Η είδηση που έκανε το γύρο του Διαδικτύου έλεγε περίπου τα ακόλουθα:
Δυο ανήλικοι κουκουλοφόροι που έφεραν διακριτικά της ομάδας του ΑΠΟΕΛ εισέβαλαν σε σχολείο της Λευκωσίας και αφου απομόνωσαν ένα 15χρονο οπαδό της Ομόνοιας τον έκαναν του αλατιού. Ο νεαρός πλήρωσε τη βλακεία του ν´ αναρτήσει στο διαδίκτυο ένα εμετικό σχόλιο για τον αδικοχαμενο νεαρό οπαδό του ΑΠΟΕΛ την περασμένη βδομάδα. Κάπως ετσι χωρις πολλές λεπτομέρειες. Εξ άλλου τι σημασία έχουν οι λεπτομέρειες. Σημασία έχει το κατάντημα. Διότι περι καταντήματος πρόκειται.
Κακως, πολυ κακώς χαρακτηρίζουμε την κριση που μας καταταλαιπωρεί ως οικονομικη. Η κριση ειναι γενική, ή τουλαχιστον όχι μονο οικονομικη. Ειναι μια κριση που αγγίζει τους θεσμούς, τις αξίες, την κοινωνια ολόκληρη. Φυσιολογικό θα μου πείτε: Απο τη στιγμη που ο θεμέλιος σαπισε, ολα θ αρχίσουν να τριζοβολανε.
Ναι τα οικονομικα θεμέλια σάπισαν. Ωστόσο την ίδια στιγμη θα ηταν λάθος να χρησιμοποιούμε την οικονομικη κριση ως το απόλυτο άλλοθι, ότι δηλαδη για καθε αντικοινωνική συμπεριφορά, για καθε κοινωνική νόσο ή μαλακία μοναδικός αίτιος ειναι η κατάρρευση της οικονομίας, οι παρενέργειες και τα συνεπακολουθά της. Και αυτο γιατι ο πολιτισμός, η κουλτούρα ενός λαού αν και στενά συνυφασμένη δεν εξαρτάται απόλυτα απο τις οικονομικές δυνάμεις και σχέσεις παραγωγής.
Να το θέσω διαφορετικα: Η οικονομική κριση αποκαλυψε και την πολιτιστικη μας γύμνια. Απλως τώρα έπεσε και το φύλλο συκής.
Και επειδη η κουλτούρα ενος λαού είναι άρρηκτα δεμένη με τη παιδεία, δίνω φωνή σε κάποιες σκεψεις:
– Γιατι η θεση για ανθρωποκεντρική παιδεία έμεινε απλως εύηχο σύνθημα;
– Ποιος είπε ότι ο ρόλος του σχολειου ειναι να φτιάχνει απλως χρήσιμα εξαρτήματα για τη μηχανή του συστήματος;
– Ποιο ήταν το τελευταιο βιβλίο που διαβάσαμε; Πόσοι νέοι διάβασαν Καζαντζακη, Ουγκω, Ντοστογιεβσκι, Καβαφη, ή εστω Παπαδιαμαντη; Αλλα τι λεω τώρα, πόσοι νέοι, κι οχι μόνο, ξέρουν να διαβάζουν και να γράφουν σωστα μια πρόταση; Να θυμίσω τι είπε ο γνωστός Αυστριακός φιλόσοφος Λουτφινχ Βίτκενστάιν: “Τα όρια ενός ανθρώπου καθορίζονται από τα όρια της γλώσσας του. Και τα όρια της γλώσσας είναι τα όρια του ανθρώπινου μυαλού. Όσα ξέρω είναι αυτά για τα οποία έχω λέξεις.”
– Αντικαταστήσαμε τις βιβλιοθήκες με τηλεοράσεις που παράγουν σκουπίδια. Χαζοκουτια που διψούν για αίμα και σπερμα.
– Ποιος είπε ότι η αγωγή της ψυχής εχει σχέση με το fastfood που μας σερβίρουν τα διαφορα εργοστάσια παραγωγής ηλιθίων; Πόσοι γονείς πήγαν με τα παιδια τους σε μια θεατρική παρασταση, σ ενα μουσείο, μια έκθεση ζωγραφικής; Ποιο ηταν το τελευταιο εργο ευρωπαϊκού κινηματογράφου που είδαμε;
– Ειμαστε κατι ξεχαρβαλωμένες κιθάρες, κύμβαλα αλαλάζοντα, για να ακριβολογούμε, βάρβαροι στην εποχή της Αθλιότητας.
Έχοντας πει αυτα δεν θέλω ούτε να δικαιολογήσω, ούτε να προσφέρω άλλοθι στους νεαρούς, αλλα και τους λιγότερο νεαρούς, που βγάζουν τα μάτια τους στις κερκίδες βρίζοντας εν χορώ τις μανάδες τους, ή ακομα χειρότερα που ετοιμάζονται για το ντέρμπι της Κυριακης λες και πανε σε πόλεμο. Απλως προσπάθησα να δώσω μια εξήγηση, μια πιθανή εξήγηση των φαινομένων βίας που μερα με τη μερα αυξάνονται.
Το σίγουρο πάντως είναι ότι δεν παει καθόλου καλα αυτος ο τόπος, δεν παει καθόλου καλα αυτος ο κόσμος…
Γράφει: Γιώργος Παυλίδης