Για τη δημιουργία ρεαλιστικών προοπτικών ανάκαμψης της κυπριακής οικονομίας, είναι απαραίτητη η διαμόρφωση ολοκληρωμένου κεντρικού αναπτυξιακού σχεδιασμού και η εξασφάλιση ουσιαστικής αναπτυξιακής χρηματοδότησης.
Η επίδειξη έμπρακτης ευρωπαϊκής αλληλεγγύης με χρηματοδότηση της παραγωγικής αναδιάρθρωσης της Κύπρου είναι μονόδρομος για την ανάκαμψη και την ανάπτυξη της χώρας, αλλά και για τη συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της ευρωζώνης. Σε διαφορετική περίπτωση, η επιμονή σε αποσπασματικά ημίμετρα και σε ατελέσφορες πολιτικές λιτότητας, θα οδηγήσει σε βαθύτερη ύφεση και σε θυσίες χωρίς αντίκρισμα, με ασύμμετρα αρνητικά επακόλουθα.
Η παραγωγική αναδιάρθρωση της κυπριακής οικονομίας ήταν μια διαχρονική αναγκαιότητα που σήμερα καθίσταται επιτακτικότερη λόγω της βίαιης και απότομης κατάργησης ενός μεγάλου μέρους του χρηματοπιστωτικού τομέα, αφού μετά από τις πρόσφατες αποφάσεις των οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καταργείται σημαντικός αριθμός θέσεων εργασίας και μειώνεται σημαντικά το ΑΕΠ της χώρας. Για την αντιστάθμιση της οικονομικής παραγωγής που χάνεται και για την αξιοποίηση των παραγωγικών δυνάμεων που τίθενται στο περιθώριο, πρέπει να ενισχυθούν στοχευμένα άλλοι τομείς της οικονομίας. Χρειάζεται, λοιπόν, συγκεκριμένος και ολοκληρωμένος αναπτυξιακός σχεδιασμός, τον οποίο πρέπει να αναλάβει το κράτος σε συνεργασία με τους κατάλληλους κοινωνικούς φορείς και κοινωνικούς εταίρους.
Ο αναπτυξιακός σχεδιασμός πρέπει να είναι προσανατολισμένος προς τομείς υψηλής προστιθέμενης αξίας, που έχουν να κάνουν με την πραγματική οικονομία και αξιοποιούν το ποιοτικό ανθρώπινο δυναμικό της Κύπρου ως το σημαντικότερο κεφάλαιο της χώρας μας. Βασικές προτεραιότητες του αναπτυξιακού σχεδιασμού πρέπει να είναι η ενίσχυση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ώστε να προσελκύσει ξένους και να επαναπατρίσει Κύπριους φοιτητές, ο εκσυγχρονισμός του τουριστικού προϊόντος και η διεύρυνση της τουριστικής περιόδου, η υποστήριξη του γεωργικού τομέα με αξιοποίηση νέων τεχνολογιών και επικέντρωση σε ποιοτικά αγροτικά προϊόντα, καθώς και η αναβάθμιση των υπηρεσιών υγείας μέσα από τη δημιουργία ιατρικών υποδομών φροντίδας και αποκατάστασης με διεθνείς προδιαγραφές.
Για την υλοποίηση του αναπτυξιακού σχεδιασμού είναι απαραίτητη η εξασφάλιση αναπτυξιακής χρηματοδότησης, που υπό την παρούσα κατάσταση πρέπει να προέλθει από τα Διαρθρωτικά Ταμεία και το Ταμείο Συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η εξασφάλιση ουσιαστικής αναπτυξιακής χρηματοδότησης για την Κύπρο από την Ευρώπη είναι κατά βάση πολιτική απόφαση που έχει να κάνει με τη διάθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ανοικοδόμηση της οικονομίας ενός κράτους μέλους που προσαρμόστηκε σε ευρωπαϊκές αποφάσεις οι οποίες έπληξαν την οικονομία του. Επιπρόσθετα, έχει να κάνει με την πολιτική αξιοπιστία της κυπριακής πλευράς, με την παρουσίαση ολοκληρωμένου αναπτυξιακού σχεδιασμού, και με την παράλληλη προώθηση εκσυγχρονιστικών και μεταρρυθμιστικών μέτρων που θα καταστήσουν το κράτος αποτελεσματικότερο. Τέλος, η κυπριακή πλευρά πρέπει να θέσει όρια στην προθυμία επιβολής περαιτέρω μέτρων λιτότητας, αφού οι παλινδρομήσεις προκαλούν περισσότερη ύφεση, δεν δίνουν μακροπρόθεσμες λύσεις και αποπροσανατολίζουν από την ουσία της προβληματικής κατάστασης.
Η οικονομική ανάκαμψη της Κύπρου είναι εφικτή και μπορεί να επέλθει μέσα από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την ευρωζώνη. Για να συμβεί αυτό πρέπει η πολιτική ηγεσία να διεκδικήσει σωστά και αποτελεσματικά, εγκαταλείποντας πολιτικές που έχουν δοκιμαστεί και έχουν αποτύχει, και παράλληλα πρέπει η Ευρωπαϊκή Ένωση να επιδείξει πραγματική κοινοτική αλληλεγγύη. Σε διαφορετική περίπτωση η ύφεση θα είναι τόσο μεγάλη και τα αδιέξοδα τόσο απόλυτα, που η Κύπρος θα υποχρεωθεί εκ των πραγμάτων να προχωρήσει σε πολύ δύσκολες επιλογές και σε ανάληψη πολύ υψηλών ρίσκων, που δεν είναι επιθυμητά από κανέναν. Δηλαδή: αν η Κύπρος δεν καταφέρει σύντομα να αντλήσει χρήματα από την Ευρώπη για να ξαναχτίσει την οικονομία της, τότε η κατάσταση θα χειροτερέψει τόσο πολύ που θα υποχρεωθεί να εξέλθει από την ευρωζώνη με όλες τις επιπτώσεις που αυτό συνεπάγεται.
Γράφει: Γιάννης Παναγιώτου
