Το παράδοξο φαινόμενο της (ακούσιας) υποστήριξης μιας λύσης από τους πολέμιους της . Του Χρίστου Τερζή

(Με αφορμή τις τρέχουσες εντατικές διαπραγματεύσεις μεταξύ Ελληνοκυπριακής και Τουρκοκυπριακής Κοινότητας για την επίλυση του Κυπριακού προβλήματος)

Ας υποθέσουμε πως δύο αντίπαλες πλευρές βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις για να συμφωνήσουν και να εφαρμόσουν μια λύση (πάνω σε μία ήδη συμφωνημένη βάση και μέσα σε ένα προκαθορισμένο πλαίσιο) που θα επιλύει ένα μεταξύ τους πρόβλημα. Στην κάθε πλευρά υπάρχουν οι «υποστηρικτές» δηλαδή αυτοί που είναι υπέρ και οι «πολέμιοι» δηλαδή αυτοί που είναι κατά της προδιαγραφόμενης λύσης.

Αυτοί που είναι κατά της λύσης στη μια πλευρά συνήθως υποστηρίζουν πως η άλλη πλευρά, μέσω αυτής της λύσης, ευνοείται, επιτυγχάνει τους δικούς της στόχους και σκοπούς και τοποθετείται σε πλεονεκτικότερη θέση. Αυτός είναι ένας τρόπος που χρησιμοποιούν για να υποστηρίξουν ότι πιθανή εφαρμογή της συγκεκριμένης λύσης θα είναι ενάντια στα συμφέροντα της δικής τους πλευράς.

Αυτά όμως που λένε οι πολέμιοι της λύσης της μιας πλευράς έρχονται ουσιαστικά να ενισχύσουν τις θέσεις των υποστηρικτών της λύσης της άλλης πλευράς, αφού στα λεγόμενα των πρώτων οι δεύτεροι παρουσιάζονται ως δικαιωμένοι, καθώς επιτυγχάνονται, όπως λέγεται, οι στόχοι και οι σκοποί της δικής τους πλευράς η οποία θεωρείται πως θα βρεθεί σε ευνοϊκότερη και πλεονεκτικότερη θέση με την εφαρμογή της προωθούμενης λύσης.

Άρα συμβαίνει το εξής παράδοξο: Oι πολέμιοι της λύσης της μιας πλευράς, αυτοί δηλαδή που ΔΕΝ θέλουν τη λύση, στηρίζουν εμμέσως και χωρίς να το θέλουν τους υποστηρικτές της λύσης της άλλης πλευράς που ΘΕΛΟΥΝ τη λύση!

Αφού μιλούμε για μία και συγκεκριμένη λύση η οποία θα εφαρμοστεί αμοιβαία, ταυτόχρονα και με τον ίδιο απολύτως τρόπο και για τις δύο πλευρές, αυτό που συμβαίνει, παραδόξως, είναι ότι οι πολέμιοι της λύσης της μιας πλευράς ουσιαστικά προωθούν (ακούσια) αυτή τη λύση, καθώς υποστηρίζοντας  ότι με αυτήν κερδίζει η άλλη πλευρά ενισχύουν τους υποστηρικτές της λύσης της άλλης πλευράς οι οποίοι επιχειρηματολογούν και αγωνίζονται γι αυτή τη λύση, η οποία εάν εφαρμοστεί θα εφαρμοστεί συνολικά, δηλαδή για όλους.

Μπορεί ίσως να ισχύει και το αντίστροφο, μάλλον όμως σε μικρότερο βαθμό και με λιγότερες πιθανότητες να συμβαίνει. Δηλαδή οι υποστηρικτές της λύσης της μιας πλευράς πιθανώς να πουν πως η άλλη πλευρά χάνει πράγματα, δεν επιτυγχάνει όλους τους στόχους της στη διαπραγμάτευση και βρίσκεται σε μειονεκτικότερη θέση. Με αυτό τον τρόπο, και πάλιν παραδόξως, ενισχύουν ακούσια τους πολέμιους της λύσης της άλλης πλευράς.  

Μια τέτοια προσέγγιση φυσικά, είναι λιγότερο πιθανό να υιοθετηθεί, όπως προανέφερα, καθώς αποτελεί ξεκάθαρα δίκοπο μαχαίρι αφού πλήττει πασιφανώς τους υποστηρικτές της λύσης της άλλης πλευράς και ενισχύει τους πολέμιους κάτι που δεν είναι διόλου επιθυμητό για τους υποστηρικτές της λύσης της πρώτης πλευράς. Διότι είναι εκ των ων ουκ άνευ η κοινή λύση που θα εφαρμοστεί να εξυπηρετεί ισότιμα τα συμφέροντα και  των δύο πλευρών και οι υποστηρικτές της στις δύο πλευρές συνήθως βρίσκονται σε σύμπραξη και συνεργασία για την επίτευξη της.

Αυτό θεωρώ πως δεν ισχύει στην πρώτη περίπτωση διότι οι πολέμιοι της λύσης στις δύο πλευρές, υπό φυσιολογικές συνθήκες, δεν συμπράττουν ούτε συνεργάζονται και είναι λιγότερο πιθανό να λάβουν υπόψη το γεγονός πως αλληλοπλήττονται.

Γράφει: Χρίστος Τερζής