Η ατομική ευθύνη
Σε δύο μήνες έχουμε εκλογές…
Η εκλογική διαδικασία αποτελεί το επιστέγασμα της δημοκρατίας και της κοινωνικής ενεργοποίησης. Είναι η ευκαιρία, που έχει ο κάθε πολίτης να εκφράσει την άποψή του για το πώς πρέπει να κυβερνηθεί ο τόπος.. Η αποχή όλο και μεγαλώνει… Όλο και λιγότεροι αποφασίζουν για μας. Η αποχή σίγουρα έχει πολλές αιτίες, από την απόγνωση, μέχρι την αδιαφορία, αλλά δεν είναι της ώρας μια τέτοια ανάλυση.
Μπορούμε όμως να ισχυριστούμε την εποχή της πληροφορίας πως δεν ξέρουμε; Δεν καταλαβαίνουμε τι κάνουμε; Τι ψηφίζουμε; Ή τι ανεχόμαστε; Αν ισχύει αυτό, τότε δεν μπορούμε να μιλούμε και να διεκδικούμε συμμετοχική δημοκρατία, αφού αυτό προϋποθέτει ως πρώτο βήμα την αναγνώριση και την ανάληψη της ατομικής ευθύνης. Σε αυτή την περίπτωση ομολογούμε την πολιτική μας ανωριμότητα και την ανάγκη εξεύρεσης κηδεμόνα. Μια λογική βεβαίως που με βρίσκει κάθετα αντίθετο. Αν είμαστε υπεύθυνοι για την πλούσια ιστορία μας, τότε αυτόματα είμαστε υπεύθυνοι και για την όποια κατάσταση βρισκόμαστε σήμερα. Δεν εισηγούμαι πως φταίμε μόνο εμείς σαν άτομα, αλλά ούτε πως είμαστε και αθώοι. Δεν γίνεται όμως να ζητάμε αλλαγή αν δεν είμαστε έτοιμοι να αλλάξουμε και οι ίδιοι.
Τα κόμματα
Καλώς ή κακώς έχει επικρατήσει ο κοινοβουλευτισμός. Θεωρητικά οι διάφορες ιδεολογικές τάσεις οργανώθηκαν σε πολιτικούς φορείς έτσι ώστε να παρουσιάσουν στους πολίτες μια ολοκληρωμένη πρόταση που θα ψηφίσουν αυτό που θεωρούν πιο αξιόπιστη και επιθυμητή. Αυτά μόνο στην θεωρία όμως. Τελικά έχουν μετατραπεί σε φορείς νομής της εξουσίας, το καθένα υιοθετεί ένα συγκεκριμένο αφήγημα προκειμένου να διατηρήσει το ποσοστό του που θα το ανταλλάξει με τα λάφυρα της εξουσίας.
Δεν παράγουν πολιτική, δεν παρουσιάζουν κάτι νέο. Αντίθετα το πολεμούν. Όταν λοιπόν μιλούν για ανανέωση αναφέρονται μόνο στην ηλικία όχι στις ιδέες. Επιλέγονται άτομα που δεν θα αμφισβητήσουν τον κυρίαρχο λόγο, αλλά θα τον εξυπηρετήσουν. Καθόλου τυχαίο πως το βασικό κριτήριο επιλογής των υποψηφίων είναι η αναγνωρισιμότητα και όχι η αξία.
Τελικά αυτό που καλούμαστε να ψηφίσουμε δεν είναι τους άριστους, αλλά να νομιμοποιήσουμε τις επιλογές του συστήματος. Ενός συστήματος που μας κυβερνά από το 60 και έχει την ευθύνη έχοντας την ανοχή/συμμετοχή μας για την σημερινή κατάσταση. Ενός συστήματος που έχει το θράσος όταν πιάνεται για απατεωνιές να μας λέει πως πρόσφερα περισσότερα από όσα πήρα. Ένα σύστημα που παράγει σκουπίδια, που πολεμά την ευγενή φιλοδοξία γιατί το απειλεί ως εκ τούτου δεν προωθεί τις προσωπικότητες, αντίθετα τις αποκλείει. Δεν είναι τυχαία τα πολύ ηχηρά ή και αθόρυβα «όχι» που έχουν εισπράξει οι ηγεσίες των κομμάτων αξιόλογων ανθρώπων κατά την διαδικασία κατάρτισης των ψηφοδελτίων. Οι λίγοι οραματιστές και ρομαντικοί που το παλεύουν είναι καταδικασμένοι να χάσουν. Είτε θα τους αποβάλει, είτε θα γίνουν μέρος του. Αυτό το κατεστημένο πρέπει να ανατραπεί αν θέλουμε ένα καλύτερο μέλλον.
Μια διέξοδος
Είναι ξεκάθαρο όμως πως για να αμφισβητηθεί όλο αυτό χρειάζεται ένα ισχυρό σοκ. Μια κατάσταση που δεν θα μπορεί να ελέγξει. Ο ρεαλιστικός τρόπος ανατροπής του περνάει μέσα από την λύση του Κυπριακού. Θα μπουν νέες παράμετροι στον τρόπο που θα πολιτεύονται. Με ένα νέο πολίτευμα το οποίο η μία κοινότητα θα έχει λόγο στην εκλογή της ηγεσίας της άλλης, θα αποτρέψει τον ακραίο λόγο. Θα δημιουργήσει την ανάγκη για συνεργασίες αλλά και μηχανισμούς ελέγχου. Το Κυπριακό θα πάψει να ναι πρώτο στην ατζέντα και τα συνθήματα είτε των «ενδοτικών» είτε των «απορριπτικών» θα σταματήσουν να ανακυκλώνονται. Θα αναγκαστούν τα κόμματα να ασχοληθούν και με άλλα ζητήματα πια, οπότε εκεί θα φανεί ποιος πραγματικά έχει πρόταση και ποιος απλά λαϊκίζει. Μέσα σε όλες αυτές τις αλλαγές θα δοθεί η ευκαιρία να αναδειχθούν και άνθρωποι που πίστεψαν για την επανένωση του τόπου και δούλεψαν για αυτήν. Η ευκαιρία μας επιτέλους να αλλάξει κάτι. Συμπερασματικά ο εκσυγχρονισμός της πολιτικής μας ζωής θα ναι εκ των πραγμάτων αναγκαστικός.
Το ερώτημα
Υπάρχει τρόπος να διασφαλιστεί πως αυτό θα δουλέψει; Η απάντηση είναι αρνητική. Αν πιστεύω πως μπορεί να οδηγήσει σε καλύτερες μέρες; Κατηγορηματικά ναι. Η προοπτική είναι ξεκάθαρη, μπροστά μας. Αν θα τα καταφέρουμε; Θα τα καταφέρουμε. Δεν έχουμε άλλη επιλογή. Αν αποτύχουμε, τότε θα έχουμε ηττηθεί, όχι από την Τουρκία, ή από άλλες σκοτεινές δυνάμεις, αλλά από τον κακό μας εαυτό. Έχουμε το πρόσφατο μας παρελθόν που μας το διδάσκει. Αλίμονο να κάνουμε τα ίδια λάθη…
Γράφει: Γιάννης Μαρθάρης
ιδρυτικό μέλος της Ομάδας Κύπρος ΟΚ.
Twitter: @MartharisY
