Είναι αρκετά εύκολο να ανατρέξει κάποιος στην ιστορία της ΕΡΤ και να δει πότε εργάστηκε καλά, πότε φιλοξένησε πραγματικούς ανθρώπους «του πνεύματος και της τέχνης», πότε ξεκίνησαν σπουδαίες παραγωγές –όπως για παράδειγμα το Παρασκήνιο- πότε ο Μάνος Χατζιδάκις πήρε στα χέρια του το τιμόνι του Τρίτου Προγράμματος και έγραψε σημαντικά κεφάλαια αποδεικνύοντας πως ο Πολιτισμός και οι Τέχνες δεν είναι η τέρψη των δήθεν ολίγων κι’ εκλεκτών.
Προς μεγάλη απογοήτευση σχεδόν όλων των μονίμως ετοιμοπόλεμων και απερίσκεπτων, η μοναδική περίοδος κατά την οποία άρχισαν να μπαίνουν βάσεις για μια πραγματικά καλή δημόσια ραδιοτηλεόραση, ήταν εκείνα τα πρώτα χρόνια που ακολούθησαν την πτώση της δικτατορίας, τα χρόνια του Κωνσταντίνου Καραμανλή.
Ύστερα, ήρθαν οι μέλισσες.
Συγνώμη, ύστερα, ήρθαν οι ακρίδες. Σμήνος τεράστιο και καταστροφικό που σκέπασε τον ουρανό και γέμισε τον αέρα φτήνια και απροκάλυπτη προπαγάνδα.
Από το 1981 και εντεύθεν, στο όνομα ενός δήθεν εκδημοκρατισμού και παράλληλα με την σταδιακή ανακήρυξη του «δήθεν» σε εθνική κουλτούρα, η ΕΡΤ μετατρέπεται στην εύκολη πόρνη της εκάστοτε εξουσίας.
Υποθέτω, ευτυχισμένη πόρνη, εφόσον ποτέ, μα ποτέ, δεν βαρυγκώμησε, δεν διαμαρτυρήθηκε, δεν έκανε μια τόση δα ταπεινή απεργία, για την κατ’ εξακολούθηση σε βάρος παρά φύση ασέλγεια που διέπρατταν οι κυβερνήσεις, τοποθετώντας εγκάθετους, προσλαμβάνοντας αθρόα ξαδέρφια, αδέρφια, γιούς, κόρες και φιλαράκια.
Και επειδή κάπου πήρε το μάτι μου έναν τίτλο που προκαλεί κλαυσίγελο ( Τα τανκς μπήκαν στη Λιλιπούπολη) παραθέτω αυτολεξεί τα λόγια του Μάνου Χατζιδάκι σε συνέντευξη που παραχώρησε στην αείμνηστη Μαρία Ρεζάν το 1984. Η οξυδέρκεια του Χατζιδάκι, σε όλο της το μεγαλείο, αν και σίγουρα εδώ, δεν βολεύει το συλλογικό θυμικό:
«Μαρία Ρεζάν: .Σκεφθήκατε, ποτέ, να εισηγηθείτε, να διαλυθεί η Ε.Ρ.Τ. και να αρχίσει από την αρχή;
Μάνος Χατζιδάκις: Κι αυτό θα το εισηγούμην, αλλά ο κόσμος δεν μπορεί να ζήσει πια, χωρίς την Ε.Ρ.Τ. Θα πεθάνουν αν δεν τους δώσεις εκείνο, για το οποίο θα μπορούν να φωνάζουν και να διαμαρτύρονται. Η Ε.Ρ.Τ. είναι πολύτιμη, διότι δίδει στον Ελληνικό λαό, την ευκαιρία να διαμαρτύρεται και να λέει «τι αίσχος που είναι η Ε.Ρ.Τ.» Η αντιπολίτευση διαμαρτύρεται, γιατί δεν της δίνουν περισσότερο χρόνο, οι άλλοι διαμαρτύρονται γιατί δεν τους δίνουν περισσότερη «Δυναστεία», οι άλλοι διαμαρτύρονται γιατί υπάρχει η «Δυναστεία» και όλοι είναι ευχαριστημένοι… Η Ε.Ρ.Τ. είναι ένα απαραίτητο φάρμακο, για να ζούμε με την ψευδαίσθηση της ελευθερίας…»
Ήταν λίγο πριν την ανακήρυξη της «Αυριανής» ως… επίσημο όργανο ενημέρωσης του λαού από τον Παπανδρέου και περίπου στην ίδια περίπου περίοδο που ο ιστορικός ηγέτης του ΠΑΣΟΚ, είχε ξεκαθαρίσει πως «δεν υπάρχουν θεσμοί, μόνος θεσμός ο λαός».
