Μια κοινωνία σε ολικό αλαλούμ… Του Κώστα Γεννάρη

Στο Δημοκρατικό Συναγερμό είναι ευδιάκριτες οι τάσεις: Η μιά είναι του Προέδρου του κόμματος Νεόφυτου Αβέρωφ. 

Η οποία το παίζει συγκυβέρνηση, αλλά όχι χωρίς τις «διαφωνίες» της για επιλογές της Κυβέρνησης. Ένα είδος πίεσης και προειδοποίησης στο Νίκο Αναστασιάδη, τόσο σε ότι αφορά την οικονομία και την εσωτερική διακυβέρνησης, αλλά, υπογείως και σε ότι αφορά το Κυπριακό. Στην ομάδα αυτή ανήκουν βεβαίως η νομενκλατούρα του κόμματος η οποία αντικατέστησε εκείνη του Αναστασιάδη καθώς οι περισσότεροι στελέχωσαν την κυβέρνηση και την προεδρία.

Η άλλη τάση είναι εκείνη που εξακολουθεί να υποστηρίζει τον Νίκο Αναστασιάδη σε όλες του τις επιλογές. Είναι εκείνοι των οποίων η εκτίμηση είναι ότι ο Νίκαρος, όπως τον αποκαλούν χαϊδευτικά, δεν κάνει λάθος και ταυτίζονται απόλυτα με όλες του τις επιλογές.  Είναι υπολογίσιμη δύναμη, και στο ροκάνισμα της δύναμης αυτής αποσκοπεί και προσβλέπει ο Αβέρωφ. Η τάση αυτή θέλει τη συνεργασία του ΔΗΚΟ στην Κυβέρνηση αν και δεν πολυεμπιστεύονται τον Νικόλα Παπαδόπουλο. Σε αντίθεση με τον Αβέρωφ, ο οποίος χρειάζεται τον Νικόλα αν πρόκειται να προωθήσει τα στρατηγικά του σχέδια στο επόμενο επίπεδο της καριέρας του.

Υπάρχει και μια Τρίτη τάση, εξίσου ευδιάκριτη. Εκείνη της εθνικιστικής και ακραίας λογικής η οποία βλέπει με καλό μάτι τη συνεργασία με το ΕΥΡΩΚΟ και δεν αντιπαθεί το ΕΛΑΜ, ή τη Χρυσή Αυγή. Και αυτοί έχουν δική τους παντιέρα την οποία αναδιπλώνουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο με κάθε ευκαιρία –μνημόσυνο του Γρίβα, επέτειο του δημοψηφίσματος για το σχέδιο ΑΝΑΝ, στις επετείους της ΕΟΚΑ  και σε κάθε αντι εκδήλωση, εναντίον των ξένων, εναντίον της αριστεράς, εναντίον των Τ/Κ αλλά και σε κάθε αγώνα της ποδοσφαιρικής ομάδας του ΑΠΟΕΛ. Αυτοί επενεργούν περισσότερο ως ανάχωμα για όσους από την δεξιά και την κεντροδεξιά τολμούν να κάνουν άλλες σκέψεις.

