«Η Τέχνη είναι μεγάλη. Θα την πλησιάσουμε με ευλάβεια και σεβασμό. Δεν έχουμε το δικαίωμα να την κατεβάζουμε στο ανάστημά μας»
Κάρολος Κουν
Η είδηση. Την ακούω. Την ψάχνω στο διαδίκτυο. Μα είναι δυνατό, ή δεν άκουσα καλά; Η αστυνομία λοιπόν αποφάσισε να μπουκάρει σε μια έκθεση φωτογραφίας με τίτλο «Διόρθωση», της ελληνίδας ακτιβίστριας Πάολας Ρεβενιώτη, να κατάσχει έργα για τα οποία είχε καταγγελία ότι είναι «άσεμνα» -δηλαδή ούτε καν ήταν δικό τους το συμπέρασμα- και κατηγόρησαν γραπτώς τον Πρόεδρο της Accept για «δημοσίευση αισχρών (sic) θεμάτων». Τι ήταν το τόσο αισχρό που επέβαλλε την άμεση παρέμβαση των κατασταλτικών δυνάμεων; Μα οι φωτογραφίες περιείχαν γυμνό! Και μάλιστα άντρες γυμνούς!
Το ότι οι διοργανωτές είχαν εξασφαλίσει άδεια από το Δημαρχείο είναι για τους ιθύνοντες μια άσχετη λεπτομέρεια…
Η ιστορία της Τέχνης είναι βέβαια γεμάτη με περιστατικά κλεισίματος εκθέσεων, ακύρωσης θεατρικών παραστάσεων, ματαίωσης συναυλιών, γιατί κάποιοι αποφάσισαν ότι η καλλιτεχνική πρόταση την οποία πρότειναν προς την κοινωνία, δεν ήταν στα μέτρα της δικής τους εξουσιαστικής «ηθικής».
Η ιστορική παράσταση του Κάρολου Κουν με τις «Όρνιθες» του Αριστοφάνη, ματαιώθηκε γιατί προσέβαλλε «τα θεία». Καλλιτέχνες δολοφονήθηκαν για τα πιστεύω τους. Στο Μεσαίωνα αναρίθμητα έργα τέχνης της αρχαιότητας ευνουχίστηκαν, αποκεφαλίστηκαν, ακρωτηριάστηκαν γιατί προσέβαλλαν την «ηθική» του όχλου. Συναυλίες του Θεοδωράκη, ο Πάμπλο Νερούδα εξόριστος, όπως και ο Ρίτσος, ο Λόρκα δολοφονημένος και τα παραδείγματα πολλά…
Την έκθεση δεν την είδα και δεν μπορώ να αποφανθώ για την ποιότητά της. Έχω δει πολλές όμως εκθέσεις με γυμνά γυναικεία και αντρικά κορμιά. Πρόσφατα επισκέφτηκα ξανά το Αρχαιολογικό μας Μουσείο το οποίο επίσης είναι γεμάτο από γυμνά σώματα. Πολλά από τα αριστουργήματα του ανθρωπίνου πολιτισμού περιέχουν γυμνό. Προς τι η σπουδή λοιπόν της Αστυνομίας; Μήπως η ίδια σπουδή επιδεικνύεται σε πολύ πιο σοβαρά ζητήματα; Στη σεξουαλική εκμετάλλευση, τη σωματεμπορία, την παιδεραστία, το ρατσισμό, την ομοφοβία, τον υπόκοσμο, και δε συμμαζεύεται;
Θα αναρωτηθούν κάποιοι: γιατί ένας άνθρωπος που ασχολείται με τόσα θέματα (κυπριακό, οικονομία, παιδεία κ.α.) ιεραρχεί ψηλά ένα τέτοιο θέμα;
«Όποιος δεν φοβάται το πρόσωπο του τέρατος, πάει να πει ότι του μοιάζει […] Η πιθανή προέκταση του αξιώματος είναι να συνηθίσουμε τη φρίκη, να μας τρομάζει η ομορφιά. Η υποταγή ή ο εθισμός σε μια τέτοια συνύπαρξη, ή συνδιαλλαγή, δεν προκαλεί τον κίνδυνο της αφομοίωσης ή της λήθης, του πως πρέπει, του πως οφείλουμε να σκεφτόμαστε, να πράττουμε και να μιλάμε;»
Μάνος Χατζιδάκις
Εάν λοιπόν το γυμνό είναι και αισχρό, αύριο η αστυνομία θα μπουκάρει στο Μουσείο, στις πινακοθήκες και σε απειράριθμες εκθέσεις για να μας προστατέψει από την «αήθεια». Πιθανό να ξεκινήσουν πάλι ακρωτηριασμοί, καταστροφή έργων, κάψιμο βιβλίων με γυμνά εξώφυλλα ή «αισχρό» περιεχόμενο. Και μετά να αφήσει το γυμνό και να ασχοληθεί με άλλες «αισχρότητες», αισθητικές, κοινωνικές, πολιτικές και άλλες.
Φοβούμαι ότι η ακραία αντίδραση των αρχών σχετίζεται άμεσα με τους διοργανωτές και την καλλιτέχνη. Φοβούμαι. Φοβούμαι…
«Όταν έκλεισε η πρώτη έκθεση δεν μίλησα…»;
Να μιλήσουμε τώρα!
Υ.Γ.: Είμαι σίγουρος ότι το Αστυνομικό Σώμα, πλειοψηφικά, δεν συμφωνεί με τέτοιες νοοτροπίες. Ή τουλάχιστο έτσι θέλω να πιστεύω.
Γράφει: Χρίστος Χριστοφίδης