Ήταν ακριβώς την εποχή που παρουσιαστής του κεντρικού δελτίου ειδήσεων της ΕΡΤ διορίζονταν ο αδιανόητος Σπύρος Χατζάρας. Πρώην ορθόδοξος Κνίτης, μετά προσκυνητής του Ανδρέα, πιο μετά στην περιοχή της ακροδεξιάς, τώρα κατηγορεί την Χρυσή Αυγή για (άκουσον) μισές δουλειές!
Ο απίστευτος τύπος που τσίριζε, έτρεμε, έκλαιγε, γάβγιζε και ούρλιαζε από «ιερή συγκίνηση» στη θέα του Ανδρέα Παπανδρέου όταν αυτός έφτανε στο αεροδρόμιο μετά την εγχείρηση στο Λονδίνο.
Ήταν η εποχή, που με ένα τηλεφώνημα ο φύλαρχος Παπανδρέου επέβαλλε στην ΕΡΤ την εκλεκτή της καρδιάς του Δήμητρα Λιάνη για να κάνει εκπομπές. Όσοι τότε ψέλλισαν κάποιες αντιρρήσεις, τους έφαγε το μαύρο σκοτάδι. Ποιοι είχαν αντιρρήσεις;
Μα όχι τα συνδικαλιστικά όργανα, όχι το ευρύ προσωπικό, όχι οι προβεβλημένοι δημοσιογράφοι.
Ο τότε Γενικός Διευθυντής –μακαρίτης κι αυτός- ο Θόδωρος Χαλάτσης, ένας άνθρωπος χαμηλών τόνων που πάσχιζε να κάνει τη δουλειά του φιλότιμα είπε στην κυρία Λιάνη όταν αυτή τον επισκέφτηκε στο γραφείο του, πως μετά από μελέτη που έγινε, η «πρόταση της προέκυψε μη βιώσιμη»
Απάντηση Δήμητρας Λιάνη : «Αγοράκι μου, εγώ την εκπομπή θα την πάρω».
Την εκπομπή την πήρε, ο Χαλάτσης χάθηκε τελείως ανυπεράσπιστος. Ούτε μισό λεπτό απεργίας.
Δεν θα μπω στον κόπο να καταγράψω τα καλά της ΕΡΤ.
Είναι πολλά, πάρα πολλά. Να αναφέρω επιγραμματικά:
1. την στρατιά των εξαιρετικού συνήθως επιπέδου τεχνικών ήχου και εικόνας
2. τα Μουσικά Σύνολα που μέχρι και σήμερα μέσα από αντιξοότητες παράγουν σημαντικό έργο.
3. Τους πάμπολλους αθέατους δημοσιογράφους στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση σε όλη την επικράτεια που κάνουν τη δουλειά τους φιλότιμα, έναντι ταπεινών αμοιβών .
4. Τον σπουδαίο πλούτο σε ντοκιμαντέρ που έχει χρηματοδοτήσει η Δημόσια Τηλεόραση.
5. Σειρές δημοσιογραφικής έρευνας από το Ρεπορτάζ χωρίς Σύνορα μέχρι τον Εξάντα που με κανέναν τρόπο δεν θα μπορούσαν να υπάρξουν στα (παράνομα) ιδιωτικά κανάλια.
6. Την στήριξη της Ελληνικής Κινηματογραφικής Βιομηχανίας
7. Την στήριξη του Βιβλίου, των Εικαστικών, των Τεχνών γενικά-αν και εδώ έχουμε ένα αρκετά χαλαρό πεδίο ανάδειξης «φίλων» στα τελευταία αρκετά χρόνια.
Και πολλά άλλα.
Η Κυβερνητική Μεθόδευση:
Βασάνισα το μυαλό μου αρκετά προσπαθώντας να κατανοήσω αν είναι δυνατό τέτοιο μέγεθος ηλιθιότητας. Αναρωτιόμουν: Επικίνδυνα ηλίθιοι, ή επικίνδυνα σκοτεινοί;
Κυβέρνηση που δεν έχει την στοιχειώδη οξυδέρκεια να προβλέψει σε κάποιο βαθμό τις αντιδράσεις που θα γεννηθούν από μία οποιαδήποτε σημαντική της απόφαση, είναι ανάξια λόγου.
