Σε παλαιότερα άρθρα έκανα αναφορά στο μέγεθος του ιδωτικού χρέους της Κύπρου (61 δις) σε σχέση με τις καταθέσεις (46 δις), οι οποίες μήνα με το μήνα μειώνονται, αλλά και την διαγραφή πλούτου που υπέστηκε το οικονομικό μας σύστημα με τις αποφάσεις του Eurogroup.
Μετά τις καταστροφικές αυτές αποφάσεις η έμφαση δόθηκε στην ικανότητα αποπληρωμής εκ μέρους του κράτους των χρεών του (δημόσιο χρέος), που φυσικά είναι η μια παράμετρος, αλλά δεν φάνηκε να δίνεται και η ίδια έμφαση στο ιδιωτικό χρέος (επιχειρήσεων και νοικοκυριών).
Σε μια οικονομία αντιμέτωπη με ψηλή ανεργία και απώλεια πλούτου (κούρεμα καταθέσεων , μετόχων, αξιογράφων, απόθεμα κοινωνικών ασφαλίσεων), το ιδιωτικό χρέος παραμένει σε απίστευτα υψηλά επίπεδα και υπολογίζεται σε 300% σε σχέση με το ΑΕΠ (ακόμα και με το αναθεωρημένο). Η σχέση δάνεια προς καταθέσεις είναι στο 131%, όπως είδαμε πιο πάνω (61δις/46δις) και τα ΜΕΔ[i] αυξάνονται μέρα με τη μέρα αγγίζοντας σχεδόν το 50% του συνόλου των δανείων.
Ακολουθώντας λοιπόν μια πολιτική λιτότητας, οι θέσεις εργασίας δεν πρόκειτε ποτέ να αυξηθούν οπόταν και η ανεργία θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα καθιστώντας λιγότερους απο εμάς ικανούς να ανταποκριθούμε στις δανειακές μας υποχρεώσεις. Η παραγνώριση του σημαντικού ρόλου του ιδωτικού χρέους, μπορεί να επιφέρει ίσως και πιο καταστρεφικές συνέπειες απο αυτές που ζήσαμε μέχρι σήμερα.
Πρέπει λοιπόν τάχιστα οι τράπεζες αλλά και η πολιτεία να ανταποκριθούν στο κίνδυνο αυτό και να θεσπίσουν νόμους και κανονισμούς προς αυτή τη κατεύθυνση γιατί πολύ φοβάμαι ότι εάν δεν το κάνουν, η βόμβα του ιδιωτικού χρέους θα σκάσει μέσα στα χέρια τους και θα συμπαρασύρει τη χώρα μας σε χειρότερες καταστάσεις.
Οι εισηγήσεις που μπορώ να κάνω είναι αρκετές και πολλές από αυτές έχουν ξαναειπωθεί π.χ επιμήκυνση χρέους, χαμηλότερα επιτόκια στα δάνεια κλπ. Μια άλλη εισήγηση που είναι και αντισταθμιστική, είναι και το κούρεμα του ιδιωτικού χρέους και ειδικά στις περιπτώσεις προστασίας πρώτης κατοικίας (εννοείται στις περιπτώσεις που αποδεδειγμένα αδυνατούν να εξυπηρετήσουν τα δάνεια τους λόγω κρίσης) αλλά και των βιώσιμων επιχειρήσεων, ούτως ώστε να προστατέψουμε και θέσεις εργασίας.
Η Ελλάδα, της οποίας το τραπεζικό σύστημα δεν δέχτηκε τοσο μεγάλο πλήγμα, έτυχε αντιστάθμισης και τώρα κατευθύνεται και προς το διακανονισμό των ΜΕΔ. Εμείς θα περιμένουμε το επόμενο ΜΠΑΜ;;
Γράφει: Χάρης Σταυρινίδης