Τέτοιες τάσεις θα βρει κανείς και στο ΔΗΚΟ, αν και εκεί είναι μάλλον αποδυναμωμένες. Θα βρει όμως την Παπαδοπουλική (Τάσσος και Νικόλας) τάση σε κυρίαρχη θέση σήμερα μετά το φιάσκο του Καρογιάν στις κομματικές εκλογές. Τα υπολείμματα των οπαδών του εξακολουθούν να υπάρχουν στο κόμμα και στην κοινοβουλευτική ομάδα, παρόλο που διαφαίνεται μια προσπάθεια προσαρμογής της συμπεριφοράς έναντι της νέας ηγεσίας κατά τρόπο που να μην διαταραχθεί η ιεραρχία και οι αρμοδιότητες τους. Υπάρχουν ακόμα, άν και σε φθίνουσα κατάσταση, οι «πιστοί» στον ιδρυτή του κόμματος και την πολιτική του φιλοσοφία, παρόλη την απογοήτευση από την πολιτική συμπεριφορά των επιγόνων του. Όλες αυτές οι ομάδες και τάσεις καραδοκούν για να επικρίνουν έντονα τους όποιους χειρισμούς της ηγεσίας στον οικονομικό τομέα ή στο Κυπριακό. Και όλοι επιχειρούν να υιοθετούν θέσεις που να μην τους αποκοπούν από το παρελθόν τους, να μην είναι εμφανώς κόντρα στις επιλογές του αρχηγού. Εκεί το παιγνίδι των παρακαταθηκών παίζεται πολύ έντονα, στο πλαίσιο κυρίως ενός κρυφού πολέμου. Όλοι φαίνεται να ετοιμάζονται για την επόμενη φάση. Υπάρχει και μια κεντροαριστερίζουσα τάση η οποία βλέπει την ανάγκη για συνένωση του κέντρου –όπως συνηθίζεται να λέγεται η συνεργασία με την ΕΔΕΚ, η οποία ωστόσο βλέπει το όραμα της να απομακρύνεται όχι μόνο λόγω πολιτικών διαφωνιών, αλλά και λόγω προσωπικών φιλοδοξιών. Η συμμετοχή ή όχι στην κυβέρνηση που ήταν το κοινό σημείο αναφοράς όλων των τάσεων στο παρελθόν, σήμερα φαίνεται να είναι το διαχωριστικό όριο.

Στο ΑΚΕΛ φαίνεται να μην ισχύουν ούτε η σχετική ορολογία, αλλά και οι διαχωριστικές γραμμές που αναφέρονται στα άλλα κόμματα. Δεν υπάρχει βεβαίως αμφιβολία ότι τόσο η τελευταία περίοδος της διακυβέρνησης Χριστόφια, όσο και η  εκλογική αποτυχία προσλαμβάνονται εντός και εκτός κόμματος ως ήττα. Η ερμηνεία της ήττας αυτής και οι προσλαμβάνουσες παραστάσεις για την υπέρβαση της είναι τα σημεία αναφοράς των τάσεων που εκδηλώνεται αυστηρά μέσα σε κομματικά πλαίσια και διαδικασίες στο ΑΚΕΛ. Από την πλευρά του πρώην ΓΓ και πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας Δημήτρη Χριστόφια, είναι καταφανής μια προσπάθεια να διατηρηθεί σε ενεργό δράση μέσα στο κόμμα προκειμένου να επιδιώξει και αναχαίτιση των εντυπώσεων που καλλιεργούνται από τα άλλα κόμματα σε βάρος του( και τα οποία μοιραία επηρεάζουν και τις σκέψεις πολλών στελεχών), αλλά ακόμη να επιδιώξει και την αποκατάσταση του ονόματος του και της διακυβέρνησης του.  Υπάρχουν και εκείνοι που γνώμονας τους είναι το «καλό του κόμματος» και των οποίων η άποψη είναι ότι όσο πιο γρήγορα και αποτελεσματικά αποσυνδεθεί στη συνείδηση των πολιτών ο Χριστόφιας από το ΑΚΕΛ, τόσο πιο γρήγορα θα ξεπεράσει το ΑΚΕΛ τις συνέπειες από τις εξελίξεις. Μια παράπλευρη τάση είναι εκείνη που θέλει και την ανανέωση του κόμματος σε στελεχιακό δυναμικό στο πλαίσιο προσπάθειας εμφάνισης ενός νέου  ανανεωμένου προσώπου προς τα έξω. Μια άκρως ενδιαφέρουσα εμφανής τάση είναι η διεκδίκηση μεγαλύτερου ρόλου από μια ανερχόμενη γενιά στελεχών με σημαντικές σπουδές στο εξωτερικό και σημαντικές επιδόσεις σε όλους τους τομείς της πολιτικής δραστηριότητας. Και η τάση αυτή κατόρθωσε να δημιουργήσει σοβαρές προσβάσεις στα ανώτατα στρώματα της ηγεσίας του  κόμματος. Και βεβαίως μέσα σε όλο αυτό το πλέγμα των ζυμώσεων, ανησυχιών και προβληματισμών, το μέλλον του σημερινού ΓΓ δεν είναι ξεκομμένο, πάντα σε σχέση με τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το κόμμα. Και εκεί υπάρχουν και οι μεν, υπάρχουν και οι δε. Και υπάρχουν ΚΑΙ σε αναφορά με το άλλο μεγάλο δίλημμα που μπορεί σήμερα να υποβόσκει και όλοι να προσποιούνται ότι δεν υφίσταται, αλλά και υπάρχει και είναι ορατός και είναι και σημαντικό.  Κατά πόσο δηλαδή δεν είναι καιρός για μια «επικαιροποίηση»  της ιδεολογίας του κόμματος με μια προσαρμογή της στα σύγχρονα και σκληρά δεδομένα. Μια «επικαιροποίηση» που δεν γίνεται κατανοητή από όλους με τον ίδιο τρόπο, βέβαια.