Εκτός…
Εκτός, αν ο κος Σαμαράς, θέλει να γίνουν εκλογές , νομίζοντας πως ξαφνικά είναι «κυρίαρχος του παιχνιδιού» , πως την ευθύνη θα την πετάξει στους «εταίρους» και πως η κοινή γνώμη θα πήγαινε μαζί του. Δεν υπολόγισε μια λεπτομέρεια:
Η ΕΡΤ, άρχιζε να κερδίζει «πόντους» στην κοινωνία, όταν κατά την διακυβέρνηση Παπαδήμου ελαχιστοποιήθηκε η κομματική ασφυξία και οι δημοσιογράφοι της, στο πλαίσιο των δυνατοτήτων τους προσπάθησαν να λειτουργήσουν ως δημοσιογράφοι.
Αλλά, θα γίνω δυσάρεστος:
Κάποια χρόνια πριν, η ΕΡΤ πάτωνε στις μετρήσεις. Αλλά, αυτές οι μετρήσεις (πολύτιμες για την Αγορά και τη Διαφήμιση-άρα αρκετά ακριβείς) έβγαζαν μία σχιζοφρενική αντίφαση:
Το «κοινό» έδειχνε ξεκάθαρα πως θεωρούσε ως την «καλύτερη ποιοτικά τηλεόραση» την ΝΕΤ.
Το ίδιο κοινό, όταν έπρεπε να πει «τι βλέπει», εξαφάνιζε στα τάρταρα την «ποιότητα» και ανέβαζε στα ύψη τα ιδιωτικά κανάλια του lifestyle, των «πρωινάδικων» και της gossipTV.
Το κοινό βέβαια (εσείς κι’ εγώ) είναι το προϊόν της ευρύτερης παιδείας του.
Χαμένος ο Αντώνης Σαμαράς όπως και οι στενοί του συνεργάτες στην παραζάλη που φέρνει η αλαζονεία της εξουσίας, αποκομμένοι από την πραγματικότητα, χειρίστηκαν το ζήτημα με ανυπόφορη προχειρότητα, ανέδειξαν –για άλλη μια φορά- το χυδαίο και βαθιά βάρβαρο πρόσωπο της εξουσίας όταν αυτή είναι στα χέρια είτε τραμπούκων είτε συνειδητών υπηρετών συμφερόντων.
Είναι κυριολεκτικά απίστευτο πως δεν στάθηκαν ικανοί να φανταστούν-αν όχι τις εντός Ελλάδας αναταράξεις- κυρίως την διεθνή κατακραυγή που σάρωσε τον πλανήτη σε λίγες ώρες. Η περίφημη «αξιοπιστία» της Κυβέρνησης Σαμαρά και η «αποκατάσταση της διεθνούς εικόνας της χώρας» αυτοκτόνησαν πανηγυρικά.
Το δυστύχημα, η τραγωδία, είναι πως σε όλες τις περιπτώσεις, το πτώμα δεν αλλάζει:
Η Ελλάδα και οι πολίτες της που πλήττονται ανηλεώς, ποικιλοτρόπως και πανταχόθεν, χωρίς να υπάρχει ούτε στο ελάχιστο ένα προσχηματικό-έστω- όραμα.
Δεν υπάρχει ούτε ένας λογικός άνθρωπος στην Ελλάδα, που να μην πιστεύει πως η ΕΡΤ θέλει εκσυγχρονισμό, θέλει αυστηρούς κανόνες αξιοκρατίας, θέλει πολλά.
Και δεν υπάρχει κανένας λογικός άνθρωπος που ταυτόχρονα να μην πιστεύει, πως η διαδικασία μετεξέλιξης της ΕΡΤ σε ένα επόμενο στάδιο, θα μπορούσε να γίνει προγραμματισμένα, με την κατά το δυνατόν ευρύτερη συναίνεση, και να μπει σε υλοποίηση σταδιακά σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα χωρίς να κατέβουν οι διακόπτες. Και έχοντας την κοινή γνώμη αρωγό.
