Ένα μεγάλο μέρος της αφρόκρεμας του επιχειρηματικού κόσμου πρέπει να θεωρηθεί πλεονάζον, χωρίς να δικαιούται καμία αποζημίωση από την κοινωνία.
Αυτοί που οικοδόμησαν την αποτυχία δεν μπορούν να οδηγήσουν τη χώρα προς την επιτυχία και η κοινωνία δεν μπορεί να αιμοδοτήσει άλλο την επιβίωσή τους. Ο αδρανής πλούτος και το ανθρώπινο δυναμικό που βρίσκονται υπό την ομηρεία τους, πρέπει να απελευθερωθούν ώστε να μπορέσουν να αξιοποιηθούν για την ανάκαμψη της κυπριακής οικονομίας. Και οι ίδιοι πρέπει να αντικατασταθούν από νέους ανθρώπους που να έχουν τις γνώσεις, τις δεξιότητες και το ήθος που θα τους επιτρέψει να ανταγωνιστούν στο σύγχρονο και απαιτητικό διεθνές περιβάλλον, χωρίς να είναι βουτηγμένοι στη διαπλοκή. Δηλαδή, το παλιό επιχειρηματικό κατεστημένο που δεν είναι σε θέση να εκσυγχρονιστεί και να αλλάξει, πρέπει να μπει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας και δεν πρέπει να διατηρηθεί στη θέση του υποβασταζόμενο, σαν φλάμπουρο και σαν κουφάρι.
Δυστυχώς, αυτό το κακό μέρος του επιχειρηματικού κόσμου ανδρώθηκε και υπερίσχυσε των υπολοίπων επιχειρηματιών όχι στη βάση της υγιούς επιχειρηματικότητας και της επιχειρηματικής ικανότητας, αλλά στα πλαίσια ενός συστήματος διαπλοκής και διαφθοράς. Σε αυτό το σύστημα, κεντρικό ρόλο διαδραμάτισαν τα σκοπίμως τοποθετημένα παραθυράκια της νομοθεσίας, η διακριτική ευχέρεια των πολιτειακών αξιωματούχων και η πρόθυμη επαιτεία του πολιτικού προσωπικού. Και με βάση αυτά, η επιχειρηματική ολιγαρχία πλιατσικολόγησε στις κυπριακές τράπεζες για εύκολο δανεισμό, απέφυγε προκλητικά την αποπληρωμή των τραπεζικών οφειλών, εκμεταλλεύτηκε τους εργαζόμενους και τους καταναλωτές, και συντηρήθηκε για καιρό στη δεσπόζουσα θέση που κατέλαβε στην κυπριακή οικονομία. Όμως, τα σημερινά δεδομένα δεν επιτρέπουν πλέον τη συνέχιση αυτής της καταστροφικής πορείας, επειδή η Κύπρος χρειάζεται απεγνωσμένα την υγιή επιχειρηματικότητα που θα της επιτρέψει να καταστεί ανταγωνιστική και να οδεύσει προς την ανάπτυξη.
Για να μπορέσει η κυπριακή οικονομία να ανακάμψει, χρειαζόμαστε νέους ανθρώπους που να προτιμούν να είναι επιχειρηματίες παρά να είναι λαμόγια και που να προτιμούν να φτιάχνουν επιχειρήσεις παρά να στήνουν κομπίνες.
Χρειαζόμαστε νέους επιχειρηματίες που να ξέρουν τι είναι η εταιρική κοινωνική ευθύνη και που να ξέρουν τι είναι η επαγγελματική ηθική.
Χρειαζόμαστε νέα στελέχη επιχειρήσεων που να μην θέτουν ως κριτήριο επιτυχίας την ιπποδύναμη του αυτοκινήτου τους, τον προορισμό των διακοπών τους, τη μάρκα του πουκαμίσου τους, την προέλευση του πούρου τους και το μέγεθος της πισίνας τους.
Χρειαζόμαστε ένα νέο επιχειρηματικό κόσμο που να μην βασίζεται στις πολιτικές διασυνδέσεις, που να μην μαγειρεύει αριθμούς, που να μην μοιράζει μίζες και που να μην εξαρτάται από ευνοϊκές ρυθμίσεις και εδικές χαλαρώσεις.
Χρειαζόμαστε νέους ανθρώπους, νέους επιχειρηματίες και νέα στελέχη επιχειρήσεων που να σέβονται τον εαυτό τους και την κοινωνία, που να σέβονται τους μετόχους και τους υπαλλήλους τους, που να σέβονται τους νόμους και τους κανονισμούς, που να πιστεύουν στις υπηρεσίες και στα προϊόντα τους, που να απαιτούν τον υγιή ανταγωνισμό, που να απαιτούν καλύτερους θεσμούς, που να είναι καινοτόμοι και πρωτοπόροι, που να μπορούν να ανταγωνιστούν σε περιφερειακό, σε ευρωπαϊκό και σε διεθνές επίπεδο.
Αλλά για να κτιστεί το καινούργιο πρέπει πρώτα να γκρεμιστεί το παλιό, αλλιώς το παλιό θα καταρρεύσει και θα καταπλακώσει τόσο αυτούς που προσπαθούν μάταια να το σώσουν, όσο και όλους τους υπόλοιπους, ένοχους και αθώους.
Γράφει: Γιάννης Παναγιώτου