Η ΕΔΕΚ εμφανίζεται μονολιθική πολιτικά, αλλά εκεί υπάρχουν άλλοι παράγοντες που διχάζουν. Από τη μια είναι η συνεχιζόμενη άσκηση επιρροής από τον γηραλέο ιδρυτή του κόμματος σε τομείς που σχετίζονται ιδιαίτερα με το Κυπριακό, αποτρέποντας έτσι την ανάπτυξη και άλλων προβληματισμών και περιφρονώντας άλλες ανησυχίες. Και από την άλλη είναι η πολιτική των συνεργασιών που παρουσιάζεται κυρίως ευκαιριακή και η οποία όχι μόνο δεν φαίνεται να αποδίδει, αλλά φαίνεται να ευθύνεται και για τις διαρροές μελών σε άλλους χώρους. Και βεβαίως το άλλο σημείο της δημιουργίας τάσεων φαίνεται να είναι οι προσωπικές φιλοδοξίες.

Μέσα σε αυτά τα δεδομένα «άνθισε» το λουλούδι του Γιώργου Λιλλήκα. Αυτό που πέτυχε ο Γιώργος Λιλλήκας είναι να συσπειρώσει κάτω από την ίδια τις πιο αλλοπρόσαλλες και ακραίες και αντιφατικές πολιτικές αντιλήψεις για όλα τα ζητήματα. Πρόκειται για ένα μωσαϊκό διαφωνούντων από όλα τα κόμματα, τις ομάδες και τις καταστάσεις. Χωρίς προοπτική και χωρίς αξιόπιστη πρόταση. Πρόκειται μάλλον για ένα ρεύμα «διαμαρτυρίας» προς όλες τις απόψεις. Όλες τις τάσεις και όλα τα οργανωμένα σύνολα. Μάλλον σαν κίνημα αυτοικανοποίησης των μελών του φαίνεται να είναι.

Το πολιτικό αυτό σκηνικό συμπληρώνεται με την επιρροή που ασκεί η πολιτικολογία του Αρχιεπισκόπου και η οποία τείνει να εδραιώσει μια εικόνα δυαδικής πολιτικής εξουσίας και πολιτικής συγκατοίκησης στην κορυφή του Αρχιεπισκόπου με τον Νίκο Αναστασιάδη. Είναι όμως μια συνολική εικόνα της οποίας το κύριο γνώρισμα φαίνεται να είναι ο βαθύς διχασμός σε όλα τα επίπεδα, και σε όλους τους τομείς. Όλοι εναντίον όλων σε όλους τους τομείς. Μια κοινωνία σε ελεύθερη πτώση  και χωρίς προοπτική σωτηρίας σήμερα. Μια κοινωνία που έχει άμεση ανάγκη ενός σόκ για να έχει ελπίδες να συνέλθει.

Γράφει:  Κώστας Γεννάρης