Οι πρωταγωνιστές της αδιαφάνειας, των σκοτεινών διορισμών, της χρηματοδότησης παραγωγών σε φίλους, οι ένοχοι της μετατροπής της Δημόσιας Τηλεόρασης σε υπηρέτρια όλων των αφεντάδων, δεν μπορούν να πείσουν πως τάχα τώρα κόπτονται για την ΕΡΤ. Οι ίδιοι που μέχρι χτες διόριζαν με το «έτσι θέλω».
Ο ΣΥΡΙΖΑ η Νέα Δημοκρατία και το… BBC
Πρόσφατα, ο κος Τσίπρας, ανέδειξε το BBC ως μοντέλο για την ΕΡΤ.
Έχω τις αμφιβολίες μου, για το κατά πόσο όχι μόνο ο κος Τσίπρας, αλλά ο οποιοσδήποτε Έλληνας πολιτικός και κομματικός μηχανισμός θα μπορούσε να ανεχτεί πάνω από λίγες μέρες μία ΕΡΤ να λειτουργεί όπως το BBC.
Η Νέα Δημοκρατία, θα την βάφτιζε «όργανο της αριστερής προπαγάνδας που θάβει το κυβερνητικό έργο».
Ο ΣΥΡΙΖΑ, θα ωρυόταν για «δάκτυλο τω ν πολυεθνικών συμφερόντων που επιχειρεί να ανατρέψει την κυβέρνηση του λαού»
Το ΠΑΣΟΚ θα αγωνιούσε να βρει κάποιον «δικό» για να αναδείξει το ειδικό του βάρος
Η ΔΗΜΑΡ θα έλεγε πως «σε κάθε περίπτωση, πρέπει να επικρατήσει η λογική»
Η Χρυσή Αυγή θα κατήγγειλε την «συνομωσία του αμερικανοεβραϊσμού» και το ΚΚΕ, θα επαναλάμβανε (με συνέπεια, δεν λέω) πως η λύση θα έρθει μέσα από τη λαϊκή εξουσία.
Θυμίζω, πως ακόμα και τώρα, που για πολλούς η αίγλη του BBC έχει θολώσει, παραμένει ένα ΜΜΕ στο οποίο οι δημοσιογράφοι κάνουν εν ενεργεία Πρωθυπουργούς να ιδρώνουν , να ξεϊδρώνουν και να λύνουν τη γραβάτα προσπαθώντας να ξεγλιστρήσουν από το σφυροκόπημα.
Δεν ξέρω λοιπόν, πια ΕΡΤ θέλουν οι προβεβλημένοι δημοσιογράφοι της, οι πολιτικοί, ακόμα και η κοινωνία η ίδια.
Το μόνο που ξέρω, είναι πως η κυβέρνηση, έχει πείσει και τον πιο αφελή για τον ερασιτεχνισμό της και την επικινδυνότητα της. Εκτός, όπως έγραφα και πιο πάνω, αν βρισκόμαστε σε ένα παμπόνηρο σχέδιο, μιας κυβέρνησης της οποίας το successstory έγινε θρύψαλα και χάθηκε μέσα στα ψεύδη και ψάχνει απεγνωσμένα όπως και ο Κωστάκης Καραμανλής να πετάξει την καυτή πατάτα όπου νάναι.
Με σχεδόν σίγουρη την βεβαιότητα, πως και πάλι, δεν θα αλλάξει τίποτα στην ΕΡΤ και όχι μόνο
Το απόλυτα σοβαρό κατά τη γνώμη μου σε όλη αυτή την ιστορία (και όχι μόνο) είναι πως η παρεούλα των Σαμαρά-Κεδίκογλου-Κρανιδιώτη- Άδωνη Γεωργιάδη- Μάκη Βορίδη κλπ κλπ, κυριολεκτικά δαιμονοποιούν κάθε πτυχή στις έννοιες του Εκσυγχρονισμού, της Μεταρρύθμισης, του καλώς εννοούμενου Ανταγωνισμού. Οι αφόρητες χοντράδες τους και η αλαζονική αδυναμία τους να προβλέψουν τα απόνερα των πρακτικών τους κάνουν την καλύτερη δουλειά για την περαιτέρω συντηριτικοποίηση της κοινής γνώμης, μιας κοινής γνώμης έτσι και αλλιώς “εκπαιδευμένης” στο να λειτουργεί μόνο θυμικά.
Γράφει: Γιώργος Πήττας
