποποίηση του νομού για το ταμείο αλληλεγγύης κατά τρόπο που να δημιουργεί την ελπίδα ότι τα θύματα της τραπεζικής καταστροφής του 2013 κάποια στιγμή θα αποζημιωθούν.
Θυμίζω ότι το ταμείο αλληλεγγύης ήταν το παιδί του πανικού που κατέλαβε το πολιτικό σύστημα της χωράς όταν είχε να αντιμετωπίσει την απόφαση του Eurogroup για την απομείωση των καταθέσεων στις κυπριακές τράπεζες. Πριν φτάσουμε λοιπόν στην απόρριψη (την πρώτη φορά) του κουρέματος, ψηφίσαμε αυτό το νομοσχέδιο που στόχο είχε να συλλέξει εισφορές απο “πατριώτες” προς σωτηρία των τραπεζών που κινδύνευαν. Κάποιες θα ήταν εθελοντικές και κάποιες υποχρεωτικές όπως συμβαίνει με την εισφορά για την άμυνα. Θα γίνονταν δηλαδή ένα bail out. Η τρόικα απέρριψε την ιδέα και μας έμεινε το ταμείο.
Πολλοί- μεταξύ των οποίων και εγώ προσωπικά – προσπαθήσαμε όλα αυτά τα χρόνια να μετατρέψουμε το ταμείο αυτό σε ένα εργαλείο αποζημίωσης των παθόντων. Όλες οι προσπάθειες είχαν προσκρούσει στην άρνηση της κυβέρνησης. Το θέμα ήταν ψηλά στην ατζέντα των προεδρικών εκλογών και έκρινε την στάση των κατόχων αξιογράφων έναντι των βασικών υποψηφίων.
Το γεγονός ότι τα τρία κόμματα της άτυπης κυβερνητικής συνεργασίας (ΔΗΣΥ, ΔΗΚΟ, ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ) έφεραν πρόσφατα πρόταση νόμου (όχι νομοσχέδιο) με τη ολοφάνερη στήριξη της κυβέρνησης αποτέλεσε το κομβικό σημείο που έδωσε ώθηση στην – επιτέλους- αλλαγή του νόμου.
Η πρόταση νόμου τριών κομμάτων έχει πολλές αδυναμίες και κενά. Τα τρία κόμματα αρνήθηκαν να μελετήσουν καν τις τροπολογίες που καταθέσαμε που θα βελτίωναν εν πολλοίς το νομικό πλαίσιο για το ταμείο. Η ευθύνη θα είναι δική τους για όλες τις ανωμαλίες που θα προκύψουν. Εμείς πάντως κάναμε το καθήκον μας και ψηφίσαμε τη πρόταση νόμου για το ταμείο αλληλεγγύης, όπως ψηφίσαμε και την μέχρι σήμερα παραχώρηση πέραν των πενήντα εκατομμυρίων ευρώ.
Δεν ψηφίσαμε όμως τη πρότασης νόμου που προνοεί την εκχωρήσει δεκατεσσάρων τεμαχίων κρατικής γης στο ταμείο για να τα πωλήσει, έναντι υπολογιζόμενων εσόδων περί τα 100 εκ. ευρώ.
Υπάρχουν αρχές που δεν πρέπει να παραβιάζονται. Για μας είναι αδιανόητο να δύναται στην οποιαδήποτε κυβέρνηση το δικαίωμα να πουλά κυβερνητική περιουσία. Αυτή ήταν η θέση μας και στην περίπτωση του οικοπέδου απέναντι απο το ξενοδοχείο ΧΙΛΤΟΝ στη Λευκωσία (γνωστό ως οικόπεδο των Καταρινών). Αν ξεκινήσουμε έτσι – έστω στο όνομα της πριμοδότησης του ταμείου αλληλεγγύης – δεν ξέρω που θα καταλήξουμε τελικά. Εμείς επιμένουμε στη θέση αυτή. Δεν μπορεί η κυβέρνηση να παραχωρεί σε ένα Ταμείο το δικαίωμα να πουλάει την κυβερνητική περιουσία. Η κυβέρνηση έβαλε μπροστά τα θύματα της κρίσης για να ανοίξει την πόρτα της ιδιωτικοποίησής της κρατικής περιουσίας. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης που στήριξαν αυτή την πολιτική φέρουν τεράστια ευθύνη. Καταψηφίσαμε το νόμο που επιτρέπει το ξεπούλημα της κρατικής γης. Τα 100 εκατομμύρια που υποτίθεται ότι θα πάρει το Ταμείο από την εκποίηση των 14 «φιλέτων» οικοπέδων μπορούν να συγκεντρωθούν διαφορετικά με βάση την απλή αριθμητική: Αντί 25 εκατομμύρια το χρόνο εισφορά της κυβέρνησης στο Ταμείο, αρκεί να δίνονται 40 εκατομμύρια κάθε χρόνο για να συμπληρωθεί το ποσό αυτό τα επόμενα 6 χρόνια.
Κάτι τέτοιο θα το ψηφίζαμε όλοι ευχαρίστως. Αντί αυτού ξεπουλά κρατική γη, δίνει υπεραξία σε ιδιωτικές περιουσίες, δίνει πρόσβαση σε δημόσια οδό σε περίκλειστα ιδιωτικά τεμάχια κλπ κλπ. Δηλαδή κάποιοι θα κάνουν κέρδη εκατομμυρίων πάνω στη ράχη των θυμάτων για 100 εκ που αμφιβάλλω αν θα εισπραχθούν τελικά με βάση τις σημερινές τιμές της αγοράς αλλά και τον κίνδυνο ενός καρτέλ των developers. Οι οποίοι, ας σημειωθεί, θα αγοράσουν τα φιλέτα σήμερα (άντε ίσως σε ένα χρόνο) ενώ οι άνθρωποι αυτοί- τα θύματα – θα περιμένουν να συμπληρωθούν 300 εκατομμύρια πριν αρχίσει η ροή των «αποζημιώσεων», δηλαδή τουλάχιστον σε 6 χρόνια (με τον ρυθμό των 25 εκατομμυρίων το χρόνο) κι εάν….
Δηλαδή αυτό που έκανε η Βουλή είναι μάλλον ένα ταμείο αλληλεγγύης στους developers πάρα στα θύματα της τραπεζικής κατάρρευσής.