Η πρόσφατη συνέντευξη του Ειδικού Εκπροσώπου του ΟΗΕ, η σκληρή δημόσια επίθεση του κ. Αναστασιάδη κατά του κ. Έιντε που ακολούθησε και η απειλή του για δημοσιοποίηση αποσπάσματος των σημειώσεων/ πρακτικών της Ε/κ πλευράς, σημάδεψαν τις εξελίξεις της βδομάδας που έφυγε.
Γενικότερα, οι εξελίξεις μετά την κατάρρευση των συνομιλιών στο Κραν Μοντάνα, επιτρέπουν, νομίζουμε, την καταγραφή των πιο κάτω διαπιστώσεων:
Διαπίστωση πρώτη: Είναι κάτι περισσότερο από εμφανές το διαφορετικό αφήγημα του Ειδικού Εκπροσώπου του Γ.Γ του ΟΗΕ με τον Νίκο Αναστασιάδη ως προς το τι συνέβηκε στο τόσο καθοριστικό για το μέλλον της Κύπρου βράδυ της 6ης Ιουλίου. Αν ο κ. Γκουτέρες δεν καλέσει σε τάξη τον κ. Έιντε, αλλά αντίθετα συνεχίσει να του παρέχει πλήρη στήριξη, όταν μάλιστα ο τελευταίος τον επικαλέστηκε για να τεκμηριώσει τη θέση του, τότε τα πράγματα γίνονται πολλαπλάσια χειρότερα για τη πλευρά μας. Η δημόσια επίθεση του κ. Αναστασιάδη προς τον ειδικό απεσταλμένο του ΟΗΕ και η παρορμητική του αντίδραση για δημοσιοποίηση πρακτικών, απλώς επιδείνωσε την εικόνα ότι η πλευρά μας είναι σε τροχιά σύγκρουσης με τον ΟΗΕ.
Διαπίστωση δεύτερη: Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία του Κυπριακού που δημόσια διά του κ. Έιντε, όπως και μέσα από το πλαίσιο Γκουτέρες, ο ΟΗΕ παρουσιάζει ως θέση του την ανάγκη για άμεση κατάργηση του συστήματος των εγγυήσεων και των επεμβατικών δικαιωμάτων. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την Κύπρο και την προοπτική της απελευθέρωσης και επανένωσης της πατρίδας μας. Σημαντική υπήρξε και η θέση του κ. Γκουτέρες για την ανάγκη η Κύπρος να καταστεί ένα φυσιολογικό κράτος. Όσο όμως θετική για το θέμα της ασφάλειας, άλλο τόσο παράδοξη είναι η στάση του ΟΗΕ όταν υπερασπίζεται ως ειλικρινείς τις προθέσεις της Τουρκίας και αντίστροφα, αμφισβητεί ευθέως τον κ. Αναστασιάδη.
Διαπίστωση τρίτη: Ακόμη πιο παράδοξη γίνεται η στάση του ΟΗΕ και των εκπροσώπων του όταν αντι να παρουσιάζονται έντονα ενοχλημένοι, αν όχι οργισμένοι με την απόλυτα αδιάλλακτη συμπεριφορά των Τούρκων στο θέμα της ασφάλειας, αυτοί υπερασπίζονται δημόσια τις προθέσεις της Τουρκίας.
Γιατί άραγε ο ΟΗΕ συγκαλύπτει την Τουρκική αδιαλλαξία, όταν με βάση το δικό μας αφήγημα, η Τουρκική πλευρά:
- Ø Ήταν από την αρχή μέχρι το τέλος αδιάλλακτη στη θέση για παραμονή των εγγυήσεων, των επεμβατικών δικαιωμάτων και του κατοχικού στρατού;
- Ø Ήταν από την αρχή μέχρι το τέλος σε ευθεία σύγκρουση με το πλαίσιο Γκουτέρες;
- Ø Εξαπάτησε τον ίδιο τον Γ.Γ του ΟΗΕ, αφού μόλις αυτός παρουσίασε προφορικά στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων τις δεσμεύσεις του κ. Τσαβόσογλου για άμεση κατάργηση των εγγυήσεων και των επεμβατικών δικαιωμάτων, ο τελευταίος τον διέψευσε κατηγορηματικά;
- Ø Αντί να ανταποκριθεί στην συμβιβαστική πρόταση του κ. Αναστασιάδη, όπως τα Η.Ε ανέμεναν να προβεί, αυτή απάντησε με απόλυτη αδιαλλαξία;
Διαπίστωση τέταρτη: Πιθανή επιμονή του ΟΗΕ σ’ αυτή την άκρως παράδοξη στάση και αφήγημα, εξ αντικειμένου θα έχει αρνητικότατες παρενέργειες για την Κύπρο. Ειδικότερα:
- Ø Η μέχρι σήμερα δημόσια στάση των ίσων αποστάσεων απέναντι στα μέρη, πιθανόν σε επόμενο στάδιο να αντικατασταθεί με επιμερισμό ευθυνών στην Ε/κ πλευρά.
- Ø Συνακόλουθα, ακόμη και στο καλύτερο σενάριο της τήρησης ίσων αποστάσεων, καμία πίεση δεν πρόκειται να ασκηθεί στην Τουρκία για αναθεώρηση της στάσης της, αφού όχι μόνο δεν της χρεώνεται οποιαδήποτε ευθύνη, αλλά αντίθετα αναγνωρίζεται η ισχυρή δέσμευση της στη διαδικασία.
- Ø Αντίστοιχα, διαβρώνεται σοβαρά η αποτελεσματικότητα της πλευράς μας στην αντιμετώπιση νέων τετελεσμένων ή τυχοδιωκτισμών της Άγκυρας στο Κυπριακό ή στην ΑΟΖ. Τετελεσμένα που φαίνεται ήδη να καθορίστηκαν και τα οποία ξεκίνησαν να ανακοινώνονται.
Διαπίστωση πέμπτη: Δεδομένης της μέχρι σήμερα στάσης του ΟΗΕ απέναντι στην Τουρκία, θα πρέπει η δική μας πλευρά να αξιοποιήσει τις σωστές θέσεις του ΟΗΕ στην ασφάλεια και τις εγγυήσεις, επιδιώκοντας αφενός τη διατήρηση του κεκτημένου των διαπραγματεύσεων. Αφετέρου, αφού ο Έιντε ισχυρίζεται αυτά που ισχυρίζεται για τις προθέσεις της Τουρκίας, αλλά και αφού η Τουρκία δεν έπραξε το αναμενόμενο, να τον διαψεύσει ως προς το τι η ίδια αποδέχτηκε, δημόσια τουλάχιστον, τότε η πλευρά μας έχει κάθε λόγο να διεκδικήσει συνέχιση αμέσως της διαπραγματευτικής διαδικασίας αφού έτσι δύο τινά μπορεί να συμβούν. Πρώτον, με δικούς μας σωστούς χειρισμούς αυτή τη φορά να αξιοποιηθούν οι προθέσεις της Τουρκίας για την ασφάλεια, αν αυτές πραγματικά υφίστανται όπως επιμένει να τις παρουσιάζει ο κ. Έιντε. Δεύτερον, να αποκαλυφθεί διεθνώς, έστω και τώρα, αυτό που παραδόξως μέχρι αυτή τη στιγμή μόνο η δική μας πλευρά επικαλείται και που διαχρονικά συνιστά την κύρια αιτία μη επίλυσης του Κυπριακού. Την Τουρκική αδιαλλαξία.
Γράφει: Γιώργος Λουκαΐδης
